Abstract:
در پس گذارههای گوناگون ادبیّات، تصویر هم آوایی و ایستایی یک ملّت در برابر دشمنان ظالم خود، جلوهای شفاف از ادب را به عرصه واقعیّت وارد نموده، جلوه ای که با در برگرفتن شاخصهای متفاوت، ادب پایداری را به ارمغان آورده است. این نوع از ادبیّات در پی ادای دین خود به مردمان میهن خویش در نگاه نخست، و نزدیک کردن ادبیّات به جهان واقع در وهله بعد، میباشد. مقالة پیش رو نیز بر پایة این مهمّ، بر تطبیق و تحلیل شاخصهای ادبیّات مقاومت در سرودههای دو تن از شاعران معاصر ادبیّات فارسی وعربی؛ «عبدالجبّار کاکایی» از ایران و «معین بسیسو» از فلسطین، همت گمارده است. این جستار بر اساس مکتب آمریکایی در ادبیّات تطبیقی و نیز باشیوة توصیفی – تحلیلی به نگارش درآمده، و سعی بر تبیین جایگاه شاخصهای ادبیّات پایداری در سروده های شاعران یادشده داشته است. نتایج حاصل از تحقیق نشان از آن دارد که این دو شاعر در جای جای دفاتر شعری خود به شعر شهادت پرداخته و بر این باورند که استحکام جریان پایداری، تنها با شهادت رقم می خورد. وطن پرستی که از جمله شاخصهای اصلی و مشترک ادب پایداری است، در سرودههای «کاکایی» همراه با گزارههای دینی به مخاطب عرضه می شود، امّا در نگاه «بسیسو» رنگ ملّی به خود می گیرد. کاربست شخصیّت پایدار امام حسین(ع) در چارچوب اشتراک عینی و تطبیق جنبههای گوناگون قیام عاشورا با جامعه ایرانی و فلسطینی از دیگر تشابهات شعری این دو شاعر است.
Machine summary:
مقالة حاضر که با شیوه توصیفی تحلیلی به تطبیق مضامین ادب پایداری در سرودههای «عبدالجبّار کاکایی» شاعر معاصر پارسی زبان و «معین بسیسو» شاعر معاصرتازی زبان گرد آمده است، تلاش دارد مخاطب خویش را از پاسخ سوالات ذیل آگاه سازد: · با توجّه به بیوگرافی دو شاعر مورد پژوهش، شرایط و محیط زندگی آنها چه تأثیراتی در اشعار آنها داشته است؟ · نگرش و بیان شاعران عرب و ایران به مسألة جنگ و ادبيّات مقاومت چگونه است؟ · با توجّه به نوع جنگ و موضوع مقاومت در سرزمینهای ایران و عرب بیشترین موضوعاتی که شاعران بدان توجّه داشتهاند، کداماند؟ در باب پیشینة موضوع مقاله حاضر باید خاطرنشان کرد، علاوه بر وجود مبانی اوّلیه ادب پایداری در کتابهایی که در بخش منابع آمده در ارتباط با مؤلّفههای این نوع ادبی در شعر شاعران مقاومت ایران و عرب نیز مقالاتی به چاپ رسیده است که برمیشماریم: «نگاهی تطبیقی به شعر معاصر ایران و عرب» (مجلّة مطالعات ادبيّات تطبیقی، بهار 1386، شماره1، صص63-76) از «عبدالحسین فرزاد»، «مبانی ادبيّات مقاومت معاصر ایران و عرب» (نشریة ادبيّات پایداری، پاییز 1388،شماره1، صص143-158) از «ناصر محسنینیا»، «تحلیل مؤلّفههای ادب پایداری در اشعار طاهره صفّارزاده» (نشریة ادبيّات پایداری، پاییز و زمستان 1391، سال 4، شماره 7، صص139-176) از «احمد غنیپور ملکشاه و احمد خلیلی و سیّد محسن مهدینیا چوبی»، «جلوه های پایداری در شعر عبدالوهاب البیاتی» (نشریة ادبيّات پایداری، بهار و تابستان 1392، دورة 4، شماره 8، صص 237-256) از «فاروق نعمتی، جهانگیر امیری و علیسلیمی» و نیز مقالهای با عنوان «جلوههای پایداری در اشعار فدوی طوقان و سپیده کاشانی» (نشریة ادبيّات پایداری، تابستان 1394، دوره 7، شماره 12، صص23-44» امّا دربارة تطبیق شاخصهای ادب پایداری در سرودههای این دو شاعر معاصر ایران و عرب تاکنون پژوهشی صورت نگرفته است.