Abstract:
شاهسون ها یکی از ایلات بزرگ عشایری ایران هستند که در مناطق مرکزی ایران (ایل بغدادی) و مناطق جنوبی ایران (ایل اینالو و بهارلوی فارس) و شمال غرب ایران (شاهسون) و منطقه قفقاز ساکنند. این ایل تولید کننده قالی های متنوعی می باشد و دربرخی موارد مشابهت های زیادی دربین تولیدات هر منطقه دیده می شود. مناطق روستایی ساوه، قزوین و شهرستان های غرب استان تهران؛اشتهارد، شهریار مورد مطالعه قرارگرفته و جامعه آماری به شکل هدفمند و براساس فراوانی انتخاب شده است. رویکرد بکار رفته برای تجزیه وتحلیل اطلاعات، کیفی بوده و نمونه های به دست آمده از اطلاعات میدانی (برای ایل بغدادی) و نمونه های بررسی شده از مناطق دیگر در برخی موارد اندک با رجوع به منابع کتابخانه ای، تحلیل یافته اند. نتایج نشان می دهد که با توجه به پراکندگی شاهسون ها در مناطق مختلف ایران از جمله ایل بغدادی واقع در مناطق مرکزی،هنوزحضور ریشه های مشترکی ازفرهنگ وهنر این ایل را می توان بکارگیری نقشمایه های هندسی، گیاهی و جانوری این ایل یافت.
Machine summary:
(رجوع شود به تصویر صفحه) ٤- طبقه بندي طرح هاي رايج در قالي هاي اين منطقه پراکندگي شاهسون ها در نقاط مختلف ايران ، نشانه اي از تنوع طرح و نقش قالي هاي شاهسوني مي باشد که برگرفته از سير روند مهاجرت شاهسون ها و تاثيرات گرفته شده ازديگر اقوام ساکن درمناطق همجوار است .
(رجوع شود به تصویر صفحه) NOORMAGS با توجه به نمونه قالي هاي سماوري موجودکه هنوز در ميان شاهسون هاي بغدادي ساکن در مناطق روستايي ساوه و قزوين ، بافته مي شود با شناسايي و ريشه يابي اين طرح درديگر مناطق شاهسون نشين از جمله روستاي شمسير، واقع دراردبيل و ناحيه شمال غرب و نيز نمونه اي ديگر منسوب به ناحيه شيروان جمهوري آذربايجان ، مي توان ساختارکلي اين طرح را به عنوان يکي از طرح هاي لچک ترنج قالي شاهسون بغدادي قبل از مهاجرت به مناطق مرکزي ايران ، معرفي نمود.
(١٩٨-١٩٩٢١٩٣,OPIE) با استناد برسير روند مهاجرت ايلات ترک نشين خمسه ، از شمال غرب به مناطق شرق فارس و نيز حضور تيره اي از اين ايلات «ايل شاهسون بغدادي» در مناطق مرکزي ايران ، نشاني است از دليل نام گذاري قالي هاي شيرازي در بين شاهسون هاي بغدادي و بر اساس نتايج بدست آمده از ساختار شناسي اين طرح چنين بر مي آيد که : ١)ساختار اصلي اين نقشه برگرفته از ساختار کلي قالي هاي چند حوضي مرغي خمسه فارس مي باشد.