Abstract:
سلامت معنوی از لحاظ اختلاف در مفهوم معنویت، جهانبینی و نظامهای ارزشی، مقولة پیچیدهای است که با توجه به بینش خاص هر گروه، تعریفی خاص مییابد. از طرفی اعتقاد به نظام احسن متضمن خداشناسی، جهانشناسی، انسانشناسی و معادشناسی است. پس اعتقاد به نظام احسن به عنوان آموزهای عقلانی در ادیان آسمانی میتواند راهبردهای موفقی در ارتقای سلامت معنوی پیش کشد. مقالة حاضر با هدف بررسی بازتاب اعتقاد به نظام احسن در ارتقای سلامت معنوی و تعالی معرفتی نگاشته شد. شناخت نظم حاکم بر جهان، درک موقعیت ممتاز انسان نسبت به سایر موجودات و باور به اصالت و بقای روح سبب فهم هدف اصلی خلقت، یعنی کمال روح انسان میشود. انسان با تکیه بر براهین عقلی و فطری دریافت که با اتکای عقلانی صرف بر فهم خویش نمیتواند به هدف نهایی خلقت دست یابد. بلکه لازمة تحصیل کمال عالی، کسب سلامت معنوی از طریق بهرهمندی از آموزههای وحیانی، الگوبرداری از انبیای الاهی و عقل به عنوان لوازم تشریعی و تکوینی کمال نهایی انسان است. بنابراین، محرز است که اعتقاد جدی به نظام احسن موجب ارتقای سلامت معنوی است. سلامت معنوی نیز موجب تعالی معرفتی یعنی معنایابی زندگی، نشاط معنوی، رضایتمندی از مقدرات الاهی، دفع اضطراب مرگ، تعامل صحیح با جامعه، طبیعت و نهایتاً سعادت ابدی میشود.
Spiritual health is a complex issue in terms of differences in the concept of spirituality, worldview and value systems that needs to be defined according to the specific insights of each group. On the other hand, belief in the best system involves theology, cosmology, anthropology and eschatology. Believing the best system as a rational doctrine in the heavenly religions can provide successful strategies for the rise of spiritual health. The present paper was written with the purpose of examining the feedback of belief in the best system on the rise of spiritual health and epistemic transcendent. Understanding the order of the universe, perceiving the privileged position of man over other beings, and believing in the originality and survival of the soul result in understanding the essential purpose of creation, which is the perfection of the human soul. The human being cannot achieve the ultimate goal of creation by relying on reasonable and intellectual proofs which are relied on his own perception. Rather, the attainment of higher perfection requires the attainment of spiritual health through rational education, revelation and choosing the divine prophets as role models as the formative and anatomical means of the human perfection. Therefore, it became clear that a serious belief in the best system would bring about rise of spiritual health. Spiritual health will result in epistemic transcendent; that is achieving the meaning of life, spiritual vitality, satisfaction with divine ordinances, repulsion of death anxiety, proper interaction with society, nature and ultimately eternal happiness.
Machine summary:
این مقاله بدون آنکه در مقام تعریف و تبیین هر یک از مبانی، مؤلفهها و شاخصهای سلامت معنوی باشد، با استفاده از براهین عقلی و فطری و مؤیدات قرآنی، در صدد بررسی «بازتاب اعتقاد به نظام احسن بر ارتقای سلامت معنوی و تعالی معرفتی» است.
در ساختار این مقاله ابتدا جایگاه انسان در آفرینش نظام احسن بررسی شده تا هدف از خلقت هستی، بهویژه انسان، تبیین شود.
ارتقای سلامت معنوی و تعالی معرفتی در بستر نظام احسن انسان فطرتاً موجودی سودجو، رفاهطلب و ابدیتگرا است و برای رسیدن به منفعت مداوم خویش، از هیچ تلاشی فروگذار نمیکند.
بازتاب اعتقاد به نظام احسن در ارتقای سلامت معنوی و تعالی معرفتی در نگاه معتقدان به نظام احسن، تمام اجزای عالم، متصف به احسن است.
در پی ارتقای سلامت معنوی، معرفتی یقینی به این مطلب حاصل میشود که برنامه و لوازم تکامل انسان در ساختار نظام احسن طراحی شده و باید آن را یافت، نه آنکه ابداع کرد؛ برخلاف نظریه اگزیستانسیالیسم که معتقد است هیچ راه و مقصدی وجود ندارد، بلکه انسان برای خود ارزش، راه و مقصد میآفریند (شریعتی و انصافی، 1393: 10).
در بطن اعتقاد به نظام احسن، خداشناسی، جهانشناسی، انسانشناسی و معادشناسی نهفته است و هر یک از این باورها مبنایی برای ارتقای سلامت معنوی است.
درنتیجه اعتقاد جدی به نظام احسن در ارتقای سلامت معنوی و تعالی معرفتی تأثیر بسزایی دارد.
Farhang-e Abjadi, Translated by: Reza Mehyar, Tehran: Daftar-e Entesharat-e Islami, Second Edition.
Salamat-e Ma’navi az Didgah-e Islam, Tehran: Entesharat-e Hughughi, Second Edition.