Abstract:
یکی از مهمترین ترفندها و تمهیدات هنری کلام، استفاده از شیوههای مختلف ارائه پیامی واحد در جهت اعجاب مخاطب است که تحلیل و بررسی این شیوه ها علاوه بر اینکه زیباییهای نهفته شعر بهتر آشکار میشود، سبب میگردد تا مخاطبان و کاربران زبان، با ذهن و دنیای فکری و عواطف شاعر بیشتر مانوس شوند و یکی از راههای شناخت دقیق یک شاعر و بررسی میزان موفقیت وی در عرصۀ شاعری، توجه به میزان بهرهگیری وی از قوۀ تخیل و تصویرسازی میباشد، چرا که این مهم، ملاک تمییز یک شعر تاثیرگذار از نظم معمولی است، مقاله حاضر به بررسی تشبیه و طبقه بندی انواع ساختار آن در قصاید زلالی خوانساری میپردازد تا میزان موفقیت و هنرمندی شاعر خوش قریحه در بکارگیری انواع تشبیه، مورد ارزیابی و تحلیل قرار گیرد. تشبیه علاوه بر اینکه از موضوعات محوری و مهم حوزۀ بلاغت و بیان محسوب میشود بررسی و تحلیل ساختار متنوع و متعدد و عناصر تشکیل دهندۀ آنچه از نظر شکل و چه از جهت محتوا میتواند مبین و معرف سبک و زبان خاص یک شاعر باشد.
The use of figures of speech is the distinctive characteristic of the poetic expression as it reveals and fabricates the aesthetic vision of the artist and creates a sense of wonder in the reader through defamiliarization. The study of the figures of speech enables the readers to get familiar with the artistic vision of life as depicted in a poet’s works. It is through the use of figures of speech that a poet creates a unique vision and image of life in his/her poetry; this poetic recreation of the world sets a poet apart from mere versifiers.
The present study focuses on the use and the structure of similes in Zolalili Khonsari’s Odes to bring this unique feature of his poetry into spotlight. It must be mentioned here that the use of similes as a major topic of prosody fabricates the idiosyncratic features of a poet’s style.
Machine summary:
در حقيقت با آنکه تصويرگرايي او پاره اي محاسن مسلم روايت را در کار او بلا استفاده کرده است اما بايد گفت که همين جوهرة روايي که شاعر را مجبور به ارائه حقايق بيروني و طبيعي ميکند، خيال سرکش و ناآرام وي را تا اندازه اي مهار کرده و به تصاوير او عينيت قابل ملاحظه اي ميبخشد در حوزة تشبيه درصد بيشتري از انواع تشبيهات هر دو سو حسي بخود اختصاص ميدهد اما بواسطۀ بديع بودن و گاه غرابت وجه شبه و ربط دو طرف تشبيه و نيز اجمال و ايجازي که در آن است ، شعر زلالي را در شمار غامض ترين اشعار اين دوره در آورده است .
١- ساختار معنوي تشبيهات زلالي تقسيم تشبيه بر اساس عقلي يا حسي بودن طرفين حواس حضور اساسي و تاثيرگذاري در شعر دارند و در تصويرسازي رکن اصلي بشمار ميروند « تصوير در شعر، بياني است که به صور ذهني حاصل از دريافتهاي حسي شاعر زندگي ميبخشد بعبارت ديگر سبب ميشود تا خواننده احساس کند چيزي را بگونه اي متمايز ميبيند، لمس ميکند، ميبويد، يا ميشنود.
»( بيان در شعر فارسي، ثروتيان ، ص ٤٤) زلالي به مشبه هاي حسي توجه بيشتري داشته و وجه شبه را عمدتا از امور محسوس گرفته است از طرف ديگر حضور يا عدم حضور وجه شبه در تشبيهات اين شاعر نيز قابل بررسي است .