Abstract:
اﯾﺮان از ﺟﻤﻠﻪ ﮐﺸﻮرﻫﺎﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ دارای ﺟﺎذﺑﻪ ﻫﺎی ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺧﺎص و ﺑﯽ ﻧﻈﯿﺮ اﺳﺖ. در اﯾﻦ ﻣﯿﺎن اﺳﺘﺎن ﮐﺮدﺳﺘﺎن از ﻧﻈﺮ ﻃﺒﯿﻌﯽ و ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﺟﺎﯾﮕﺎه وﯾﮋه ای در ﮔﺮدﺷﮕﺮی ﮐﺸﻮر دارد. ﻫﺪف اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ، ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﻫﺎی ژﺋﻮﻣﻮرﻓﻮﺳﺎﯾﺖ ﻫﺎی ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن ﺳﺮوآﺑﺎد ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن ﺳﺮوآﺑﺎد در ﺷﻤﺎلﻏﺮب ﮐﺸﻮر و در اﺳﺘﺎن ﮐﺮدﺳﺘﺎن ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ و ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ و اﺳﺘﻘﺮار در ﻣﯿﺎن رﺷﺘﻪ ﮐﻮه ﻫﺎی زاﮔﺮس از ﺟﺎذﺑﻪ ﻫﺎی ﮔﺮدﺷﮕﺮی ﻓﺮاوان اﻋﻢ از ﻃﺒﯿﻌﯽ و ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ. روش ﭘﮋوﻫﺶ ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺣﺎﺿﺮ، ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ-ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ اﺳﺖ و روش ﺟﻤﻊ آوری دادهﻫﺎ و اﻃﻼﻋﺎت اﺳﻨﺎدی و ﻣﯿﺪاﻧﯽ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ و ﺑﺎ ﺑﻬﺮه ﮔﯿﺮی از دو روش ﭘﺮﯾﺮا و رﯾﻨﺎرد ﺑﻪ ارزﯾﺎﺑﯽ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﻫﺎی ژﺋﻮﺗﻮرﯾﺴﺘﯽ ژﺋﻮﻣﻮرﻓﻮﺳﺎﯾﺖﻫﺎی ﻣﻮﺟﻮد در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ.
ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺣﺎﺻﻞ از روش ﭘﺮﯾﺮا ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ از ﻣﯿﺎن 9 ژﺋﻮﻣﻮرﻓﻮﺳﺎﯾﺖ ﻣﻨﺘﺨﺐ در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ، رودﺧﺎﻧﻪ ﺳﯿﺮوان ﺑﺎﻻﺗﺮﯾﻦ اﻣﺘﯿﺎز (13/64) و ارﺗﻔﺎﻋﺎت ﮐﻮﺳﺎﻻن ﭘﺎﯾﯿﻦﺗﺮﯾﻦ اﻣﺘﯿﺎز( 9/24) را ﮐﺴﺐ ﮐﺮدﻧﺪ. ﺑﯿﺶﺗﺮﯾﻦ اﻣﺘﯿﺎز در ﻋﯿﺎر ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ رودﺧﺎﻧﻪ ﺳﯿﺮوان و ﺑﺎﻻﺗﺮﯾﻦ ﻋﯿﺎر ژﺋﻮﻣﻮرﻓﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﭼﺸﻤﻪ ﻫﺎ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. ﻋﻠﺖ اﺻﻠﯽ ﭘﺎﯾﯿﻦ ﺑﻮدن اﻣﺘﯿﺎز ﺑﺮﺧﯽ از ﻟﻨﺪﻓﺮم ﻫﺎ ﻃﺒﻖ روش ﭘﺮﯾﺮا، ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻧﺒﻮدن زﯾﺮﺳﺎﺧﺖ ﻫﺎ و ﻧﺒﻮد ﺗﺠﻬﯿﺰات و ﺳﺮوﯾﺲ ﻫﺎی ﭘﺸﺘﯿﺒﺎﻧﯽ و ﻋﺪم دﺳﺘﺮﺳﯽ ﻣﻨﺎﺳﺐ آنﻫﺎ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. ﻃﺒﻖ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺣﺎﺻﻞ از روش رﯾﻨﺎرد، آﺑﺸﺎر ﺳﻠﻮر ﺑﺎ ﮐﺴﺐ اﻣﺘﯿﺎز (58/) از ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ ﮐﻞ ارزش ﻫﺎ از ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺗﺮی ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ دﯾﮕﺮ ﻟﻨﺪﻓﺮمﻫﺎ ﺑﺮﺧﻮردار ﺑﻮد. اﻟﺒﺘﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪ اﻣﺘﯿﺎزﻫﺎی ژﺋﻮﻣﻮرﻓﻮﺳﺎﯾﺖﻫﺎ در روش رﯾﻨﺎرد ﺑﺴﯿﺎر ﺑﻪ ﻫﻢ ﻧﺰدﯾﮏ ﺑﻮد. ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﻠﯽ و ﺑﺮ اﺳﺎس دو روش ﭘﺮﯾﺮا و رﯾﻨﺎرد ﮐﻪ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺗﻔﺎوتﻫﺎی ﻣﻮﺟﻮد از ﻧﻈﺮ ﺷﺎﺧﺺ ﻫﺎ اﺷﺘﺮاﮐﺎﺗﯽ ﻧﯿﺰ ﺑﺎ ﻫﻢ دارﻧﺪ، ژﺋﻮﻣﻮرﻓﻮﺳﺎﯾﺖﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﺎﻻﺗﺮﯾﻦ اﻣﺘﯿﺎز را ﮐﺴﺐ ﻧﻤﻮده اﻧﺪ ﺑﺮای ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﮔﺬاری و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰی ﺟﻬﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮی ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺗﺮﻧﺪ و ژﺋﻮﺳﺎﯾﺖﻫﺎی ﺑﺎ اﻣﺘﯿﺎز ﭘﺎﯾﯿﻦ ﻧﯿﺰ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﯿﺶﺗﺮ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﮔﯿﺮﻧﺪ ﺗﺎ ﺿﻌﻒ ﻫﺎ و ﮐﻤﺒﻮدﻫﺎی آنﻫﺎ ﺑﺮﻃﺮف ﺷﻮد و اﯾﻦ ﮐﻪ ژﺋﻮﻣﻮرﻓﻮﺳﺎﯾﺖﻫﺎی ﻣﻮﺟﻮد در ﻣﻨﻄﻘﻪ از وﺿﻌﯿﺖ ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺗﺎ ﺧﻮﺑﯽ ﺑﺮﺧﻮردار ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ.
