Abstract:
موضوع این مقاله بررسی علل و ریشههای مصادره اموال و دارائیهای ایران و جایگاه آن در نظام حقوقی ایران و حقوق بینالملل است. سؤال اصلی تحقیق این است که، مهمترین علل و ریشههای مصادره اموال و دارائیهای ایران کدامند و این اقدام در نظام حقوقی ایران و بین الملل چگونه قابل تبیین است؟ فرضیه اصلی مقاله این است که آمریکا با هدف مهار یا تغییر رفتار ایران سیاست مصادره اموال ایران را در پیش گرفته است که این امر از نظر حقوق داخلی و بینالملل نقض حاکمیت دولتی و تعدی به اصل حاکمیت در حقوق بینالملل میباشد. پیروزی انقلاب اسلامی، ارزشهای مختلفی از جمله حمایت از ملل مستضعف، حمایت از جنبشهای اسلامی و استکبارستیزی را به دنبال داشت که در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، منعکس شدهاند. این امر سبب تقابل سیاست خارجی ایران با سیاست خارجی آمریکا بود. بر این اساس آمریکا سیاستهای مختلفی از جنگ هشت ساله، انواع و اقسام تحریمها از جمله تحریم داماتو تا تحریمهای گسترده بانکی و تجاری را در پیش گرفت. نتایج تحقیق نشان میدهد که، اقدام آمریکا در مصادره اموال و دارائی ایران، نظر گرفتن مؤلفههایی همچون نزاکت و عدم کنترل مؤثر، استفاده از قانون تروریسم از نظر حقوق بین الملل فاقد مشروعیت است.
The subject of this article is to study the causes and roots of confiscation of Iranian property and assets and its place in the Iranian legal system and international law. The main question of the research is what are the most important reasons and roots of confiscation of Iranian property and assets and how can this action be explained in the Iranian and international legal system? The main hypothesis of the article is that the United States has pursued a policy of confiscating Iranian property with the aim of curbing or changing Iran's behavior, which is a violation of state sovereignty in terms of domestic and international law and a violation of the principle of sovereignty in international law. The victory of the Islamic Revolution brought with it various values, including support for oppressed nations, support for Islamic movements, and anti-arrogance, which are reflected in the Constitution of the Islamic Republic of Iran. This led to a confrontation between Iran's foreign policy and US foreign policy. Accordingly, the United States pursued a variety of policies, from the Eight-Year War, all kinds of sanctions, from the Damato embargo to extensive banking and trade sanctions. The results of the study show that the US action in confiscating Iran's property and assets, considering factors such as decency and lack of effective control, and the use of the law of terrorism have no legitimacy under international law.
Machine summary:
سؤال اصلی تحقیق این است که ، مهم ترین علل و ریشه های مصادره اموال و دارائیهای ایران کدامند و این اقدام در نظام حقوقی ایران و بین الملل چگونه قابل تبیین است ؟ فرضیه اصلی مقاله این است که آمریکا با هدف مهار یا تغییر رفتار ایران سیاست مصادره اموال ایران را در پیش گرفته است که این امر از نظر حقوق داخلی و بین الملل نقض حاکمیت دولتی و تعدی به اصل حاکمیت در حقوق بین الملل میباشد.
از زمان سقوط حکومت پهلوی و پیروزی انقلاب اسلامی در ایران ، روابط امریکا و ایران تیره شده ، وضعیت خصمانه ای میان دو طرف ایجاد شد و دولت امریکا با اتکا به اقداماتی مانند بدنام کردن نظام جمهوری اسلامی به حمایت از تروریسم ، نقض حقوق بشر، تحریم و نهایتا ضبط اموال ایران در امریکا به این موضوع واکنش نشان داد و طی فرمان اجرایی رئیس جمهور وقت آمریکا، داراییهای ایران در آمریکا مسدود شدند (سیمبر،١٣٨٩: ١٠٨).
در سال های بعد نیز دولت امریکا اقدام به فروش یا واگذاری و مصادره اموال ایران نمود و از جمله اینکه در سال ١٣٧٥، کنگره آمریکا با نقض قاعده مصونیت دولت ها در حقوق بین الملل و قوانین داخلی آمریکا، با تغییر قانون داخلی مصونیت دولت به اتباع ایالات متحده که در عملیات تروریستی خسارت دیده اند اجازه داد در دادگاه های آمریکا علیه کشورهایی که در فهرست «دولت های حامی تروریسم » قرار دارند اقامه دعوا و ادعای خسارت نمایند.