Abstract:
بررسی تحلیلی دیدگاه ملاصدرا درباره ادراکات جزئی خیالیچکیده حقیقت علم و ادراک و چگونگى حصول آن برای نفس ناطقه در حکمت متعالیه صدرایى از مرحله معرفت شناسى فراتر رفته و وارد مباحث هستى شناسى شده است. صدر المتالهین در دو حوزه ادراکات جزئی خیالی و ادراکات کلی، نوآورى هایی دارد که در فلسفه هاى پیش از وى سابقه نداشته است. دیدگاه وى درباره نحوه حصول ادراکات، که صادر از نفس ناطقه میداند، از سوی برخی از شارحان فلسفه وى مورد پذیرش قرار نگرفته است. در این نوشتار مظهریت نفس در ادراکات خیالی جزئى اثبات شده است. براساس این دیدگاه تمامى انسانها در ادراک امور مادى و محسوس در عالم مثال منفصل سیر کرده و ارتباط دائمى با این عالم برقرار مى کنند، بدون اینکه خود توجه تفصیلی به این ارتباط داشته باشند. ملاصدرا معتقد است که نفس انسان نسبت به همه ادراکات جزئی جنبه فاعلی داشته و مصدر آن است برخی دیگر مانند شیخ اشراق و علامه طباطبایی بر این باورند که نفس انسان در حصول ادراکات جزئی خیالی جنبه مظهری و قابلی دارد و در حصول این ادراکات با عالم مثال منفصل ارتباط برقرار میکند. از اینرو باید در مورد ادراکات جزئی همان سخنی را گفت که ملاصدرا در مورد ادراکات کلی بدان باور دارد. نگارنده در این مقاله کوشیده است تا با استفاده از برهان راه میانهای را برگزیند و دیدگاههای دیگر را مورد بررسی و تحلیل قرار دهد. میانهای را برگزیند و دیدگاههای دیگر را مورد بررسی و تحلیل قرار دهد.
In transcendence wisdom, the essence of the knowledge and the mechanism of its grasping to human soul passed from epistemology and entered to ontology. Mulla Sadra has innovations in intellectual and universal conceptions and imaginary perceptions, which have not been in previous philosophies. In the perspective of Mulla Sadra, immediate perceptions are created by the soul. Some commentators in Mulla Sadra's philosophy have not accepted this view. In this paper, it is proved that the human soul does not always produce immediate perceptions, but accepts them from an abstract existence. Also, in this article, the critical look of some commentators on Mulla Sadra's philosophy about his point of view is examined and evaluated. Based on the view that the soul accepts imaginary perceptions, it is concluded that all humans, when they perceive material and perceptive objects, are in the realm of Ideals (al-Alam al-Mesal), but they do not pay much attention to the connection with this world.