Abstract:
حریم خصوصی یکی از حقوق شهروندی است. برخی گمان میکنند محتوای اسناد حقوق بشری در مورد حقوق شهروندی و حریم خصوصی با اسلام و مبانی انسانشناسی اسلامی بیگانه هستند و این حق را کنوانسیونهای حقوق بشری برای انسان به ارمغان آوردهاند، اما واقعیت آن است که اسلام اگرچه مبدع عنوان حقوق شهروندی و حریم خصوصی نیست، اما قرنها پیش، لزوم حمایت از حریم خصوصی و عدم تجاوز به قلمرو شخصی انسانها را مطرح کرده و مبانی انسانشناسی اسلامی ثابتکننده حق حریم خصوصی برای شهروندان است. تحقیق حاضر با روش توصیفی–تحلیلی به تحلیل آیات و روایات پرداخته و در پاسخ به این پرسش که مبانی انسانشناسی حق بر حریم خصوصی در اسلام کدماند؟ به این نتیجه رسیده است که انتخابگری انسان و حقیقت روحانی او، کرامت ذاتی و میل فطری انسان به امنیت و خلوتگزینی حق حریم خصوصی را برای شهروندان اثبات میکند.
Privacy is one of citizenship rights and human beings cannot merely ignore having privacy because of social life. Some think the right to privacy has been created by conventions on human rights; but indeed Islamic teachings have posed the necessity of protecting privacy and not violating human's personal territory centuries ago, and defended it on the basis of sound bases. Because many current disputes on public rights go back to disagreement on defining human beings and its innate and non-innate traits, so one cannot realize and analyze rights based on Islamic teachings without knowing human beings with regard to the same teachings. This research has analyzed quranic verses and traditions through analytic descriptive method, and concluded that Islam's take on privacy is intertwined with its emphasis on spirituality, inherent integrity and his choice to have a private life.
Machine summary:
برخی گمان کرده اند محتوای اسناد حقوق بشـری در مـورد حـریم خصوصـی بـا اسلام و مبانی انسان شناختی اسلامی بیگانه هستند؛ اما به نظر میرسد اگرچه در اسـلام ، عنوان حریم خصوصی یافت نمیشود اما میتوان ادعا کرد مبانی انسان شناختی اسـلامی شامل مبانی نگرشی، ارزشی و گرایشی، آنچه را در ایـن عصـر بـه عنـوان حـق حـریم خصوصی در مجامع بین المللی مطرح میشود قرن ها پیش و با نگاهی خـد مدارانـه بـه صورت کامل تر مطرح کرده و مورد حمایت قرار داده است .
پیش از این ، در خصوص مبانی انسان شناسی در اسـلام تحقیقـات گسـترده ای نظیر تفسیر انسان به انسان نوشته آیت الله جوادی آملی (١٣٨٦)، انسان شناسی در قـرآن نوشته آیت الله مصباح یزدی (١٣٩٦)، انسـان شناسـی در اسـلام نوشـته رجبـی (١٣٩٥)، انسان در اسلام نوشته گرامی (١٣٩٤) انجام شده است و نیز در مورد حقوق شهروندی و حریم خصوصی با توجه به اهمیت آن ، در دهه اخیر تحقیقاتی انجام گرفته اسـت کـه از میان آن ها مقاله «ماهیت حریم خصوصی» نوشته مصطفی اسکندری (١٣٨٩) و کتاب مبانی حریم خصوصی بر اساس منابع اسلامی در اسلام (١٣٩٤) نوشته حجـت الاسـلام سروش محلاتی قابل ذکر هستند که یکی به ماهیت این حق پرداخته و دیگری ناظر بـه مبانی فقهی- حقوقی است ؛ اما به خلاف تحقیق حاضر هیچ یک به صـورت خـاص بـه مبانی انسان شناسی اسلامی و رابطه آن بـا حـق حـریم خصوصـی بـه صـورت خـاص نپرداخته اند.