Abstract:
جزایر و بنادر خلیج فارس و دریای عمان در زمینه صادرات و واردات انواع کالا، نقش حیاتی را در اقتصاد ایران عصر پهلوی اول ایفا میکردند. با اشغال ایران در جنگ جهانی دوم، کرانهها و پس کرانههای شمالی خلیج فارس و دریای عمان در سیطره کامل متفقین قرار گرفت. این فرایند مجموعه پیامدهای منفی را بر ساختار اقتصادی سرزمینهای جنوبی ایران تحمیل نمود. هدف از این پژوهش، شناخت نتایج سوء و ویرانگر جنگ جهانی دوم بر حیات اقتصادی این حوزه آبی استراتژیک با تکیه بر مطالعه دادههای اسنادی آرشیو سازمان اسناد و کتابخانه ملی، نشریات نظامی، اقتصادی و روزنامههای گوناگون ایران در این دوره میباشد. موقعیت ژئوپولتیک ایران و خلیج فارس سبب گردید تا ایران در موقعیت دشوار و حساسی در معادلات جهانی قرار گیرد. براین اساس به عنوان یکی از عمدهترین گذرگاههای انتقال تجهیزات به اتحاد شوروی انتخاب گردید. در تمام مدت جنگ بینالمللی دوم، عناصر نظامی آمریکا و انگلستان، حضوری فعال و فراگیر در جزایر و بنادر شمال و جنوب خلیج فارس و دریای عمان داشته و در حقیقت عملاً دولت ایران را از هر گونه قدرت مانور واقعی و سیاست نفوذ منطقهای محروم نموده بودند. این وضعیت، تبعات منفی اقتصادی حضور بیگانگان را تشدید مینمود.
With the occupation of Iran during the Second World War, the banks and the northern shores of the Persian Gulf and the Oman Sea fell under the full control of the Allies. This process has imposed negative consequences on the southern lands of Iran. The purpose of this study is to investigate the devastating consequences of World War II on the economic life of this strategic water sector. The geopolitical position of Iran and the Persian Gulf has led Iran to be in a difficult and sensitive position in global equations. On this basis, it was selected as one of the main transferring equipment to the Soviet Union. Throughout the Second World War, the military elements of the United States and the United Kingdom have been active in the islands and ports of the north and south of the Persian Gulf and the Oman Sea, and effectively deprived the Iranian government of any real power of maneuver and regional policy of influence. They were. This situation exacerbated the negative economic consequences of the presence of foreigners.
Machine summary:
تأثیرات اقتصادی جنگ جهانی دوم بر بنادر و جزایر خلیج فارس و دریای عمان (بر اساس آرشیو سازمان اسناد ملی ایران) محمد جعفر چمنکار 1 چکیده جزاير و بنادر خليج فارس و درياي عمان در زمينه صادرات و واردات انواع كالا، نقش حياتي را در اقتصاد ايران عصر پهلوی اول ايفا میکردند.
این نوشتار با استفاده از روش تحلیلی تاریخی با تکیه بر اسناد غیر منتشره سازمان اسناد ملی سعی دارد به سؤال ذیل پاسخ دهد: - پیامدهای اقتصادی حضور متفقین در کرانههای جنوبی ایران، چگونه بوده است؟ در فرجام نتیجه گرفته میشود که با فروپاشی دولت پهلوی اول و بحرانهای ناشی از پیامدهای منفی اشغال ایران بوسیله متفقین، فرآیند رشد سرحدات ساحلی جنوب به صورت موقت دچار فترت شد و با وجود افزایش برخی فعالیتهای عمرانی، رکود و فروپاشی، اکثریت بخشهای اقتصادی این مناطق را در بر گرفت.
(آرشیو اسناد ملی ایران، ش سند 26126/240، 1321 ش) حمل و صادرات قالیهای ایران توسط کشتیهای جنگی آمریکا به علت کمبود شدید ناوگان تجاری در خلیج فارس از دیگر همکاریهای فی مابین بود (همان منبع، 8078/230، 1321 ش، اطلاعات، 7/1/1321 :1).
ب) کمبود خوار و بار عمومی مقارن با اشغال ایران، کرانههای خلیج فارس و دریای عمان به مانند دیگر مناطق کشور با مشکلات گسترده و متعدد اقتصادی مواجه گردید (آرشیو اسناد ملی ایران،، سند شماره 11079-704 ط 4، 1321 ش).