Abstract:
شاخص های امنیتساز برای نیروهای مسلح در زمان جنگ و بحران یکی از مهمترین اهداف پدافند غیرعامل است که در مطالعات آمایش سرزمینی به آن توجه می شود. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و توصیفی بهروش کیفی در سال 1394 انجام شده است. روش جمع آوری اطلاعات به صورت ترکیبی (میدانی و کتابخانه ای) با ابزار مشاهده و مصاحبه عمیق کیفی و دلفی است. جامعه و نمونه آماری شامل 27 نفر از کارشناسان و خبرگان امور نظامی، دفاعی، امنیت ملی و پدافند غیرعامل بوده که تجزیهوتحلیل داده ها و یافته¬ها با روش تصمیم گیری چند معیاره و سلسله مراتبی داده ها AHP با نرمافزار Expert Choice انجام شده است.
هدف این پژوهش، ارزش گذاری و وزن دهی معیارها و شاخص های امنیت ساز پدافند غیرعامل برای افزایش توان تصمیم گیری در زمان جنگ و بحران است. سوال پژوهش عبارت است از: هر یک از عاملهای امنیت ساز پدافند غیرعامل (عامل انسانی، فضا و محیط، زیرساخت) چه ارزش و اولویتی دارند؟ فرضیه پژوهش: عامل « فضا و محیط» نسبت به معیارهای عامل« انسانی» و عامل «زیرساخت» در شاخص های امنیت ساز پدافند غیرعامل در آمایش سرزمین از ارزش بیشتری برخوردار است. نتایج تجزیهوتحلیل یافته ها نشان می دهد متغیر عامل«فضا و محیط» با مقدار 59/ 0 نسبت به عامل« انسانی» با مقدار 11/ 0 و عامل «زیرساخت» با مقدار 28/ 0 در شاخص های امنیت ساز پدافند غیرعامل در امنیت ملی از ارزش بیشتری برخوردار است. همچنین متغیر عامل «انسانی» نسبت به معیار و شاخص های عامل «زیرساخت» در طرح آمایش سرزمین و کاهش آسیب پذیری از ارزش بیشتری برخوردار است.
Machine summary:
بنابراین پاسخ به این پرسش راهبردی که شاخصهای امنیتساز پدافند غیرعامل در آمایش سرزمین برای امنیت ملی چه وزن و اولویتی دارند، بسیار اهمیت دارد.
برای رسیدن به این هدف، سؤال اصلی پژوهش عبارت است از: بر اساس نظر خبرگان و صاحبنظران، هر یک از عاملهای امنیتساز پدافند غیرعامل (عامل انسانی، فضا و محیط، زیرساخت) چه ارزش و اولویتی دارند؟ با توجه به پرسش پژوهش، فرضیه مطرحشده عبارت است از: عامل «فضا و محیط» نسبت به «عامل انسانی» و عامل «زیرساخت» در شاخصهای امنیتساز پدافند غیرعامل در آمایش سرزمین از ارزش بیشتری برخوردار است.
در این پژوهش به این دلیل از روش AHP استفاده شده است که پس از شناسایی وزن و ارزش معیارها و شاخصهای امنیتساز پدافند غیرعامل، مدیران و فرماندهان ارشد با استفاده از دادههای کمی تصمیمگیری چندمعیاره درخصوص سناریوهای پیشرو در برقراری امنیت، برای تصمیم گیری مورد استفاده و بهرهبرداری قرار دهند.
در ادامه این بخش تعیین وزن معیارها درخصوص شاخصهای امنیتساز پدافند غیرعامل در آمایش سرزمین از سوی سه گروه خبره و کارشناس پدافند غیرعامل، امنیت ملی و کارشناسان نظامی بهعنوان جامعه و نمونههای آماری پژوهش و بهصورت دوبهدو (زوجی) نشان داده شده است.
بنابراین بر اساس جدول (13) نتیجه میگیریم که معیار عامل فضا و محیط نسبت به معیارهای عامل انسانی و عامل زیرساخت در شاخصهای امنیتساز پدافند غیرعامل در آمایش سرزمین از ارزش بیشتری برخوردار است.
نمودار 1: شاخصهای امنیتساز پدافند غیرعامل در آمایش سرزمین (به تصویر صفحه مراجعه شود) ( یافتههای تحقیق) با توجه به نظر خبرگان در این پژوهش، معیار عامل فضا و محیط نسبت به عامل انسانی و عامل زیرساخت در شاخصهای امنیتساز پدافند غیرعامل در آمایش سرزمین از ارزش بیشتری برخوردار است.