Abstract:
هدف این مقاله، بررسی نقش عامل های توسعه مالی در چگونگی اثرگذاری قیمت نفت بر روی رانت نفت و رانت گاز در ایران می باشد. برای این منظور، جهت ساخت شاخص چند بعدی توسعه مالی، از روش تجزیه مؤلفه های اصلی و از میانگین وزنی نه شاخص توسعه مالی مورد تأیید بانک جهانی، استفاده شده، و قیمت نفت، از تخمین قیمت های تک محموله ای نفت به دست آمده است. داده ها به صورت فصلی برای کشور ایران و طی دوره زمانی 1970Q1-2016Q4 جمع آوری شده اند. در این مطالعه، نقش عامل های توسعه مالی در چگونگی اثرگذاری قیمت نفت بر روی رانت نفت و گاز، در قالب یک سیستم معادلات همزمان و با استفاده برآوردکننده SUR و با بهره گیری از تکنیک رگرسیون غلتان در دو مرحله، بررسی شده: در مرحله اول، برای برآورد اثر قیمت نفت بر روی رانت حاصل از نفت و گاز، روش ARDL غلتان به کار رفته و پس از آن در مرحله بعد، اثر شاخص چندبعدی توسعه مالی، بر روی ضریب قیمت نفت در دو معادله رانت نفت و گاز، به دست آمده است. یافته های تحقیق حکایت از آن دارد که شاخص چند بعدی توسعه مالی، دارای اثری مثبت بر نحوه اثرگذاری قیمت نفت در معادله رانت نفت و رانت گاز می باشد؛ بدین مفهوم که افزایش شاخص چندبعدی مالی در ایران، موجب تقویت اثرگذاری قیمت نفت بر روی رانت نفت و همچنین رانت گاز می شود.
This paper investigates the role of financial development factors on how to affect oil price on oil and gas rents in Iran. In order to construct a multidimensional financial development index, the principal component analysis and weighted average of nine financial development indicators are used. The oil price is derived from the estimates of spot prices. Data is collected seasonally for Iran during the period of 1970Q1-2016Q4. In order to evaluate the how to affect oil price on oil and gas rents, a simultaneous equations system, the SUR estimator, and rolling regression method are used in two stages. In the first step, the ARDL rolling method is used to estimate the effect of oil price on oil and gas rents. Then, the effect of multidimensional financial development index on the oil price is determined by simultaneous equations system of oil and gas rents. The findings indicate the positive effect of multidimensional financial development index on how to influence oil price on oil rent and gas rents. It means that increasing multidimensional financial development index strengthens the effectiveness of oil price on oil and gas rents in Iran.
Machine summary:
برای این منظور، جهت ساخت شاخص چند بعدی توسعه مالی، از روش تجزیه مؤلفه های اصلی و از میانگین وزنی نه شاخص توسعه مالی مورد تأیید بانک جهانی، استفاده شده ، و قیمت نفت ، از تخمین قیمت های تک محموله ای نفت به دست آمده است .
در این مطالعه ، نقش عامل های توسعه مالی در چگونگی اثرگذاری قیمت نفت بر روی رانت نفت و گاز، در قالب یک سیستم معادلات همزمان و با استفاده برآوردکننده SUR و با بهره گیری از تکنیک رگرسیون غلتان در دو مرحله ، بررسی شده : در مرحله اول ، برای برآورد اثر قیمت نفت بر روی رانت حاصل از نفت و گاز، روش ARDL غلتان به کار رفته و پس از آن در مرحله بعد، اثر شاخص چندبعدی توسعه مالی، بر روی ضریب قیمت نفت در دو معادله رانت نفت و گاز، به دست آمده است .
بنابراین ، با توجه به اینکه هدف از این مقاله ، بررسی نقش عامل های توسعه مالی بر چگونگی اثرگذاری قیمت نفت بر روی رانت نفت و رانت گاز در ایران می باشد، جهت رسیدن به یک نتیجه کلی و همه جانبه ، علاوه بر بررسی شاخص های تکی بخش بانکی، نیاز به مطالعه یک شاخص چندبعدی از توسعه مالی که میانگین وزنی از ٩ شاخص توسعه مالی بخش بانکی است ، خواهد بود.
در نهایت نیز به تأثیر شاخص چندبعدی توسعه مالی و همچنین به طور جداگانه ، به اثر عامل های توسعه مالی بر چگونگی اثرگذاری قیمت نفت بر روی رانت حاصل از نفت و گاز پرداخته شده که جهت بررسی این موضوع ، از روش رگرسیون غلتان براساس معیار آکائیک و پنجره - های ثابت به طول ٦٠ مشاهده استفاده میشود.