Abstract:
امروزه جرائم غالبا به صورت گروهی و سازمانیافته واقع می شوند، به طوری که این نوع جرائم به سبب اوصاف خاص آنها، تهدیدی اساسی برای جوامع داخلی و بین المللی به شمار می روند و از همین رو، ریشه یابی آن در منابع فقهی حائز اهمیت است. یافته های پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از جمع آوری اطلاعات کتابخانه ای به دست آمده است که سعی شده سازمان یافتگی جرم را به که از مهمترین جریان های سیاسی ضد حکومت » افک « طور موردی در توطئه پیامبر در صدر اسلام است، مورد واکاوی و تحلیل قرار دهد. نتیجه به دست آمده حاکی از آن است که اگرچه تمامی اوصاف و مقوّمات سازمان یافتگی در توطئه افک قابل جستجو نیست، ولی با توجه به قید عصبه در توطئه افک، اوصاف اساسی سازمان یافتگی قابل استنباط است و از آن می توان به عنوان نشانه و ردّپایی از سازمان یافتگی جرم در منابع فقهی اذعان کرد.
Machine summary:
ازاين رو، اين پرسش اساسي مطرح مي شود که آيا اوصاف و عناصر سازمان يافتگي بودن جرم در توطئه افک که از مهم ترين جريان هاي ســياســي ضــد حکومت پيامبر در صدر اسلام مي باشد، قابل جستجو و تطبيق است يا خير؟ به عبارت ديگر، آيا توطئه افک مي تواند به عنوان ردّپايي از جرم ســازمان يافته قلمداد شــود؟ هدف اين توطئه بزرگ و اسـاسـي، تخريب و تضـعيف جايگاه پيامبر و ايجاد فتنه در جامعه و نهايتاً تضعيف حکومت نبوي بود که بر اساس آن ، دين اسلام و اعتبار مسلمانان از بين برود، لذا به نظر مي رســد با توجه به قيد «عصــبه » در جريان افک ، توطئه مذکور يک جريان عادي و ســـاده نبوده و بلکه در قالب توطئه اي ســـازمان يافته يعني گروهي و تشــکيلاتي و هدفمند طراحي شــده بود.
(فيض کاشاني، ١٤١٦ق ، ج ٣: ٤٢٥-٤٢٣؛ طباطبايي ، بي تا، ج ١٥: (89 از مفسّران و علماي اهل سنت و گروهي از مفسّران و علماي شيعه ، جريان افک را در مورد عايشه ذکر کرده اند(طوسي، ١٤٠٩ق ، ج ٧: ٤١٦-٤١٤ ؛ قمي مشهدي، ١٤١١ق ، ج ٩: ٢٥٩؛ فاضل مقداد، ١٣٨٥، ج ٢: ٣٤٥؛ محقق اردبيلي، بي تا: ٣٨٩-٣٨٨؛ طبرسي، ١٤١٥ق ، ج ٧: ٢٢٨؛ مغنيه ، ١٩٧٨م ، ج ٥: ٤٠٣؛ ابي السعود، بيتا، ج ٦: ١٦٠؛ طنطاوي، بي ١٠٠ تا، ج ١٠: ٩٢؛ ابن جوزي، ١٤٠٧ق ، ج ٥: ٣٤٧؛ سيوطي، ١٤٠٤ق ، ج ٥: ٢٥؛ عمر بن شبه النميري البصري، بي تا، ج ١: ٣٣٥-٣٢٨) به طوري که برخي از فقها نوشته اند علما در اين موضوع اختلافي ندارند.