Abstract:
از سال 1945 به بعد، غرب و بویژه ایالات متحده آمریکا منافع جهانی خود را از طریق ایجاد و حفظ نهادهای اقتصادی بینالمللی، سازمانهای امنیتی منطقهای و ترویج هنجارهای سیاسی لیبرال که بهعنوان نظم بینالمللی لیبرال شناخته میشود پیگیری کرده است. بااین همه، در سالهای اخیر قدرتیابی کشورهایی مانند چین و ناتوانی غرب و بویژه ایالات متحده آمریکادر مدیریت مسائل جهانی منجر به این مباحث شده است که چه آیندهای را میتوان برای نظم بینالمللی لیبرال متصور بود و آیا باید منتظر جایگزینی نظم لیبرال بود؟ باهدف ارزیابی وضعیت فعلی نظم بینالمللی و نقشآفرینی بازیگرانی مانند چین این مقاله تلاش دارد به این پرسش پاسخ دهد که چین چه نگاهی به نظم بینالمللی لیبرال دارد و اقدامات این کشور در زمینه نهادسازیهای منطقهای از جمله در آسیای مرکزی را چگونه باید تفسیر کرد؟ یافتههای پژوهش نشان داد که علیرغم گسترش تنش میان چین و غرب، نگاه چین به نظم لیبرالی نگاه اصلاحگرا است و نهادسازی منطقهای چین از جمله در آسیای مرکزی در قالب ابتکاراتی چون یک کمربند–یک راه نیز از این منظر قابل تفسیر است.
Machine summary:
جـان ایکنبـری (٢٠١٨) در مقاله "چرا نظم جهانی لیبرال زنـده خواهـد مانـد" بحـث بحـران در نظـم لیبـرال را مطرح کرده و عنوان میکند وجود این بحران باعث شده است که فرصت های جدیـدی بـرای کشورهای نوظهور و در حال توسعه برای تغییر و اصلاح در نظم موجود فـراهم شـود.
در پاسخ مولفان با بررسـی این دو پروژه از پنج جنبه متفاوت افـزایش صـادرات ، صـادرات ارز، مقابلـه بـا رقیـب ؛ تـرویج تقسیمات استراتژیک و حمایت های دیپلماتیک به این نتیجه میرسند که علیرغم شباهت هـا و اهداف این دو پروژه در پاسخ به ناکارآمدیهای نظم بین المللی از طریق سـرمایه گـذاریهـای کلان اقتصادی و سیاسی و کمک هـای توسـعه ای، نتـایج آنهـا (بـا توجـه بـه تفـاوت نسـبی در موقعیت جهانی رقبا - اتحاد جماهیر شوروی در برنامه مارشال ؛ ایالات متحـده در ابتکـار یـک کمربند) و ساختارهای اقتصادی تغییر یافته ، میتواند بسیار متفاوت باشد.
«سه دلیل اصـلی وجـود دارد کـه حرکـت بـه سمت این گرایش را تقویت مـیکنـد: اول ، افـزایش نارضـایتیهـا از هژمـونی ایـالات متحـده آمریکا در نظم جهانی منجر به تلاش برای ایجاد جایگاه های مستقل شده است .
در واقع دعوت از کشورهای اروپایی برای عضویت در بانک سرمایه گذاری و زیرساخت آسیا و تلاش برای ادغـام اتحادیـه اقتصادی اوراسیا در دل ابتکار جاده ابریشم نشان مـیدهـد کـه چـین تـلاش مـیکنـد بـه جـای جایگزینی نظم موجود با استفاده از سازمان های خود، نظـم فعلـی را اصـلاح و کامـل کنـد.
C. - Ikenberry, G, John, (2011), “The Future of the Liberal World order, Internationalism after America”, Foreign Affairs, Vol. 90, No. 3, http://www.