Abstract:
سنت اعطای نشان از دوران قاجار به دلیل ارتباط آن ها با کشورهای اروپایی آغاز شد و به دور از ارزش معنوی به تدریج شکل تقلیدی به خود گرفت. عدم شناخت قاجارها از روند شکل گیری نشان ها در اروپا و همسان پنداری نشان و خلعت با نگاه شرقی و عدم اجرای شایسته سالاری در روابط داخلی باعث تنزل جایگاه نشان های این دوره گردید و این امر زمینه ساز شکل گیری نشان های جدید در جهت ارتقا ارزش آن ها شد. پژوهش حاضر باهدف بررسی جایگاه نشان ها در روابط خارجی و داخلی عصر قاجار و با استفاده از منابع کتابخانه ای بر آن است در صدد پاسخگویی به این سوالات است که روند ابداع و استعمال مدال ها و نشان ها در عصر قاجار به چه صورت بوده است ؟ و تاثیر جایگاه مدال و نشان در روابط داخلی و خارجی تا چه اندازه است؟روش تحقیق به صورت کتابخانه ای و تحلیل منابع موجود، به ویژه سفرنامه ها و اسناد مرتبط است.
Machine summary:
بررسی نقش و جایگاه نشان ها و مدال های عصر قاجار در روابط خارجی و داخلی این دوره 1 سید مسعود سید بنکدار 2 مهناز کمالوند سنت اعطای نشان و مدال از دوران قاجار به دلیل ارتباط با کشورهای اروپایی آغـاز شـد و بـه دور از ارزش معنوی به تدریج شکل تقلیدی به خود گرفت .
قاجارهـا در جهت قرارگیری در مسیر هماهنگ با غرب اقدام به ایجاد مدال ها و نشان هـایی کردنـد کـه مانند سایر نوآوری های قاجار به صورت تقلیدی و غیرکارآمد بود، چـرا کـه بـه رغـم ایجـاد مدال هایی به سبک اروپایی و با ظاهری برگرفته از سنت ایرانی ، قوانین و قواعد تشریفاتی که در خصوص آنها تدوین شده بود، به طور اصولی در ایران وارد نشد و اعطای ایـن نـوع نشـان و مدال در عصر قاجار دنباله همان رسم خلعت و خلعت پوشان وابسته به نگاه شـرقی بـود کـه اعطای این قبیل مرحمت را وابسته به خواست و سلیقه پادشاه می کرد و پشتوانه معنوی مبتنی بر اصل شایسته سالاری و کسب افتخار نداشت .
(نک : نفیسی ، همان ، ج ٢، ص ١٢٧٩) رسم اعطای حمایل رنگی ظاهرًا از کشور روسیه اقتباس شده اسـت ، چنانکه نخستین بار در زمان فتحعلی شاه ، میرزا ابوالحسـن خـان ایلچـی طـی سـفرش بـه روسـیه از وجـود چنـین حمایل هایی خبر می دهد: «در میان ایشان ، نشان و حمایل متداول است ، و نشـان بـه اقسـام ترکیبـات و قسـم هـا و حمایل آبی و قرمز می باشد.