Abstract:
پیشرفتهای چشمگیر در صنایع هوافضای ایران طی دهههای اخیر غیرقابل انکار است. پیشرفتهایی که علیرغم تحریمهای گسترده بینالمللی، از طریق تلاشهای درونی حاصل شده است. بنابراین، مطالعه دستاوردهای این حوزه میتواند به عنوان الگویی برای سایر صنایع کشور بویژه صنایع دفاعی باشد. از اینرو، این مقاله با بهرهگیری از رویکرد پژوهش کیفی و استراتژی پژوهش مطالعه موردی به بررسی مسیر شکلگیری و انباشت قابلیتهای فناورانه طراحی و ساخت موشکهای بالستیک به عنوان محصولات و سامانههای پیچیده در صنعت هوافضای کشور پرداخته است. یکی از گروههای صنعتی فعال در حوزه صنایع هوافضا به عنوان مورد مطالعه انتخاب شده و در کنار مطالعه منابع علمی و اسناد مرتبط و در دسترس، مصاحبههای عمیق با مسئولین، مدیران، مشاوران و کارشناسان مرتبط با آن سازمان انجام گرفته است. مسیر شناسایی شده برای شکلگیری و انباشت قابلیتهای فناورانه در گروه صنعتی مورد مطالعه مشتمل بر هشت گام و چهار نقطه عطف است. یافتههای پژوهش نشانگر آن است که علیرغم وجود برخی شباهتها با الگوهای موجود در سایر صنایع و کشورها، تفاوتها و ویژگیهای متمایزکنندهای در الگوی شناسایی شده در این پژوهش وجود دارد.
The significant progresses of Iran’s aerospace industry during last decades are undeniable. In spite of vast and international sanctions against Iran, these progresses were achieved through internal efforts. So, investigating the achievements of these industry can be used by other industries particularly defense industry. In this regard, this paper aims at examining the path of formation and accumulation of design and manufacturing technological capabilities of ballistic missiles in Iran’s aerospace industry as complex product systems, through applying qualitative approach and case study strategy. One of the industrial groups involved in aerospace industry was selected as a case and it was investigated through doing several interviews by its managers and specialists and studying some relevant and available documents. The identified path for formation and accumulation of technological capabilities in this group includes eight steps and four turning-points. The findings show that, in spite of some similarities with previous models of other industries and countries, there are some differences and distinctions in identified model in current research.
Machine summary:
از اين رو، اين مقاله با بهره گيري از رويکرد پژوهش کيفي و استراتژي پژوهش مطالعه موردي به بررسـي مسـير شکل گيري و انباشت قابليت هاي فناورانه طراحي و ساخت موشک هـاي بالسـتيک بـه عنـوان محصـولات و سامانه هاي پيچيده در صنعت هوافضاي کشور پرداخته است .
اما دغدغه اصلي اين پژوهش ، ترسيم مسير شکل گيري و انباشت قابليـت هـاي فناورانـه طراحـي و ساخت موشک هاي بالستيک به عنوان محصولات و سامانه هاي پيچيده در صنايع هوافضاي کشـور است .
همانطور که اشاره شد، هدف اصلي اين مقاله عبارت است از: ترسيم مسير شکل گيـري و انباشـت قابليت هاي فناورانه طراحي و ساخت موشک هاي بالستيک در صنايع هوافضـاي کشـور بـه عنـوان يک صنعت توليدکننده محصولات و سامانه هاي پيچيده .
از مقايسه الگوي شناسايي شده در اين پژوهش با ساير الگوهـاي ارائـه شـده در رابطـه بـا صـنايع توليدکننده محصولات و سامانه هاي پيچيده اين نتايج حاصـل شـد: مسـير شـکل گيـري و انباشـت قابليت هاي فناورانه در گروه صنعتي مورد نظر در اين پژوهش کـار خـود را بـا همکـاري فناورانـه محدود و دريافت نمونه هاي اوليه محصـول شـروع کـرده و بـا فعاليـت هـاي طراحـي و مهندسـي معکوس و تحقيق و توسعه جزئي با هدف ايجاد بهبودهـا و بروزرسـاني هـا ادامـه داده اسـت ، در حـالي کـه در بسـياري از الگوهـا نظيـر (٢٠١٧ Majidpour) ،Kiamehr, Hobday and Hamedi ) (٢٠١٥ و (صفدري رنجبر, رحمان سرشت , و غيـره ١٣٩٥) ايـن فرآينـد بـا خريـد محصـولات از بنگاه هاي پيشرو خارجي و بهره برداري از آنها شروع شده و با فعاليت هايي نظير مونتاژ و سـاخت مشترک تحت ليسانس شرکت خارجي ادامه پيدا کرده است .