Abstract:
جنبش تنباکو (1309 ه. ق) قیام عمومی مردم ایران به رهبری حاج میرزای شیرازی در عهد ناصرالدین شاهودراعتراض به واگذاری قرارداد توتون و تنباکو مشهور به قرارداد رژی است که به یک انگلیسی بهنام ماژور تالبوت واگذار گردید. زنان به عنوان بخشی از جامعه در این قیام عمومی حضوری فعالداشتند. مقاله حاضربر تبیین سهم زنان وبررسی علل حضور آنان در جنبش تنباکو است. چنین به نظرمی رسد که مشکلات اقتصادی وافزایش آگاهی زنان از اوضاع سیاسی واجتماعی جامعه در مشارکتفعال انها در این قیام موثر بوده است، حضور ودر بعضی موارد پیشگامی زنان در جنبش تنباکو، حمایت آنهااز روحانیت و پیرویشان از فتوای مراجع تقلیدو مبارزات مسلحانه آنها برای دستیابی به هدفشان که همانالغای امتیاز رژی بود وبیش از هرچیز به دلیل افزایش آگاهیشان از اوضاع سیاسی و اقتصادی جامعهوانگیزههای مذهبی صورت گرفت در پیروزی جنبش تنباکو نقشی بسیار تعیین کننده وموثر داشتهاست. تحقیق حاضرپژوهشی نظری و روش گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانهای است.
Machine summary:
چنين به نظر مي رسد که مشکلات اقتصادي وافزايش آگاهي زنان از اوضاع سياسي واجتماعي جامعه در مشارکت فعال انها در اين قيام مؤثر بوده است ،حضور ودر بعضي موارد پيشگامي زنان در جنبش تنباکو،حمايت آنها از روحانيت و پيرويشان از فتواي مراجع تقليدو مبارزات مسلحانه آنها براي دستيابي به هدفشان که همان الغاي امتياز رژي بود وبيش از هرچيز به دليل افزايش آگاهيشان از اوضاع سياسي و اقتصادي جامعه وانگيزه هاي مذهبي صورت گرفت در پيروزي جنبش تنباکو نقشي بسيار تعيين کننده ومؤثر داشته است .
پس از گردآوري اطلاعات و بررسي داده هاي تاريخي به نظر مي رسد که مشکلات اقتصادي وافزايش آگاهي زنان از اوضاع سياسي واجتماعي جامعه در مشارکت فعال آنها در اين جنبش مؤثر بوده است .
درعصرناصرالدين شاه چندين تظاهرات توسط زنان عليه اين پادشاه صورت گرفت ،يکي از اين تظاهرات در اصفهان و به دنبال گران شدن قيمت مس انجام گرفت ،آنان با تظاهرات اعتراض آميز خود باعث شدند تا ازقيمت مس کاسته شود (آزاد،١٣٦٢، ص٣٥٨) بارزترين شکل فعاليتهاي اقتصادي زنان يعني وظيفه خريد مايحتاج خانواده وهمچنين حضورآزادانه زنان درمساجد،مراسم هاي مذهبي وعزاداري بيشترين اهميت را در زمينه شرکت آنان در فعاليت هاي سياسي داشت .
قيام مردم در اعتراض به انعقاد اين امتياز ا قتصادي که با انگيزه هاي متفاوت صورت گرفت در تاريخ ايران به نام جنبش تنباکو مشهور است .