Abstract:
شرط یکی از مسائل مهم در عقود است که متعاقدین نسبت به ایجاد آن در عقد مخیر می باشند. از آنجا که
شرط امری است که در آینده حادث خواهد شد، ذکر آن در عقد یا ضمن عقد جای بحث دارد. اگر این
شروط قبل از عقد یا ضمن عقد مورد نظر طرفین باشند، آیا الزام به آن برای طرفین واجب است یا خیر؟
یکی از اقسام این شروط، شرطهای ابتدایی است که بین لازم الوفا بودن یا نبودن آن بین فقها اختلاف نظر
وجود دارد. مشهور فقهای امامیه این شروط را لازمالوفا نمیدانند زیرا معتقدند که شرط بایستی در ضمن
عقد باشد تا آن را لازم الاجرا یا لازم الوفا دانست. به همین دلیل این شرط را باطل میدانند. اما برخلاف این
قول مشهور، قانون مدنی ایران با پیروی از نظر اقلیت فقها این شرط را نافذ دانسته و وفای به آن را واجب و
لازم میداند.
Machine summary:
اگر اين شروط قبل از عقد يا ضمن عقد مورد نظر طرفين باشند، آيا الزام به آن براي طرفين واجب است يا خير؟ يکي از اقسام اين شروط ، شرط هاي ابتدايي است که بين لازم الوفا بودن يا نبودن آن بين فقها اختلاف نظر وجود دارد.
واژه هاي کليدي: شروط بنايي، فقه ، قانون مدني، ايران ، ضمن عقد ٧٦ > مقدمه شرط ابتدايي يکي از شروطي است که در بين فقهاي اماميه و فقهاي عامه مورد اختلاف نظر است .
اما برخي ديگر از فقها از جمله فقهاي معاصر مانند محقق اصفهاني ، محقق يزدي با تمسک به ادله اي چون اصل حاکميت اراده قائل به لازم الوفا بودن اين دسته از شروط هستند چون قائلند در معناي شرط مفهوم ارتباط و وابستگي وجود ندارد.
جايگاه شروط بنايي در فقه و قانون مدني ايران / ٧٩ شرط بنايي از ديدگاه فقه اماميه : برخي از فقهاي اماميه بر اين نظر قائل هستند که اگر شرط در ضمن عقد ذکر نشود الزام آور نيست (انصاري، ١٣٧٥، ص ٢٨٢).
دليلي که فقها براي عدم اعتبار شرط تباني ذکر کرده اند اين است که علت پذيرش و تعهدآور بودن شرط اين است که به صورت جزئي از عقد در ميآيد، بنابراين تعهد متعهد پيوند ناگسستني با عقد اصلي پيدا مي کند و دلايلي که لزوم به وفاي شرط و عقد ايجاب ميکند فقط شامل شروط و عقدي است که در ضمن عقد باشد و در شرط خارج از عقد اگرچه مورد مذاکره هم باشد اعتباري ندارد.