Abstract:
در برنامهریزی شهری و شهرسازی رویکردهای نوینی در زمینه بررسی ادراک کودک از شهر و شناخت نیازهای او در شهر شکل گرفته است. هدف عمده این تلاشها ایجاد شهرهای دوستدار کودک میباشد که در کنار ایجاد فضایی امن برای زندگی، فضایی نوآورانه برای پرورش خلاقیت کودکان ایجاد گردد از همین روی، شهرها بیشتر برای بزرگسالان ساخته و پرداخته میشود. بنابراین شهر مورد نیاز کودکان که بازنمایی از حقوق آنها باشد، شهری که بتواند تعالی تربیتی و منش کودک را زمینهسازی کند و کودکان را برای فردایی بهتر و سالم جامعهپذیر کند. هدف از پژوهش حاضر سطحبندی و رتبهبندی کردن محلات شهر یزد از لحاظ معیارهای شهر دوستدار کودک بوده است. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی است. برای جمع آوری اطلاعات از روش کتابخانهای - میدانی بهره گرفته شده و برای تحلیل ابتدا شاخصهای شهر دوستدار کودک را از لحاظ اهمیت با استفاده از مدل ANP ارزشگذاری کرده و سپس با استفاده از مدل Vikor اقدام به سطحبندی محلات شهر یزد شده است. نتایج تحلیل نشان میدهد شهر یزد از لحاظ شاخصهای شهر دوستدار کودک کاملاً متفاوت بوده، به طوری که برخی محلات در سطح بالای برخورداری و برخی دیگر در سطح خیلی پایین قرار گرفتهاند. همانطور که از یافتههای تحقیق مشخص شده است محله صفائیه برخوردارترین محله و در رتبه اول این شهر قرار گرفته است و محلات فهادان، مهدیآباد، سجادیه، امیر آباد، کشتارگاه کم برخوردارترین محلات و در رتبه 7 سطحبندی قرار گرفتهاند.
New approaches have been developed in urban planning and urban planning to examine the child's perception of the city and its needs in the city. The main goal of these efforts is to create child-friendly cities that will create a safe space for living, and an innovative environment for nurturing children's creativity. Therefore, the city needs children to represent their rights, a city that can foster children's educational excellence and excellence and make children better tomorrow and socially healthy. The purpose of the present study was to classify and rank Yazd neighborhoods according to the criteria of a child-friendly city. This research is applied in terms of purpose and in terms of descriptive-analytical method. The statistical population of the study includes Yazd neighborhoods. Librarian-field method was used for data collection. In the present study, using the Delphi sampling method, a sample size of 20 experts and urban experts is considered; in fact, the Delphi method is a systematic one that relies on the votes of a panel of independent experts and a sample of Does not follow a certain formula. In order to rank and rank Yazd city neighborhoods, 10 indices have been evaluated. The spatial domain of this study is Yazd city and in terms of time domain data can be related to 2016. For the first analysis, the child-friendly city indexes were evaluated for importance using ANP model and then, using Vikor model, the neighborhoods of Yazd city were ranked. The results show that Yazd city is completely different in terms of child-friendly city indicators, with some neighborhoods at high levels and others at very low levels. According to the findings of the research, the Safaieh neighborhood is the most favored neighborhood and the Fahadan, Mehdi Abad, Sajjadieh, Amir Abad neighborhoods, the least slaughtered neighborhood, are ranked 7th.
Machine summary:
شـهرها و فضـاهاي شـهري مي توانند مکان هاي مثبت يا منفي براي زندگي کودکان باشند و شهرها و محيط شهري علاوه بر بزرگ سالان ، مخاطبان خردسال و تيزبيني دارد که تأثيرپذيري و ادراک آن هـا از ايـن فضـاها بـا بقيـه گـروه سـني کـاملا متفـاوت اسـت و در برنامه ريزي هاي شهر معمولا عليرغم توجيهات انساني و اجتماعي يا اقتصادي و طبيعي براي شهر و آينده آن بـه عوامـل ساختار بخش جامعه شهري که يکي از آن ها کودکان مي باشند توجه چنداني معطوف نمي گـردد.
خانه ، مدرسه ، فضاهاي شهري بـراي آمـوزش و اجتمـاعي شـدن کودکـان واحدهاي اجتماعي مهمي محسوب ميشوند (قره بگلو و همکاران ،١٣٩٢: ٨٢-٦٩) کـه کـودک در طراحـي و مکان يـابي آن ها نقشي ندارد ولي امروزه ، حقوق کودکان در جامعه رنگي تازه يافته است و شهرهاي دوستدار کودک بستري مناسـب براي رسيدن به اين مهم و رشد کودکان در همه سنين مي باشد.
کـارن مـالون ٢ (٢٠٠٩) پژوهشي با عنوان طرح شهر دوستدار کودک در ولنگونگ انجام داده است و اشاره به اين نکتـه دارد کـه شـهر و شهرستان ها بايد مکاني براي معاشرت و مشاهده و يادگيري عملکرد و هنجارهاي جامعه براي کودکان باشند.
پوشـيده نـامجور (١٣٩٤) در پايان نامه کارشناسي ارشد با عنوان طراحي شهر دوستدار کودک با تأکيد بر پرورش خلاقيـت کودکـان (مطالعـه مـوردي: محله گلسار رشت ) به انجام تحقيقات کاربردي ازاين دست اشاره کرد که درنهايت منجر به توجه بيشتر جامعه شهرسـازي پ مديريت شهري به جايگاه کودکان در شهر گردد.