Abstract:
امینت ملی، توانایی دولتها برای حفظ هویت مستقل و تمامیت کاربردی (جمعیت،
سرزمین و دارایی)آنهاست.جفرافیای سیاسی نیز یکی از شاخههای جفرافیای انسانی است که
در عرصه امنیتپژوهی، بیشتر بر وجه مصداقی آن تأکید شده است.موضوع محوری این رشته،
عموما پدیده دولت یا ناحیه سازمانیافته سیاسی است و به بررسی کالبد، عناصر،
ویژگیها و رفتار دولت میپردازد.بنابراین، جنبههای مختلف دولت نظیر علت پیدایش،
موقعیت، کانون سیاسی، ویژگیهای سرزمینی، ملت، نظام سیاسی، ساختار سیاسی، فضا،
الگوی فضایی توزیع قدرت، روابط میان دلوت با دولتهای دیگر، قدرت ملی، الگوی مدیریت
سرزمین و روابط سطوح مختلف دولت با شهروندان در اداره امور کشور، در کانون توجه
مطالعات جفرافیای سیاسی قرار میگیرد.ادبیات امنیت در جفرافیای سیاسی مورد توجه
جغرافیدانان سیاسی و ژئوپولیتیسینها بوده است.ویژگی عمده پژوهشهای انجام شده در
این حوزه، نگرش واقعگرایانه و دولتمحوری آن است.در حالیکه در پی فروپاشی شوروی،
ظهور کنشگران نوینی چون سازمانهای غیردولتی(فعال در عرصههای زیستمحیطی، و حقوق
بشر و...)و شرکتهای چندملیتی و همچنین اهمیتیافتن مباحث مربوط به اقلیتها و
اقوام، دولت به عنوان یگانه کنشگر فعال در گستره مناسبات ملی و بین المللی به چالش
گرفته شده است.
National security refers to the states’ capabilities to maintain their independent identities and applied integrity (population، territory، and assets). Political geography constitutes one of the branches of human geography on whose objective aspect is emphasized in the filed of security studies. This field largely deals with the phenomenon of state or organized political sphere in general and examines the state apparatus، elements، characteristics and behavior. Hence، political geography focuses mainly on various dimensions of state including the causes of emergence، position، political center، territorial characteristics، nation، political system، political structure، space، spatial pattern of distribution of power، relationships between the state and other states، national strength، the management of territory model، and relations between various levels of the states and citizens in the administration of the country’s affairs. The literature on security in political geography has attracted the attention of political geographers as well as geopoliticians. The research conducted in this field is mainly characterized by its realist and state-centric outlook، while with the fall of the Soviet Union، the rise of new actors like non-governmental organizations (active in areas of environment، human rights، and so on) and multinational companies as well as the importance being attached to discussions of minorities and tribes، the state has been challenged as the only actor active in the arena of national and international relationships.
Machine summary:
بنابراین، جنبههای مختلف دولت نظیر علت پیدایش، موقعیت، کانون سیاسی، ویژگیهای سرزمینی، ملت، نظام سیاسی، ساختار سیاسی، فضا، الگوی فضایی توزیع قدرت، روابط میان دلوت با دولتهای دیگر، قدرت ملی، الگوی مدیریت سرزمین و روابط سطوح مختلف دولت با شهروندان در اداره امور کشور، در کانون توجه مطالعات جفرافیای سیاسی قرار میگیرد.
تحول در محیط جفرافیای سیاسی ملی، ژئوپولیتیک جهانی و فنآوری اطلاعات و ارتباطات؛با توجه به پویایی این محیطها، نقشآفرینی مؤثری در شکلگیری و دگرگونی فضا و مفاهیم امنیتی مرتبط با آن داشته است.
در این مقاله سعی شده تا دو رویکرد اصلی در جغرافیای سیاسی که ناظر بر همجوشی و همپاشی نواحی مختلف دولت، پارههای ملت و مترتب بر مباحث امنیت ملی است؛مورد بررسی قرار گیرد.
ب. دو رویکرد به امنیت ملی از منظر جغرافیای سیاسی هدف اساسی هر دولت در مقام مرجع سازمانبخش زمین و مردم، کنار هم آوردن بخشهای مختلف سرزمین و افراد مناطق مختلف گستره دولت تحت نظام سازماندهی شده واحد است.
secroF latepirtneC عامل پیدایش کشورها و علت وجودی آنها دانسته و بر این باور است که نیروهای گراینده به مرکز که مورد تأیید جغرافیدانان سیاسی قرار دارند، مشخصات مادی موجودیت سرزمینی حکومتاند.
در واقع مفهوم جغرافیایی دولت، هویت و دلبستگیهای ملی با نوعی فرسایش خصوصا در غرب روبرو شده و این امر در ادامه فرآیند جهاین شدن اقتصاد، گواهی بر کاهش اهمیت مفهوم سرزمینی دولت است.
شواهد نشانگر آن است که جهانی شدن با تقویت نیروی مرکزگریز، جهانگرا و بازیگران متعدد دیگر، در چهره مهمترین ابزار به چالشطلبی مرزهای سیاسی، به حاشیهرانی دولت-ملت و نیز فرسایش برخی از جنبههای حاکمیت ملی ظاهر شدهاند.