Abstract:
بررسی رابطه بین اقلام تعهدی و جریان وجه نقد عملیاتی و عوامل موثر بر آن میتواند برای سرمایه گذاران و تحلیل گران بازار سرمایه ارزشمند باشد. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین اقلام تعهدی و جریان وجه نقد عملیاتی و عوامل زمانی و اقتصادی بالقوه موثر بر این رابطه است. بدین منظور 107 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادر تهران برای بازه زمانی 11 سال (1384-1394) مورد بررسی قرار گرفت. ابتدا با استفاده از رگرسیون مقطعی رابطه بین اقلام تعهدی و جریان وجه نقد عملیاتی برای هر سال در طول دوره زمانی پژوهش آزمون شد. سپس عوامل بالقوه اقتصادی و زمانی که میتوانند بر رابطه مذکور تاثیر داشته باشند با استفاده از تکنیکهای آماری مورد بررسی قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان میدهد رابطه منفی بین اقلام تعهدی و جریان وجه نقد عملیاتی در طول ده سال گذشته کاهش یافته و از 997/ 0- در سال 1384 به 347/ 0- در سال 1394 رسیده است. همچنین از بین پنج عامل بالقوه، سه عامل شوکهای جریان وجه نقد مبتنی بر زمان، اقلام تعهدی غیر مرتبط با زمان و نگهداری داراییهای نامشهود در کاهش رابطه بین اقلام تعهدی و جریان وجه نقد عملیاتی نقش دارند. به عبارت دیگر، افزایش حجم و تکرار عوامل فوق موجب کاهش همبستگی منفی بین اقلام تعهدی و جریان وجه نقد عملیاتی در طول دوره پژوهش شده است.
Machine summary:
نتايج پژوهش نشان ميدهد رابطه منفي بين اقلام تعهدي و جريان وجه نقد عملياتي در طول ده سال گذشته کاهش يافته و از ٠/٩٩٧- در سال ١٣٨٤ به ٠/٣٤٧- در سال ١٣٩٤ رسيده است .
به عبارت ديگر، افزايش حجم و تکرار عوامل فوق موجب کاهش همبستگي منفي بين اقلام تعهدي و جريان وجه نقد عملياتي در طول دوره پژوهش شده است .
حجم نگهداري دارييهاي نامشهود، عدم تقارن زماني شناسايي سود و زيان ، تطابق ضعيف بين درآمدها و هزينه ها، اقلام تعهدي غيرمرتبط با زمان و نوسان پذير بودن جريان وجه نقد ميتواند با اين کاهش مرتبط باشد.
Bushman, Lerman, and Zhang.
با وجود شواهد پراکنده در مطالعات انجام شده ، استفاده از نمونه هاي دوره هاي اخير دلالت بر اين دارد که همبستگي منفي بين اقلام تعهدي و جريان وجه نقد عملياتي در سال هاي اخير به طور قابل توجه کاهش يافته است .
مدل و متغيرهاي مورد استفاده به منظور آزمون فرضيه هاي گروه اول که به بررسي رابطه بين اقلام تعهدي و جريان نقد ميپردازد، به ترتيب از الگوهاي زير بطور مقطعي برآورد و براي هر سال برآورد شده است : TACCi,t =β0 + β1CFOi,t +e i,t (1) TACCi,t =β0 +β1CFOi,t−1 +β2CFOi,t +β3CFOi,t+1 +ei,t (2) که در آنها TACCi,t بيانگر جمع اقلام تعهدي شرکت i در سال t تقسيم بر ميانگين جمع داراييها است .
همچنين مقدار رابطه منفي بين اقلام تعهدي و جريان وجه نقد عملياتي در طول زمان تمايل به کاهش دارد و در سال هاي اخير ضريب جريان نقد به کمتر از ٠/٥٠- نيز رسيده است .