Abstract:
در قرن هشتم هجری، ظهور ابنتیمیه با دیدگاههای جدیدی که برخلاف دستورات اسلام و سیره مسلمانان بودند، باعث شد علمای جهان اسلام بهپا خاسته تا از گسترش این تفکرات جلوگیری کنند. از جمله این علما، علمای بزرگ و صاحبنظر شافعیمذهب هستند که از زمان حیات ابنتیمیه تاکنون، علیه او موضع گرفتهاند. آنان با استفاده از ابزارهایی از قبیل مناظره، تالیف کتاب، و نیز ردیهنویسی در بعضی موضوعات خاص مانند شدّ رحال، توسل و همچنین استغاثه به پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلّم، به معرفی انحرافات فکری و شخصیتی ابنتیمیه اقدام نموده و به مقابله با وی پرداختهاند.
Machine summary:
1. اسعد بن علی بن سلیمان یافعی شافعی (م ۷۶۷ق): او از علمای فقه، تاریخنگار و صوفیمسلک است که دربارۀ ابنتیمیه میگوید: «ابنتیمیه دارای مسائل و افکار غریبهای شد که بهخاطر اینکه مباین با مذهب اهلسنت بود، به زندان افتاد و از قبیحترین آن مسائل، نهی از زیارت قبر پیامبر اکرم بود».
۵. شهابالدین احمد بن محمد قسطلانی (م ۹۲۳ق): قسطلانی دربارۀ رویکرد ابنتیمیه در مسئلۀ زیارت قبر پیامبر اکرم چنین میگوید: ابنتیمیه دربارۀ زیارت قبر پیامبر اکرم سخن زشت و عجیبی دارد مبنی بر اینکه سفر برای زیارت قبر پیامبر اکرم هیچ ارزش و قربی ندارد؛ لذا شیخ تقیالدین سبکی در کتاب شفاء السقام، آن را رد کرده و دلهای مؤمنان را شفا داده است.
۶. یوسف بن اسماعیل نبهانی شافعی (م ۱۳۵۰ق): او فردی عالم، فقیه، شاعر و ادیب است که دربارۀ ابنتیمیه چنین میگوید: ابنتیمیه باعث ضرر و گمراهی مسلمانان شده است؛ چراکه او زیارت پیامبر اکرم و استغاثه به ایشان را منع کرده و آن را حرام دانسته است؛ در حالی که گمان نمیکردم هیچ مسلمانی جرئت بیان چنین حرفهایی را داشته باشد.
۱. تقیالدین ابوبکر بن محمد حسینی حصنی شافعی (م ۸۲۹ق): او دربارۀ ابنتیمیه میگوید: هیچکس از اهلادیان، جز ابنتیمیه، توسل و استغاثه را منع نکرده بود تا اینکه او آمد و سخنانی برخلاف عقل و دستورات اسلام مطرح کرد و بدعتی در دنیای اسلام بنا نهاد؛ چراکه توسل و استغاثه جایز و نیکو بوده است.