Abstract:
نقش اصلی گزارشگری مالی، انتقال اثربخش اطلاعات به افراد خارج از سازمان است و مدیریت عملکرد یکی از نقشهای چهارگانه حسابداری مدیریت است که به تدارک اطلاعات برای ارزیابی عملکرد میپردازد که این اقدام ارتقاء کیفیت گزارشگری مالی را به ارمغان میآورد. از طرفی یکی از ابزارهای مهم در ارزیابی عملکرد سازمانها مدل کارت ارزیابی متوازن است. بر همین اساس تدوین مدل کارت ارزیابی متوازن مبتنی بر رویکرد اسلامی در جوامعی که خواهان حاکمیت ارزشهای اخلاقی و معنوی در سازمانهای خود هستند، ضروری است. جهت نیل به این هدف از رهیافت نظریه داده بنیاد استفادهشده است. بدین منظور 29 مصاحبه نیمه ساختاریافته با خبرگان انجامشده و تحلیل دادهها با نرمافزار maxqda انجامشده است. یافتههای پژوهش نشان داد منظر مسئولیت اجتماعی با رویکرد اسلامی به ابعاد مدل BSC سنتی اضافه شود و قبل از منظر رشد و یادگیری قرار گیرد و رابطه علت و معلولی خود را با سایر منظرها حفظ کند. همچنین منظر رضایت مشتریان در دیدگاه سنتی به بعد تکریم مشتریان تغییر پیدا کرد و منظر مالی، فرآیندهای داخلی و رشد و یادگیری شباهت زیادی با مدل BSC دارد ولی در شاخصهای کلیدی عملکردی در هر منظر مطابق با آموزههای اسلامی تفاوتهایی مشاهده شده است.
The primary role of financial reporting is to effectively transfer information to individuals outside the organization, and performance management is one of the four roles of management accounting that provides information for performance evaluation, which enhances the quality of financial reporting. On the other hand, one of the important tools in evaluating the performance of organizations is the Balanced Scorecard model. Accordingly, it is necessary to develop a balanced scorecard model based on the Islamic approach in societies that seek to govern ethical and spiritual values in their organizations. To this end, the grounded theory approach has been used. For this purpose, 29 semi-structured interviews with experts were conducted and data were analyzed using maxqda software. The findings showed that the Islamic social responsibility perspective dimension was added to the traditional BSC model and placed before the dimension of growth and learning and maintained its cause-and-effect relationship with other dimensions. Customer satisfaction has also changed in the traditional view of customer service afterwards, and financial, internal processes, and learning and development are very similar to the bsc model, but there are differences in key performance indicators in each dimension consistent with Islamic teachings.
Machine summary:
استراتژی تعدیل مدل کارت ارزیابی متوازن با رویکرد اسلامی : رهیافت نظریه داده بنیاد مسعود بختیاری *، محمد کاشانیپور **، رضا غلامی جمکرانی***، حسین جهانگیرنیا ∗∗∗∗ چکیده نقش اصلی گزارشگری مالی، انتقال اثـربخش اطلاعـات بـه افـراد خـارج از سـازمان است و مدیریت عملکرد یکی از نقش های چهارگانه حسابداری مـدیریت اسـت کـه بـه تـدارک اطلاعـات بـرای ارزیـابی عملکـرد مـی پـردازد کـه ایـن اقـدام ارتقـاء کیفیـت گزارشگری مالی را به ارمغان می آورد.
تاکنون مدلها و الگوهای مختلفی در خصوص ارزیـابی عملکـرد ارائه شدهاند که می توان آنها را از منظر حوزهای در سـه دسـته زیـر تقسـیم بنـدی نمـود؛ دسته اول مـدلهـای مبتنـی بـر زمـان و هزینـه ، دسـته دوم مـدلهـای برتـری سـازمانی و خودارزیابی و دسته سوم مدلهای که مهم تـرین آن کـارت ارزیـابی متـوازن نـام دارد کـه تأکید بر همه ابعاد ارزیابی در حوزه مدیریت ، فرآیندهای عملیاتی، مالی و نیروی انسـانی داشته و مبتنی بر اجرا و ارتقای استراتژی می باشند (همایونفرو امیر تیموری،١٣٩٨) کارت ارزیابی متوازن یک مفهوم نوین مدیریتی است که بـه همـه مـدیران در همـه سطوح کمک می کند تا بتوانند فعالیت های کلیدی خود را به وسیله ارزیابی از چهار منظر مالی، مشـتری، فرآینـدهای داخلـی و رشـد و یـادگیری پـایش و کنتـرل نماینـد .
با استناد به برخی از تحقیقات ذکرشده، نوآوری پژوهش حاضر ارائه مدل کارت ارزیـابی متـوازن از طریق بررسی کیفی (نظریه داده بنیاد) است ، بنابراین انجام نتایج این تحقیق مـی توانـد بـه پیشبرد و ارتقای سطح عملکرد، واکاوی و شناخت چالش هـا و پیچیـدگی هـای ناشـی از عوامل زمینه ای و بومی مرتبط با ارزیابی عملکرد سازمانی کمک نمایـد .