Abstract:
بحث استعاره در باور شناختگرایان محدود به لفظ و زبان نیست. در این نظرگاه و بر خلاف دیدگاه سنتی، استعاره موضوعی مفهومی است که در سطح اندیشه ایجاد میشود. با رویکرد شناختی به استعاره و به ویژه به استعاره های متن مقدس قرآن که ظرفیت معنایی شگرفی دارد می توان از آن بهره ی بیشتری ببریم. در این نوشته با تکیه بر نظریه ی شناختی، استعارهی «هدایت نور است» و خوشههای آن یعنی؛ قرآن، پیامبر، اسلام، علم و ... در قرآن کریم بررسی میشود. از رهگذر بررسی این استعاره در قرآن کریمدرمییابیم هدایت که سرمنزل و مقصد فرجامین آن خداوند متعال است کلان استعارهی مفهومی است و از آن بهعنوان نور یاد میشود و هر چیزی که انسان را به سمت این مسیر بکشاند نیز نور است و بهعنوان خوشههای این استعاره محسوب میشود و هر آنچه انسان را از طی این طریق بازدارد، در مقابل نور قرا میگیرد و تاریکی و ظلمت است.
Machine summary:
در این نوشته با تکیه بر نظریه ی شناختی ، استعارۀ «هدایت نور است » و خوشه های آن یعنی ؛ قرآن ، پیامبر، اسلام ، علم و ...
«سرشت استعاره ، درک تجربه چیزی در چارچوب چیز دیگر است » (٢٤٤ :٢٠٠٣ ,lakoff and Johnson) این ایده و بررسی جزئی فرایندهای اصولی و اساسی آن ، در آغاز به طور گسترده به وسیله جرج لیکاف و مارک جانسون در کتاب استعاره هایی که با آن ها زندگی میکنیم آمده است .
برای درک این ایده که چگونه بیانات استعاری در زبان روزمره به ما نسبت به طبیعت استعاری مفاهیمی که ساختار فعالیت های روزانه ما را شکل میدهند، بینش میدهند، مفهوم استعاری عبارت «زمان پول است » را از کتاب «استعاره مفهومی در زبان روزمره » اثر جرج لیکاف و مارک جانسون نقل میکنیم .
» (٢٠٠٣١١٧,lakoff) برای مثال در استعارۀ مفهومی عشق سفر است ، آنچه این بیان را استعاری میکند واژه یا عبارت خاصی نیست ، بلکه انگاره هستی شناسی حوزه مفهومی از حوزه مبدأ یعنی سفر به حوزه مقصد یعنی عشق است ؛ بنابراین استعاره موضوع اندیشه و تفکر بشری است .
(257 مقصود از نور در این آیه یا هدایت است (مترجمان ، ج ٣، ص ١١٧ و طباطبائی، ج ٢، ص ٥٢٨ و اصفهانی، ج ٢، ص ٣٠٠ و بیضاوی، ج ١، ص ١٥٥)؛ و یا ایمان و طاعت هست (طوسی، ج ٢، ص ٣١٥ و فخر رازی، ج ٧، ص ١٨ و ملاصدرا، ج ٤، ص ٢٤٤).