Abstract:
درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد( ACT )یکی از درمانهای نوین روا نشناختی در عر حاضر است. این رویکرد، درد
و رنج را با زندگی انسان عجین و همراه میداند و آنها را جزء تجربیات بهنجار و عادی زندگی انسان معرفی میکند و با افزایش انعطاف پذیری روا نشناختی برای انسان، به دنبال تغییر ارتباط انسان با افکار، احساسات و هیجانهای ناخوشایند و ناخواستهاش، از راه بهکارگیری شش مولفهی بنیادین( پذیرش، ناهمجوشی شناختی، تماس با لحظه ی اکنون، خود زمینهای، عمل متعهدانه و ارز شها )است. آموزه های تربیتی
قرآن کریم نیز حاوی نکاتی پرمعنا، برای سالمسازی و کیفیت بخشیدن به تربیت اخلاقی انسان است. نگارنده پس از بررسی تطبیقی میان یافته های این رویکرد روانشناسی و آموز ههای تربیتی قرآنی، شباهت های نظری و مفهومی فراوانی یافته است. هدف محقق در این پژوهش، دستیابی به روشی برای کاهش مشکلات روحی روانی انسان و رضای تبخشی در زندگی او، با استناد با آموزه های تربیتی اس امی و ACT است. نتایج پژوهش نشان م یدهد که میان مفاهیم تربیتی همچون رضا، صر و تقوا با مولف هی پذیرش، نفی خواطر و وسوسه های شیطانی با ناهمجوشی شناختی، توبه و یادآوری نعمت و حضور در حال با تماس با لحظ هی اکنون، وجدان با خود زمینهای، عمل صالح با اقدام و بیان مجموعهای از امور انگیزشی و شناختی با ارزشها ارتباط تنگاتنگی وجود دارد و میتواند به تبیین و گسردگی هرچه بیشر این رویکرد کمک کند؛ هرچند جامعیت و گسردگی رهنمودهای تربیتی قرآنی و نیز نگاه اس ام، افقی بسیار وسی عتر
نسبت به یافته های درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد( ACT )دارد و اهداف آن بسی قو یتر است.
Machine summary:
این رویکرد، درد و رنج را با زندگی انسان عجین و همراه میداند و آنها را جزء تجربیات بهنجار و عادی زندگی انسان معرفی میکند و با افزایش انعطافپذیری روانشناختی برای انسان، به دنبال تغییر ارتباط انسان با افکار، احساسات و هیجانهای ناخوشایند و ناخواستهاش، از راه بهکارگیری شش مؤلفهی بنیادینِ (پذیرش، ناهمجوشی شناختی، تماس با لحظهی اکنون، خود زمینهای، عمل متعهدانه و ارزشها) است.
نتایج پژوهش نشان میدهد که میان مفاهیم تربیتی همچون رضا، صبر و تقوا با مؤلفهی پذیرش، نفی خواطر و وسوسههای شیطانی با ناهمجوشی شناختی، توبه و یادآوری نعمت و حضور در حال با تماس با لحظهی اکنون، وجدان با خود زمینهای، عمل صالح با اقدام و بیان مجموعهای از امور انگیزشی و شناختی با ارزشها ارتباط تنگاتنگی وجود دارد و میتواند به تبیین و گستردگی هرچه بیشتر این رویکرد کمک کند؛ هرچند جامعیت و گستردگی رهنمودهای تربیتی قرآنی و نیز نگاه اسلام، افقی بسیار وسیعتر نسبت به یافتههای درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) دارد و اهداف آن بسی قویتر است.
بهبیاندیگر، هدف از این پژوهش، بررسی تطبیقی رویکرد درمانی ACT(رویکرد مبتنی بر پذیرش و تعهد) در روانشناسی با آموزههای تربیتی قرآن کریم و روایات است.
پس خودِ زمینهای، بهعنوان یکی از فرایندهای درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT)، برای انعطافپذیری روانی به کار میرود که با جدا کردن خویشتنِ بافتاری از خویشتنِ محتوایی، اعمال همسو با ارزشها را تسهیل میکند و موقعیتهای پریشانساز و ارزیابی کلامی حاصل از آن در درون انسان، تحت عنوان افکار و هیجانها، کمتر تهدیدآمیز تلقی میشوند (کمالی و کیانراد،1394، ص 16).