Abstract:
کشورها دارای چشمانداز و درک متفاوتی از نیازهای فناورانه خود هستند اما یک چیز در همهی آنها ثابت است و آن نیاز این کشورها به ساخت، حفظ و بهبود قابلیتهای فناورانه است. هدف اصلی این مقاله مقایسه جمهوری اسلامی ایران و منتخبی از کشورهای اروپایی با سطح نوآوری متوسط (روسیه، ترکیه، یونان، اوکراین، ایتالیا، رومانی، لهستان، اسپانیا و پرتغال) از منظر قابلیتهای فناورانه است. این مقاله همچنین به دنبال شناسایی نقاطی است که ایران برای بهبود قابلیتهای فناورانه خود باید بر آنها تمرکز نماید. بر این اساس در گام اول، با بررسی ادبیات موجود، سنجههای ارزیابی قابلیتهای فناورانه در سطح کلان استخراج شد. سپس سنجههای استخراجشده با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی در محیط فازی وزن دهی شده و کشورها با استفاده از دادههای بینالمللی و روش تاپسیس رتبهبندی شدند و از مقایسه آنها نقاطی که ایران برای بهبود قابلیتهای فناورانه خود باید بر آنها تمرکز نماید، شناسایی گردید. نتایج نشان داد که در میان ده کشور مورد بررسی ایتالیا، اسپانیا و ایران به ترتیب سه کشور برتر بوده و سه کشور پرتغال، اوکراین و یونان به ترتیب ضعیفترین جایگاه را کسب نمودهاند. نتایج همچنین نشان داد که ایران از نظر تولید مقالات علمی و فنی، پروانه های ثبت اختراع، آموزش عالی و همچنین زیرساختهای فناوری اطلاعات و ارتباطات از جایگاه مناسبی برخوردار بوده و برای بهبود در وضعیت قابلیتهای فناورانه خود به ترتیب باید بر تولید محصولات با فناوری پیشرفته، تعداد پژوهشگران تمام وقت کشور و هزینه کرد در تحقیق و توسعه تمرکز نماید.
countries have different understandings of their technological needs. However, they all have one thing in common, which is their need for establishing, maintaining and improving technological capabilities. The main purpose of the present research is to compare Iran and several European countries with moderate levels of innovation in terms of technological capabilities. The research has also aimed at identifying the points that Iran should focus on in order to improve its technological capabilities. To that end, in the first phase, the available literature on technological capabilities was reviewed and indicators of technological capabilities were extracted. In the second phase, the data were extracted from international reports. In the third phase, the indicators identified for evaluating technological capabilities were weighed using analytic hierarchy process. In the fourth phase, the countries were ranked using TOPSIS, and the status of the Iran in terms of technological capabilities was identified in comparison with them in order to identify the points Iran should focus on in order to improve its technological capabilities. The results indicated that from among the ten countries studied, Italy, Spain, and Iran are the first three ones and Portugal, Ukraine, and Greece occupied the eighth, ninth, and tenth position.The results furthermore indicated that Iran has a suitable status in terms of scientific & technical articles, patents, tertiary education, and ICT infrastructure; however, in order to promote its technological capabilities, it should focus on producing high-tech products, the number of full-time researchers, and expenditure on research and development.
Machine summary:
نتايج همچنين نشان داد که ايران از نظر توليد مقالات علمي و فني ، پروانه هاي ثبت اختراع ، آموزش عالي و همچنين زيرساخت هاي فناوري اطلاعات و ارتباطات از جايگاه مناسبي برخوردار بوده و براي بهبود در وضعيت قابليت هاي فناورانه خود به ترتيب بايد بر توليد محصولات با فناوري پيشرفته ، تعداد پژوهشگران تمام وقت کشور و هزينه کرد در تحقيق و توسعه تمرکز نمايد.
جدول شماره ٥: معيارهاي رتبه بندي کشورهاي مورد مطالعه از منظر قابليت فناورانه [%%ابتدای جدول%%نام , معيارها C1, زيرساخت هاي فناوري اطلاعات و ارتباطات C2, تعداد پژوهشگران تمام وقت کشور C3, هزينه کرد در تحقيق و توسعه C4, مقالات علمي و فني C5, آموزش عالي C6, پروانه هاي ثبت اختراع C7, توليد محصولات با فناوري پيشرفته %%انتهای جدول%%] همان طور که بيان شد در اين مقاله براي تعيين اوزان نسبي معيارهاي مورد نياز براي رتبه بندي کشورها با روش تاپسيس از روش تحليل سلسله مراتبي در محيط فازي استفاده شد که نتايج آن در جدول شماره ٦ نمايش داده شده است .
نتايج همچنين نشان داد که جمهوري اسلامي ايران از نظر توليد مقالات علمي و فني ، پروانه هاي ثبت اختراع ، آموزش عالي و همچنين زيرساخت هاي فناوري اطلاعات و ارتباطات در ميان کشورهاي مورد مطالعه از جايگاه مناسبي برخوردار بوده و براي بهبود در وضعيت قابليت هاي فناورانه خود به ترتيب بايد بر توليد محصولات با فناوري پيشرفته ، تعداد پژوهشگران تمام وقت کشور و هزينه کرد در تحقيق و توسعه تمرکز نمايد.
A measure of technological capabilities for developing countries.