Abstract:
تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات به عنوان پدیدهای جامع و فراگیر در طیف کامل فعالیتهای بشری از کاربردهای شخصی گرفته تا فعالیتهای اقتصادی و سیاسی و در نهایت امر توسعه بسیار تأثیرگذار است. با اینحال، چنین تأثیرگذاری در صورت انتشار نامتوازن تکنولوژیهای نوین اطلاعاتی و ارتباطی در بین افراد جامعه، به صورت سازنده و در راستای توسعه عمل نمیکند، که چنین توسعۀ نامتوازنی، باعث ایجاد شکاف دیجیتال در جامعه میشود. در این راستا، هدف تحقیق حاضر شناسایی مؤلفههای کلیدی تأثیرگذار شکاف دیجیتال بر توسعۀ پایدار شهر تبریز است. روش به کار گرفته شده در این پژوهش توصیفی، تحلیلی، علی و رویکرد حاکم بر آن پیمایشی است. این مقاله در صدد آن است که با دیدی سیستماتیک و ساختاری تمامی عوامل دخیل در مانع شدن شکاف دیجیتال در توسعه را مورد بررسی و تحلیل قرار دهد و عوامل تأثیرگذار در این فرآیند را شناسایی کند. در این راستا، متغیرهای شکاف دیجیتال و توسعۀ پایدار در نرمافزار MiCMac با استفاده از نظرات 30 متخصص و کارشناس تحلیل گردید و عوامل تأثیرگذار و تأثیرپذیر مشخص گردید. بر اساس نتایج به دستآمده در این پژوهش، متغیر امکانات محلی بیشترین تأثیرگذاری و کمترین تأثیرپذیری را در بین دیگر متغیرها داراست و متغیرهای مهارتهای اطلاعاتی و دخالتهای مدیریتی در ردههای بعدی قرار میگیرند. متغیر مهارتهای اطلاعاتی در کنار متغیرهای وضعیت اقتصادی و محل جغرافیایی بیشترین تأثیرگذاری و همچنین بیشترین تأثیرپذیری را در بین دیگر شاخصها دارا بودند. متغیرهایی که کمترین تأثیرگذاری و بیشترین تأثیرپذیری را در بین دیگر متغیرها دارا بودند شامل ارتباطات اجتماعی، دانش زبان و ... میشوند. در نهایت متغیرهای جنسیت و نوجوانان به عنوان متغیر مستقل شناسایی شدند که دارای کمترین تأثیرگذاری و کمترین تأثیرپذیری هستند. بر این اساس، سیاستگذاری توانمندسازی همۀ اقشار جامعه از لحاظ فراگیری مهارتهای استفاده از تکنولوژیهای اطلاعاتی و ارتباطی به عنوان مهمترین پیشنهاد تحقیق حاضر شناسایی گردید.
It is increasingly recognized that the information revolution has far-reaching economic and societal impacts. At all levels, governments are relentlessly searching for strategies to respond to the new realities. In the last few years an increasingly popular strategy has been to speed up the adoption of ICTs (information and communication technologies) by citizens and companies the view being that higher levels of ICT adoption can contribute substantially to sustainable social and economic development. The most important development issues of our age are subject suc as: information and digital revolution, communications technology, virtualization, privatization and network economy. In this case, ICT has much impact as a phenomenon encompassing the whole range of human activities ranging from personal applications to economical, political and ultimately development activities. City of Tabriz, due to the being seleting as Islamic capital of tourism on 2018, is needed to be evaluated in terms of ICT problems. Accordingly, the objective of the study is to assess the effectiveness of digital divide indicators on urban sustainbale development. The employed method, is descriptive-analytic and casual. The approach is survey. The current paper is intended to evaluate each factor of digital divide which acting as an obstacle in development process and identify the effective factors systematically. In this case, Variables of both digital divide and urban sustainbale development were analyzed by using experts’ opinions in Micmac software. According to obtained results, the local facilities variable has the most impact among the system variables. In addition, information skills and management intervention were identified as subsequent effective factors.
Machine summary:
شناسایی و تحلیل عوامل تأثیرگذار شکاف دیجیتال در توسعۀ پایدار تبریز 2018 شهریور روستایی1*، محمدرضا پورمحمدی2، بهزاد رنجبرنیا3 1دانشیارگروه جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشکده برنامهریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز 2استاد گروه جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشکده برنامهریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز 3دکترای تخصصی جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشکده برنامهریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز تاريخ دريافت: 3/8/1395 ؛ تاريخ پذيرش: 21/8/1396 چکیده تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات به عنوان پدیدهای جامع و فراگیر در طیف کامل فعالیتهای بشری از کاربردهای شخصی گرفته تا فعالیتهای اقتصادی و سیاسی و در نهایت امر توسعه بسیار تأثیرگذار است.
شکاف دیجیتال، تحلیل ساختاری، توسعۀ پایدار شهری، تبریز 2018 مقدمه نواحی شهری مراکز اصلی رشد اقتصادی، اجتماعی و سیاسی هر کشوری محسوب میشود و از این رهگذر خود را به عنوان جذابترین نقاط برای ایجاد ثروت، خلاقیت و نوآوری اثبات کردهاند (نجفی کانی و همکاران، 1394: 211).
جدول 4: تأثیرات مستقیم و غیر مستقیم عوامل شکاف دیجیتال و توسعه بر یکدیگر (رجوع شود به تصویر صفحه) نبع: محاسبات نگارندگان در محیط نرمافزار MicMac متغیرهای بسیار تأثیرگذار مؤثر در توسعه از دیدگاه ظهور تکنولوژیهای جدید شامل این موارد است: متغیر امکانات محلی، مهارتهای اطلاعاتی، مداخلات مدیریتی، وضعیت اقتصادی و محل جغرافیایی.
Digital divide among enterprises in a developing country, international Journal of e business and e government studies.
The multiple dimension of the digital divide: More than the technology Haves and Have Not, Pergamon, Government Information Quarterly, 20: 185-191.
‘Free Software and the Digital Divide: Opportunities and Constraints for Developing Countries’, Journal of Information Science 29 (1): 25–33.