Abstract:
مدیریت بلایای طبیعی نیازمند اطلاعات مکانی، جهت آمادگی در برابر خطرات و کاهش روند آنها میباشد. در این زمینه ارزیابی پتانسیل وقوع زمینلغزش در منطقهای که به دلیل وضعیت جغرافیایی و ساخت و سازهای انسانی مستعد لغزش میباشد ضروری مینماید. سد مخزنی قلعهچای واقع در حوضه آبریز قلعهچای در شهرستان عجبشیر، یکی از این نوع نواحی میباشد. اهمیت بررسی ساختگاه سازههای مهندسی، بویژه در محل محور و مخزن سدها از دیدگاه خطر زمینلغزش به حدی است که اکنون این مسائل در گروههای مهندسین مشاور بزرگ، در جهان با دقت و در برنامه مطالعات اصلی در نظر گرفته میشود. به این ترتیب مشاهده میگردد که، عدم توجه به مساله وجود زمینلغزههای قدیمی و یا احتمالی آینده، موجب خواهد شد که در صورت ایجاد سد در محلهای انتخابی، در اثر وقوع زمین لغزه ها درآینده، خسارتهای مالی و جانی فراوانی به بار آید. در این تحقیق، از روش تحلیل شبکهای ANP))، یک روش چندمعیاره تصمیمسازی برای انتخاب مناطق مستعد وقوع زمینلغزش درمحدوده محور و مخزن سد قلعه چای عجبشیراستفاده شده است. انتخاب مناطق مستعد برای وقوع زمینلغزش موضوعی پیچیده و نیازمند توجه به عوامل متعددی است .در این پژوهش از چند معیار( شیب، جهت شیب، لیتولوژی، کاربری زمین، فاصله از گسل، فاصله از رودخانه، فاصله از جاده، طبقات ارتفاعی) برای تعیین مناطق مستعد استفاده شده است. فرآیند تشخیص مناطق مستعد برای وقوع زمینلغزش طی چند مرحله انجام شده است. نتایج نشان داد که فرآیند تحلیل شبکه با نقشه پراکنش زمینلغزشها 33/ 67 درصد تناسب دارد. همچنین تفسیرضرایب نشان داد که، معیارهای، کاربری اراضی،جهت شیب ، طبقات ارتفاعی نقش مهمی در وقوع زمینلغزشهای منطقه دارند.
The indication of the potential landslides in the area which due to geographical condition and the construction of human is prone to landslides is necessary, Ghalah Chai dam is one of these areas .In this study Analytic Network Process (ANP) Was Valuated .For this study the Image TM, 2011 Landsat was used. The maps of effective factors of landside (slope, aspect, lithology, land use, distance to fault, distance from river, distance from roads, elevation) were prepared in the GIS environment. Afterward it was crossed by the layer of sparseness of landsides and the hazard zoning maps of landside was produced in the above mentioned methods. The results showed that among eight factors effective factors, landuse, Aspect and Elevation have a greater role in the occurrence of landslides. Also comparison of the degree of fit between landslide distribution and zoning map of the mentioned method showed that, the analytic network process with 67/33% fitness better performance in identi fying risk areas in the study area.
Machine summary:
کاربرد تحلیل شبکه ( ANP) در بررسی پتانسیل وقوع زمین لغزش در محدوده محور و مخزن سد قلعه چای دکتر شهرام روستائی F٠ ، لیلا خدائی F١ ، دکتر داود مختاری F٢ ، دکتر خدیجه رضاطبع F٣ ، فاطمه خدائی F٤ چکیده مدیریت بلایای طبیعی نیازمند اطلاعات مکانی ، جهت آمادگی در برابر خطرات و کاهش روند آنها می باشد.
در این تحقیق ، از روش تحلیل شبکه ای (ANP)، یک روش چندمعیاره تصمیم سازی برای انتخاب مناطق مستعد وقوع زمین لغزش درمحدوده محور و مخزن سد قلعه چای عجب شیراستفاده شده است .
نتایج بدست آمده از ارزیابی مدل آماری دو متغیره ، نشان داد که روش های تراکم سطح ، وزن متغیرها و ارزش اطلاعاتی به ترتیب بیشترین دقت را در تفکیک کلاس های خطر زمین لغزش داشته اند.
)به تصویرصفحه مراجعه شود) شکل ٣: پراکنش زمین لغزش ها مأخذ: نگارندگان ، ١٣٩٢ پردازش فرایند تحلیل شبکه ای ANP برای شناسائی مناطق مستعد خطر طی سال های متمادی روش ANP یک روش فراگیر و چند منظوره تصمیم گیری است که به صورت گسترده ای در حل مسائل تصمیم گیری مورد استفاده قرار می گیرد.
)به تصویرصفحه مراجعه شود) شکل ٧: درجه تناسب بین نقشه پهنه بندی زمین لغزش با نقشه پراکنش زمین لغزش ها مأخذ: نگارندگان ، ١٣٩٢ همچنین برای استحکام بخشیدن به نتیجه بدست آمده از اجرای روش از تجزیه و تحلیل منحنی (راک ) ٠ F استفاده شد (٥٤ :٢٠١١ ,Cabral).
با توجه به مطالب ذکر شده ، نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که روش تحلیل شبکه از عملکرد مناسب در شناسایی مناطق خطر و پهنه بندی آن در منطقه مورد مطالعه برخوردار می باشد.