Abstract:
هدف:
سوءمصرف مواد و اعتیاد از مشکلات جدی دنیای امروز هستند و گرایش زیاد به مصرف مواد در نوجوانان توجه پژوهشگران و درمانگران را به خود جلب کرده است. هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی درمان خانواده محور بر نگرش به مصرف مواد دانش آموزان دختر با اختلال مصرف مواد بود.
روش:
در این پژوهش از طرح آزمایشی تک موردی از نوع خط پایه چندگانه استفاده شد. بر این اساس، چهار خانواده و دختران نوجوان آن ها که اختلال مصرف مواد داشتند، به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. درمان خانواده محور در سه مرحله خط پایه، مداخله و پیگیری انجام شد و نوجوانان به پرسش نامه نگرش سنج مواد مخدر پاسخ دادند. داده ها به روش ترسیم دیداری، شاخص تغییر پایا (RCI) و فرمول درصد بهبودی تحلیل شدند.
یافته ها:
نتایج نشان داد که درمان خانواده محور باعث کاهش معنی دار نگرش مثبت به مواد مخدر 93/ 30 بهبودی) شد.
نتیجه گیری:
نتایج این پژوهش نشان داد که درمان خانواده محور می تواند برای تغییر چرخه ناکارآمد سیستم خانواده و کاهش نگرش مثبت به مصرف مواد در نوجوانان موثر باشد و درمانگران می توانند از این روش درمانی برای بهبود اختلال مصرف مواد استفاده کنند.
Objective
Substance abuse and addiction are serious problems in todaychr ('39') s world, and high tendency to use substances in adolescents has attracted the attention of researchers and therapists. The aim of present study was to evaluate the effectiveness of family-based treatment on attitude towards substance use in female students with substance use disorder.
Method
In this study, a multiple-baseline single-case experimental design was used. Accordingly, four families and their adolescent girls who engaged in substance abuse disorder were selected by purposive sampling. Family-based treatment was performed in three phases of baseline, intervention and follow-up, and adolescents responded to the opium attitude questionnaire. The data were analyzed using visual charting, reliable change index (RCI) , and recovery percentage formula.
Results
The results showed that family-based treatment led to a significant decrease in positive attitude towards substance use (30/93% recovery).
Conclusion
The findings of this study showed that the family-based treatment can be effective in changing dysfunctional cycle of family system and decreasing positive attitude towards substance use in adolescents, and therapists can use this intervention to improve substance use disorder.
Machine summary:
اثربخشی درمان خانواده محور بر نگرش به مصرف مواد در دانش آموزان دختر با اختلال مصرف مواد 2 ذبیح اله عباس پور١، زهرا قنبری تاریخ دریافت : ١٣٩٩/٠٢/٠٢ تاریخ پذیرش : ١٣٩٩/٠٨/٠٨ چکیده هدف : سوءمصرف مواد و اعتیاد از مشکلات جدی دنیای امروز هستند و گرایش زیاد به مصرف مواد در نوجوانان توجه پژوهشگران و درمانگران را به خود جلب کرده است .
نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که درمان خانواده محور میتواند برای تغییر چرخه ناکارآمد سیستم خانواده و کاهش نگرش مثبت به مصرف مواد در نوجوانان مؤثر باشد و درمانگران میتوانند از این روش درمانی برای بهبود اختلال مصرف مواد استفاده کنند.
Brindis, Park, Paul & Burg 4.
یافته های پژوهشــی نشــان داده اند که مداخله های خانواده محور بر بهبود نگرش بـه موادمخـدر دانش آموزانی کـه والـد معتـاد دارنـد (بـاقری و نـاعمی، ١٣٩٧)، کـاهش افســـردگی و خشـــم نوجوان مصـــرف کننـده (بیســـتو پونز و همکـاران ، ٢٠١٦) افزایش خودکـارآمـدی، عزت نفس و کـاهش میزان عود (حبیبی، نیکبخـت نصـــرآبـادی، شـــعبانی همدان و صـالح مقدم ، ٢٠١٦) و پیشـگیری از اعتیاد و شـکسـت نوجوانان (کامپفر، ٢٠١٤) اثر بخش معناداری دارد.
بنابراین سـؤال اسـاسـی پژوهش این بود که آیا درمان خانواده محور بر نگرش به مصـرف مواد دانش آموزان دختر درگیر با اختلال مصرف مواد اثربخش است ؟ روش جامعه ، نمونه و روش نمونه گیری در این پژوهش ، از طرح آزمایشـی تک موردی ١ (SCED) که آزمایش تک آزمودنی هم 2 گفته میشـود و از نوع آزمایش بالینی اسـت ، اسـتفاده شـد.
بر اســاس نمودار گرافیکی، شــاخص تغییر پایا و درصــد بهبودی، نتایج این پژوهش نشــان داد که درمان خانواده محور باعث کاهش نگرش مثبت به مصرف مواد دانش آموزان شد.