Tourism has significant potentials as a motivator of economic growth and development. In recent years, geotourism has gained attention of the tourists and researchers as one of the traveling branches. Iran has unique natural attractions. In the meantime, the Kurdistan province has a special place in tourism country of natural and cultural. The aim of this study was to evaluate of Sarvabad township geomorphosites capabilities. Sarvabad township located in northwest of Iran in Kurdistan province. Due to geographical situation and locating in Zagros Mountains zone, Sarvabad township possesses natural and cultural tourism attraction. The research method is descriptive and analytical and the data were collected by documentary and filed study and the region geomorphosite geotourism capabilities have been evaluated by Pereira and Reynard methods. The results of Pereira and Reynard methods showed that among nine selected geomorphosites in the studied area, Servan river had highest score 13.64 and Kosalan highland gained lowest score 9.24. In management scope, Sirvan river obtained highest score and springs had the highest scores in geompgrplogic level. The reason for lowest scores of some landforms according to Pereira method was lack of infrastructures, equipments and supporting services and proper access way. The results of Reynard method showed that Selver water fall by score of 0.58 of total mean has better condition relative to other landforms. Of course, geomorphosites scores interval was close in Reynard method. Generally, according to Pereira and Reynard methods, there are similarities from indictors’ perspective in spite of having differences in both methods. Geomorphosite with highest scores are good for tourism investment and planning and geomorphosites with lowest scores should be considered and their problems should be solved in order to reach to medium and good level.
Machine summary:
به طور کلی و بر اساس دو روش پریرا و رینارد که علاوه بر تفاوت های موجود از نظر شاخص ها اشتراکاتی نیز با هم دارند، ژئومورفوسایت هایی که بالاترین امتیاز را کسب نموده اند برای سرمایه گذاری و برنامه ریزی جهت گردشگری مناسب ترند و ژئوسایت های با امتیاز پایین نیز باید بیش تر مورد توجه قرار گیرند تا ضعف ها و کمبودهای آن ها برطرف شود و این که ژئومورفوسایت های موجود در منطقه از وضعیت متوسط تا خوبی برخوردار می باشند.
در این گونه از گردشگری سعی می شود پدیده های طبیعی و تماشایی 4- Seetanah 5- Hansen 6- )WTO(: World Tourism Organization 7- Cabrini & Rey زمین شناسی ، چه از لحاظ زمین شناسی و چه از دید جاذبه های همگانی برای معرفی به بازدیدکنندگان مورد بررسی قرار گیرند.
از مطالعات انجام گرفته در داخل کشور می توان به احراری رودی و خرگردی (١٣٨٦)، اشاره کرد که به معرفی و توصیف جاذبه های زمین شناسی در چابهار و در جهت توسعه 10- Serrano & Trueba 11- Picos 12- Pereira et al 13- The Blenio Valley and Lucomagno Area 14- Heggi 15- Ekinci 16- Miccadie et al 17- Abruzzo 18- Doniz et al ژئوتوریسم پرداختند.
پژوهش حاضر که بر مبنای ارزیابی قابلیت های ژئوتوریستی منطقه مورد مطالعه بر اساس دو روش پریرا و رینارد بود، نشان داد که این منطقه دارای ژئومورفوسایت های بسیاری می باشد که برخی از آن ها از شرایط مناسبی برای سرمایه گذاری در عرصه ژئوتوریسم برخوردار میباشند.