Abstract:
انقلاب اسلامی ایران ارزشهای جدیدی را به بشریت عرضه کرد و هویت ما را بازسازی نمود. تحول در زاویه دید ما نسبت به غرب و وضعیت جهان معاصر از نتایج این دگرگونی است. بر همین مبنا ضرورت اتخاذ موضعی متناسب با ارزشهای انقلاب اسلامی و هویت ایرانی ـ اسلامی در برابر غرب و نظام فرهنگی ـ ارزشی آن به وضوح آشکار میگردد. امام خمینی به عنوان رهبر انقلاب اسلامی و بنیانگذار جمهوری اسلامی، رویکردی را نسبت به غرب مطرح میسازد که از سویی با کلیت فرهنگ ما سازگار است و از سویی دیگر موضع انقلابی ما را در برابر غرب ترسیم مینماید. در این مقاله پرسش ما این است که امام خمینی چه موضعی را برای جامعة انقلابی ما در برابر غرب و نظام فرهنگی، فکری و ارزشی آن ترسیم کرده است؟ رویکرد امام خمینی در این حوزه، نه تنها رد غربزدگی، بلکه نفی گرایش به فرهنگ غرب، با توجه به شاخصهای آن، همچون اومانیسم، مادهگرایی و سکولاریسم، فردگرایی و سلطه محوری و مقابله در برابر رفتار تهاجمی آن و طرح احیای هویت خودی با توکل و اعتماد بر مبدأ جهان هستی است. در این رویکرد، غرب، مغربِ حقیقت قدسی و شرق، اشراقِ حقیقت و تجلی نور است. بر این مبنا انسان به خویشتن حقیقی یا فطرت خداگونه و مخموره خود بازگشته و با نفی غربگرایی به سوی کمال و سعادت حقیقی گام برمیدارد.
Machine summary:
در اين مقاله پرسش ما اين است که امام خميني چه موضعي را براي جامعۀ انقلابي ما در برابر غرب و نظام فرهنگي، فکري و ارزشي آن ترسيم کرده است ؟ رويکرد امام خميني در اين حوزه ، نه تنها رد غرب زدگي، بلکه نفي گرايش به فرهنگ غرب ، با توجه به شاخص هاي آن ، همچون اومانيسم ، ماده گرايي و سکولاريسم ، فردگرايي و سلطه محوري و مقابله در برابر رفتار تهاجمي آن و طرح احياي هويت خودي با توکل و اعتماد بر مبدأ جهان هستي است .
ir طرح مسئله از پانصد سال پيش انديشۀ مدرن و مدرنيته به عنوان راه خاصي براي توسعه و پيشرفت فرا راه بشريت مطرح شده است و بخش عمدة جهان با سرعت در اين راه به پيش ميرود؛ راهي که نه تنها اقتصاد و امور مادي محض بلکه فرهنگ ، سياست ، اخلاق و ايمان را باز تعريف نموده و کليتي فرهنگي و تمدني همه جانبه را ساخته است که براي تمام شئون انسان ها برنامه و راه و رسم دارد.
هرچند در مقابل اين جريان پس از پايان جنگ جهاني دوم در بين برخي از روشنفکران ايراني نوعي انتقاد از غرب شکل گرفت (بروجردي ، ١٣٧٧: ٨٨)؛ اما انقلاب اسلامي ايران به رهبري امام خميني اصول ، شاخص ها، معيارها و موازين و ارزش هاي پذيرفته شده در فرهنگ غرب را زير سؤال برده و به جاي آنها ارزش هاي متعالي نشأت گرفته از اسلام محمدي(ص ) را مطرح ساخت .