Abstract:
پژوهش توصیفی- پیمایشی حاضر با هدف، طراحی مدل ارزیابی عملکرد پژوهش برای دانشگاههای آزاد اسلامی شهر تهران به انجام رسیده است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی- توسعهای و از لحاظ روش آمیخته میباشد. در پژوهش حاضر پس از بررسی متون و پژوهشهای پیشین و اسناد بالادستی عوامل اثرگذار بر ارزیابی عملکرد پژوهش استخراج گردید. سپس از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته با خبرگان کلیدی، شامل متخصصین حوزه ارزیابی عملکرد پژوهش در آموزش عالی که صاحب اثر یا عمل در خصوص ارزیابی عملکرد بودهاند (بخش نظری) و همچنین رؤسا، معاونین و مدیران پژوهشی فعلی و قبلی دانشکدهها و دانشگاههای جامع شهر تهران (بخش اجــرایی)، ابعاد، مولفهها و شاخصهای اثرگذار بر ارزیابی عملکرد پژوهش شناسایی و مدل بومی ارزیابی عملکرد پژوهش طراحی و سپس مورد اعتباربخشی قرارگرفته است. روش نمونهگیری در بخش مصاحبه هدفمند از نوع گلوله برفی بوده است . جامعه آماری بخش کمی شامل اعضای هیئت علمیدانشگاههای جامع آزاد اسلامیشهر تهران و روش نمونهگیری تصادفی نسبتی بوده است. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته ساختاریافته و به منظور تجزیه وتحلیل دادهها از آزمون آمار توصیفی و تحلیلی از جمله تحلیل عاملی اکتشافی وتکنیک مدلیابی معادلات ساختاری استفاده شده است. همچنین پایایی پرسشنامه 918/0 از ضریب آلفای کرونباخ بدست آمده است. یافتهها نشان داد، مدل بومی ارزیابی عملکرد پژوهش مبتنی بر مدل سیستمی و مشتمل بر ابعاد سه گانه دروندادها با سه مؤلفه و 13 شاخص، بعد فرایند با پنج مؤلفه و 27 شاخص و بعد نتایج با چهارمؤلفه و14 شاخص بوده است. نتایج پژوهش نشان داد از بین ابعاد سهگانه، بعد فرایند از ضریب تأثیر بیشتری برخوردار بودهاست. همچنین از بین مؤلفهها، مؤلفه درآمدزایی و از بین شاخصها، شاخص امکانات و تجهیزات کارگاهها، آزمایشگاهها، کتابخانهها و سایت، از ضریب تأثیر بیشتری برخوردار بوده اند؛ لذا بیش از سایر شاخصها باید مورد توجه قرار بگیرد.
Machine summary:
اگر چه با ارائه آماري از وضعيت ايران و جهان در توليد علم در سال ٢٠١٩، اکنون در منطقه ، رتبه اول را دارا مي باشيم (واحد علم سنجي معاونت پژوهش و فناوري دانشگاه صنعتي اصفهان ،١٣٩٧)، ولي در طـي ٣٥ سـال اخير، جايگاه جهاني ايران به جز موارد معدود در اغلب شاخص هاي توسـعۀ کشور، نتايج قابل قبولي نداشته است که بتوان ميزان ارتباط اين بهبودها با رشد فزاينده و چشمگير پژوهش (توليـدات علمي) کشور را به عنوان يک احتمال مورد بررسي قرار دهد (احساني، اعظمي، نجفي و سهيلي، ١٣٩٥: ٣٣٣).
زونگ و 1 - Vernon, Andrew & Momani 2 - Frenken, Heimeriks & Hoekman 3 - Aydin وانگ ١(٢٠١٧) در پژوهشي با هدف ارزيابي توانايي علمي پژوهشي دانشگاه از طريق مقايسه خروجي انتشارات آنها، سه عامل کميت انتشارات ، کيفيت انتشارات و عامل نفوذ را مورد بررسي قرار داده اند.
(رجوع شود به تصویر صفحه) به منظور بررسي و تعيين ابعاد، مولفه ها و شاخص هاي ارزيابي عملکرد پژوهشي دانشگاه آزاد اسلامي ، از تحليل عامل اکتشافي ١ (روش تحليل مولفه اصلي ٢) استفاده شده است .
شاخص هاي برازش مربوط به مدل تحليل عاملي مرتبه دوم ارزيابي عملکرد پژوهشي (رجوع شود به تصویر صفحه) با توجه به جدول فوق ، مقدار مجذور کاي با درجه آزادي ٥١ براي اين مدل ٨١/٩٤ و سطح معني داري آن ٠/٠٠٤ برآورد شده که در سطح ٠/٠٥ معني دار است .