Abstract:
با توجه به موقعیت جغرافیایی و ژئوپلیتیکی جمهوری اسلامی ایران، امنیت کشور همیشه در معرض تهدید جدی بوده که نوع این تهدیدات میتواند متنوع و متفاوت باشد و یکی از این نوع تهدیدات، پروژه عمران و آبادانی آناتولی جنوب شرقی[1] است که بر اساس آن سدسازیهای متعدد در بالادست رودخانههای دجله و فرات در حال ساخت است و آب این دو رودخانه برای زراعی کردن زمینهای بایر و بدون آب ترکیه و تولید برق مورد استفاده قرار خواهد گرفت. از همین رو هدف اصلی پژوهشگر شناساییتأثیر طرح آناتولی جنوب شرقی بر امنیت جمهوری اسلامی ایران است.
نوع تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت جزء پژوهشهای توصیفی است که در دو فاز با استفاده از روش پایش محیطی و الگوی چرخه انجام شده است. منابع پژوهش برای فاز اول پژوهش؛ شامل متون علمی مرتبط با موضوع مورد پژوهش، مصاحبهها و گزارشهای منتشرشده در نشریات و رسانهها در خصوص پروژه گاپ است و روش انتخاب منابع از نوع اقتضائی و در دسترس بوده است. جامعه آماری برای فاز دوم تعداد پنج نفر از خبرگان حوزه مورد مطالعه بودند که به روش هدفمند انتخاب شدند.
نتایج تحقیق حاکی از آن است که با اتمام طرح گاپ، ابتدا امنیت زیستمحیطی جنوب غرب کشور با مخاطره مواجه خواهد شد (ایجاد بحران آب و تولید ریزگردها و ...) و توازن اقتصادی منطقه به نفع ترکیه تغییر خواهد کرد و در بعد اجتماعی نیز بیکاری و مهاجرت شدت خواهد گرفت و محور مقاومت در منطقه تضعیف خواهد شد و ترکیه به برتری ژئوپلیتیکی در منطقه دست خواهد یافت و متعاقب آن توان عملیاتی یگانهای نظامی مستقر در منطقه نیز بهطور محسوسی کاهش پیدا خواهد کرد.
[1]. Guneydogu Anadolu Projesi)GAP(
با توجه به موقعیت جغرافیایی و ژئوپلیتیکی جمهوری اسلامی ایران، امنیت کشور همیشه در معرض تهدید جدی بوده که نوع این تهدیدات میتواند متنوع و متفاوت باشد و یکی از این نوع تهدیدات، پروژه عمران و آبادانی آناتولی جنوب شرقی[1] است که بر اساس آن سدسازیهای متعدد در بالادست رودخانههای دجله و فرات در حال ساخت است و آب این دو رودخانه برای زراعی کردن زمینهای بایر و بدون آب ترکیه و تولید برق مورد استفاده قرار خواهد گرفت. از همین رو هدف اصلی پژوهشگر شناساییتأثیر طرح آناتولی جنوب شرقی بر امنیت جمهوری اسلامی ایران است.
نوع تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت جزء پژوهشهای توصیفی است که در دو فاز با استفاده از روش پایش محیطی و الگوی چرخه انجام شده است. منابع پژوهش برای فاز اول پژوهش؛ شامل متون علمی مرتبط با موضوع مورد پژوهش، مصاحبهها و گزارشهای منتشرشده در نشریات و رسانهها در خصوص پروژه گاپ است و روش انتخاب منابع از نوع اقتضائی و در دسترس بوده است. جامعه آماری برای فاز دوم تعداد پنج نفر از خبرگان حوزه مورد مطالعه بودند که به روش هدفمند انتخاب شدند.
نتایج تحقیق حاکی از آن است که با اتمام طرح گاپ، ابتدا امنیت زیستمحیطی جنوب غرب کشور با مخاطره مواجه خواهد شد (ایجاد بحران آب و تولید ریزگردها و ...) و توازن اقتصادی منطقه به نفع ترکیه تغییر خواهد کرد و در بعد اجتماعی نیز بیکاری و مهاجرت شدت خواهد گرفت و محور مقاومت در منطقه تضعیف خواهد شد و ترکیه به برتری ژئوپلیتیکی در منطقه دست خواهد یافت و متعاقب آن توان عملیاتی یگانهای نظامی مستقر در منطقه نیز بهطور محسوسی کاهش پیدا خواهد کرد.
[1]. Guneydogu Anadolu Projesi)GAP(
Given the geographic and geopolitical location of the Islamic Republic of Iran, the security of the Islamic Republic of Iran has always been under serious threat. These threats can be varied and different, and one of these threats is the Southeastern Anatolia Development and Development Project (GAP(. Based on the GAP project, several sediments are being built upstream of the Tigris and Euphrates rivers. Upon completion and exploitation of these dams, the waters of these two rivers will be used to cultivate Turkish soil without water and power generation. Therefore, the main goal of the researcher is to identify the impact of the Southeast Anatolia project (GAP) on the security of the Islamic Republic of Iran. This research is applied with a futuristic approach and using the environmental Environmental Scanning method and Futures wheel. The statistical population of the study is all the books, scientific texts, documents and articles related to the subject matter of the research, interviews and reports published in publications and the media. The statistical population has been surveyed as a whole. The results of the research indicate that, upon completion of the Gap scheme and the appearance of the results of its environmental security (water crisis and the production of microstates, ...), the operational capacity of the military units deployed in the region will be reduced and the regional economic balance will change in favor of Turkey. And in the social dimension, unemployment and immigration will intensify and the axis of resistance will weaken in the region and Turkey will achieve geopolitical superiority in the region.
Machine summary:
مقاله پژوهشي: تأثيرات طرح راهبردي آناتولي جنوب شرقي ترکيه (GAP) بر امنيت جمهوري اسلامي ايران 1 علي فرهادي تاريخ دريافت :٩٨/٠٣/١٠ تاريخ پذيرش : ٩٩/٠٤/١١ چکيده با توجه به موقعيت جغرافيايي و ژئوپليتيکي جمهوري اسلامي ايران ، امنيت کشور هميشـه در معـرض تهديـد جـدي بوده که نوع اين تهديدات مي تواند متنوع و متفاوت باشد و يکي از اين نـوع تهديـدات ، پـروژه عمـران و آبـاداني آنـاتولي جنوب شرقي ٢است که بر اساس آن سدسازي هاي متعدد در بالادست رودخانه هاي دجله و فرات در حال سـاخت اسـت و آب اين دو رودخانه براي زراعي کردن زمين هاي باير و بدون آب ترکيه و توليد برق مورد استفاده قرار خواهـد گرفـت .
2 Guneydogu Anadolu Projesi )GAP( مقدمه با توجه به موقعيت جغرافيايي و ژئوپليتيکي جمهوري اسلامي ايران و همجواري آن بـا کشورهاي بحران زده اي مثل عراق و افغانستان ، امنيت جمهوري اسـلامي ايـران در معـرض تهديد جدي بوده که نوع اين تهديدات مي تواند متنوع و متفـاوت باشـد و برخـي از آن هـا براي جامعه علمي شناخته شده هستند و برخي نيز با واسطه و به صورت غير مستقيم امنيـت کشور را تهديد ميکنند که براي جامعه علمي و مديران و مسئولين شـناخته شـده نيسـتند و غفلت و عدم توجه جدي به اين نوع تهديدات ، ميتواند امنيت پايدار کشور را تحت تـأثير قرار دهد و رفته رفته کشور را با بحران مواجه نمايد که ازجمله اين تهديدات ، ميتـوان بـه تهديدات زيست محيطي اشاره نمود.