Abstract:
درخواست حضرت نوح علیه السّلام از خدای متعال در آیات 47 ـ 45 سوره هود از دیرباز تاکنون معرکه آراء متکلمان و مفسران با گرایشهای گوناگون کلامی بوده که رهآورد تفسیری آن، گاه در تعارض با مقام عصمت بوده است. نوشتار پیشرو در پی آن است تا پس از تتبع در دیدگاههای تفسیری در خصوص این درخواست و بررسی و نقد آنها، دیدگاه برگزیده را بهصورت استدلالی تبیین کند. تعیین دقیق چیستی، چرایی و زمان درخواست حضرت نوح علیه السّلام با بهرهگیری از شواهد و قرائن قرآنی و مهمترین رهیافتهای کلامی و تفسیری در خصوص عدم اجابت آن درخواست از دیگر مباحثی است که در این نوشتار مورد بررسی قرار گرفته است. دیدگاه برگزیده در مجموع بیانگر آن است که کافر و ظالم بودن فرزند نوح، برای آن حضرت ثابت نشده بود.
The request of Prophet Noah (AS) to God Almighty in verses 45-47 of Surah Hood has long been the subject of controversy among theologians and commentators with various theological tendencies, the interpretive outcome of which has sometimes been in conflict with the status of infallibility. The present article seeks to explain the authorchr ('39') s favorite view in an argumentative manner. However, he firstly sheds light on interpretive views on this request and then criticizes their views on the subject. As such, he attempts to determine the exact nature, reason and the time of the request of Prophet Noah (AS) by using Quranic evidences. He highlights the most important theological and interpretive approaches regarding the issue that why his request was rejected. On the whole, based on the authorchr ('39') s chosen view the infidelity and cruelty of Noahchr ('39') s son was not proven to his father.
Machine summary:
آيۀ «وَنَادَى نُوحٌ رَبَّهُ فَقَالَ رَبِّ إِنَّ ابْنِي مِنْ أَهْلِي وَإِنَّ وَعْدَكَ الْحَقُّ وَأَنْتَ أَحْكَمُ الْحَاكِمِينَ » (هود / 45) در ماجراي نوح× در شمار اين آيات قرار دارد كه معركه آراء متكلمان و مفسران بوده است، ازاينرو مقاله حاضر درصدد است تا به سؤالهاي زير پاسخ دهد: ـ ديدگاه مفسران فريقين دربارۀ تعيين دقيق درخواست نوح× در مورد فرزندش و احتمال ترك اولي چيست؟ ـ درخواست نوح× از خداوند پيش از هلاكت يا پس از هلاكت بوده است؟ ـ ديدگاههاي تفسيري مطرح شده برچه ادلهاي استوار است و مهمترين نقدهاي وارد بر آن چيست؟ ـ ديدگاه برتر و برگزيده در اين آيه چيست؟ در ابتدا به بررسي و نقد مهمترين آراي تفسيري پيرامون اين درخواست پرداخته ميشود.
ـ در اين حالت چنين ميپنداشت كه فرزندش مؤمن است، لذا از خداوند نجاتش را طلب كرد يا به اين طريق كه او را سوار كشتي كند و يا اينكه در قله كوه او را زنده نگه دارد، در اين حال بود كه خداوند به وي خبر داد كه فرزندش منافق است و از اهل دين او نيست، لذا لغزش صادر شده از نوح× اين است كه وي اموري كه دلالت بر كفر و نفاق او داشته باشد را به خوبي تشخيص نداد، بلكه در اين امر اجتهاد نمود و چنين ميپنداشت كه مؤمن است كه در اين اجتهاد نيز خطا كرد؛ زيرا فرزندش الف) درخواست ابراهيم× از خداوند در شفاعت براي قوم لوط در تأخير عذاب و مهلت دادن به ايشان براساس آيه 74 سوره هود.