Abstract:
پژوهش حاضر با هدف تحلیل رابطۀ توسعۀ شایستگی حرفهای معلمان دورۀ متوسطه با اثربخشی آنان در فرایند یاددهی-یادگیری انجام شده است. روش تحقیق، توصیفی-همبستگی است. جامعۀ آماری، کلیۀ معلمان دورۀ متوسطۀ شهر قم (6348 معلم) بوده است که با استفاده از فرمول کوکران و روش نمونهگیری طبقهای، نمونهای با 364 نفر انتخاب شد. برای سنجش شایستگی از مدل اسپنسر و بویاتزیس و برای سنجش اثربخشی از مدل ادموند استفاده شده است. ابزار پژوهش، دو پرسشنامۀ محققساختۀ توسعۀ شایستگی حرفهای و پرسشنامۀ محققساخته اثربخشی معلمان بوده است. براساس مدل اسپنسر و بویاتزیس، شایستگی معلمان دارای دو بعد فردی، شامل دانش و معلومات حرفهای، مهارتها، ویژگیهای شخصیتی و نگرش و بینش و بعد اجتماعی، شامل اعتبار حرفهای و عمومی و همچنین مدل ادموند 5 عامل انتقال اهداف بازدهی درس، ارائۀ منظم اطلاعات، اجتناب از ابهام، کنترل درک، تدارک تمرین و بازخورد را برای اندازهگیری اثربخشی معلمان میسنجد. دادهها با بهرهگیری از ضریب همبستگی پیرسون تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد که بین توسعۀ شایستگی معلمان و اثربخشی آنان در فرایند یاددهی-یادگیری دانشآموزان همبستگی وجود دارد.
This study has been aimed to investigate the relationship between Professional Competence Development of High School Teachers and Their Effectiveness in Teaching-Student Learning Process. The research method is descriptive-correlation. The statistical population was all middle school teachers of Qom city (6348 teachers) who were selected by using Cochran formula and stratified sampling method with a sample of 364 people. To measure tge competence, the model of Boyatzis and Schroeder and Luthans and to measure the effectiveness of them the model of Luthans has been used. The research tool was two professional competency development researcher-made questionnaires and teacher effectiveness researcher-made questionnaire. According to the Spencer and Boyatzis model, teachers' competence has two individual dimensions, including professional knowledge, skills, personality traits and attitudes and insights, and social dimension, including professional and general validity, as well as the Edmond 5-factor model including Transferring the objectives, lesson efficiency, regular presentation of information, avoidance of ambiguity, control of perception, provision of practice, and feedback to measure teacher effectiveness. Data were analyzed using Pearson correlation coefficient.The results of the study indicate that there is a correlation between teachers' personal and social competence and effectiveness of the teaching-learning process.
Machine summary:
اين در حالي است که متأسفانه در تاريخ آموزش وپرورش ايران ، معلمان پس از استخدام ، به رغم تمامي کاستي هاي نظام استخدامي ، روانۀ کلاس درس شده و کمتر شايستگي هاي آنان از ابعاد حرفه اي و شخصيتي سنجيده مي شود؛ به طوري که نتايج پژوهش هاي مختلف (عابدي ، ١٣٨٤)، دانش پژوه و فرزاد (١٣٨٥)، نيکنامي (١٣٨٨)، نادري (١٣٨٩)، سوگارنسکي ٢(٢٠٠٠) و کامرون ٣(٢٠١٢) نشان داده است که اکثر کساني که جذب مراکز تربيت معلم شده اند، اصولا شايستگي لازم براي احراز شغل معلمي را ندارند.
علاوه بر اين با توجه به وضعيت در حال گذار جهان و به تبع آن کشور ما به لحاظ فناوري ، رشد و گسترش فزايندة علوم به ويژه در حوزة روانشناسي رشد و يادگيري و نيز تغيير رو -2Schugurensky -3Cameron -4sudsomboon -5Huntly -6selvi 2 به جلوي نظام آموزش وپرورش کشور در زمينۀ اهداف و مأموريت ها و به تبع آن افزايش وظايف معلمان و نقش محوري آنان در آموزش و اينکه هيچ فرد ديگري جز معلم نمي تواند تأثير بيشتري بر آنچه بر مدارس مي گذرد، داشته باشد و اوست که مي تواند تعليم وتربيت را فرايندي توأم با لذت و کاميابي يا فرايندي بي تمرکز کند (مهرمحمدي ، ١٣٩٢: ٧٤)، پس ايجاب مي کند تا نقش شايستگي معلمان در اثربخشي فرايند ياددهي -يادگيري بيش از پبش مورد تأکيد قرار گيرد.
بحث و بررسي باتوجه به آزمون فرضيۀ اصلي تحقيق و تأييد آن ، مشخص مي شود که بين توسعۀ شايستگي حرفه اي معلمان دورة متوسطه و اثربخشي آنان در فرايند ياددهي -يادگيري دانش آموزان رابطۀ معني داري وجود دارد.