Abstract:
مرقع گلشن موجود در گنجینه نسخ خطی کاخ گلستان به فرهنگ هند و ایرانی تعلق دارد. اهمیت پژوهش این است که
این مرقع بینظیر به سرپرستی میرسیدعلی تبریزی و خواجه عبدالصمد شیرازی به تصویر درآمده است» و رقم برخی از
بزرگترین و مشهورترین نگارگران مکتب هندی و ایرانی در آن دیده میشود. هنرمندان در ابتدا تحت تاثیر نگارگری
ایران بودند اما بعدها شیوه هندی را به نقاشیها وارد کردند بدین ترتیب سبکی در نقاشی گورکانیان هند به وجود آمدء که
ویژگیهایی از هنر نگارگری ایران و هند را داشت. این سبک در برخی منابع هند و ایرانی نامیده شده است. این پژوهش
سعی بر شناسایی ویژگیهای منظرهپردازی در نگارههای ایرانی و هندی مرقع گلشن دارد. زیر در هنر نگارگری» همواره
طبیعت و عناصر متشکلهی آن» الگو و منبع الهام هنرمندان بوده است. و همواره هنرمندان از کهنترین روزگاران بر این
باور بودهاند که طبیعت بهترین آموزگار است. و در آثار هنری همه اقوام و ملل» طبیعت است که بیش از هر چیز آشکار
است. و دیگر این که گرایش به طبیعتسازی در نگارههای مرقع گلشن به خوبی قابل مشاهده است. و میتوان مسئله
حاضر را بر روی خصوصیات طبیعتپردازی در این نسخه نفیس دانست. روش این پژوهش توصیفی-تحلیلی و تعدادی
از نگارههایی که ویژگیهای متفاوتی از طبیعتپردازی در سبک ایران و هند میباشد مورد مطالعه قرارگرفته است. در
نهایت ما در منظرهپردازی نگارههای این سبک شاهد شیوه متعادلی از طبیعتپردازی ایرانی و هندی هستیم که به مرور
گرایش به عمقنمایی» سه بعدنمایی و واقعگرایی هندی در آن بروز میکند.
Machine summary:
روش اين پژوهش توصيفي -تحليلي و تعدادي از نگاره هايي که ويژگي هاي متفاوتي از طبيعت پردازي در سبک ايران و هند مي باشد مورد مطالعه قرارگرفته است .
اما هدف از اين پژوهش شناسايي ويژگيهاي منظره پردازي، نگاره هاي سبک ايران و هند موجود در مرقع گلشن ميباشد.
٣- پيشينه تحقيق در طي مطالعاتي که پيرامون موضوع پژوهش صورت پذيرفت ميتوان گفت پژوهشي با عنوان "مطالعه ويژگيهاي منظره پردازي نگاره هاي سبک ايران و هند در مرقع گلشن " وجود ندارد.
اما در هر حال در ترسيم شکل گياهان و درختان قيد به واقع گرايي محض وجود ندارد بلکه به طور کلي به الزامات دروني اثر، مانند موضوع آن ، روحيات هنرمند و نيز عوامل بيروني از قبيل تحولات هنري برخواسته از مکاتب نگارگري، شرايط اقليمي طبيعت محل خلق اثر و حتي نوع نگرش سفارش دهنده و حاميان آثار نگارگري در دوره هاي مختلف وابسته است »(شوشتري و همکاران ، ١٣٨٧، ٦).
رنگ سبز پس زمينه در کنار شکوفه صورتي و گل زرد رنگ ايجاد تضاد کرده و رنگ عناصر طبيعت در ارتباط با پوشش رنگين پيکره ها و عمارت الوان و پر نقش سبب هارموني رنگ هاي سرد و گرم و مکمل شده است و علاوه بر آن سبب ريتم و حرکت در کل نگاره شده و نيز شيوه قرار گيري درخت چنار و درختان سرو به لحاظ ساختاري باعث تقسيم بندي عمودي در کار شده است .
و اجزاي طبيعت در تعادل قرار دارد و همان طور که ديده ميشود منظره پردازي در اين اثر نيز 37 در سبک ايران و هند ميباشد.