Abstract:
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر فرزندپروری ذهنآگاهانه بر سلامت روان و کفایت فرزندپروری مادران کودکان با نیازهای ویژه انجام گردید. روش: پژوهش مورد مطالعه از نوع شبهآزمایشی با طرح پیشآزمون و پسآزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه مادران کودکان با نیازهای ویژه شهرستان دزفول که در سال تحصیلی 1395-1396 در مدارس استثنایی این شهر در حال تحصیل بودند، تشکیل دادند که با روش نمونه گیری در دسترس 49 نفر انتخاب و بهصورت تصادفی در دو گروه (۲۵ نفر گروه آزمایشی و ۲۴ نفر گروه گواه) جایگزین شدند. برای هر دو گروه پیشآزمون اجرا شد. گروه آزمایش به مدت مداخله آموزشی در 8 جلسه ۹۰ دقیقهای تحت آموزش فرزندپروری ذهنآگاهانه قرارگرفتند. اما گروه گواه مداخلهای دریافت نکرد. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه علائم روانپزشکی (SCL-90-R) و پرسشنامه احساس کفایت فرزندپروری (PSOC) بود. برای تجزیه و تحلیل دادهها از تحلیل کووارانس استفاده شد. یافتهها: نتایج بیانگر آموزش فرزندپروری ذهنآگاهانه بر سلامت روان و کفایت فرزندپروری مادران کودکان با نیازهای ویژه بود (05/0>P). نتیجهگیری: آموزش فرزندپروری ذهنآگاهانه میتواند در بهبود سلامت روانی خانوادههای کودکان دارای نیازهای ویژه نتایج مفیدی را به دنبال داشته باشد.
Aim: This research investigates the effectiveness of mindful parenting training on mental health and parenting competence for mothers of children with special needs. Methods: This quasi-experimental research was performed using pretest/post-test and control group and statistical population included all of the mothers of children with special needs in Dezful who were studying at exceptional schools during the years 2016-2017. A total of 49 mothers were selected through convenience sampling method and put into two experimental (25) and control (24) groups. control group. The pretest was implemented for both groups. The experimental group had nine 90-minute educational classes about mindful parenting. Following the educational classes, the post-test was implemented. The surveys used in this research included Symptoms Checklist 90-Revised (SCL-90-R) and Parenting Sense of Competence (PSOC). Data were analyzed using analysis of covariance. Findings: The results indicated the effectiveness of mindful parenting training on mental health and parenting competence on mothers of children with special needs (p Conclusion: This method is effective and useful to improve the mental health of families with children with special needs.
Machine summary:
در پژوهشي ديگر به تعدادي از والدين کودکان با تأخير رشدي فرزندپروري ذهن آگاهانه به مدت ٨ جلسه آموزش داده شد نتايج اين پژوهش نشان داد که افسردگي و استرس والدين کاهش پيدا کرد و رضايت از زندگي آنان افزايش يافت )نيس ١، ٢٠١٤(.
در پژوهشي که بن ،آکيوا، آرل و روسر٣ )٢٠١٢( انجام دادند نشان دادند که آموزش ذهن آگاهي ميتواند باعث کاهش استرس، اضط راب و افزايش تمرکز، رشد شخصي و همچنين کفايت فرزندپروري والدين کودکان با نيازهاي ويژه شود.
بر اساس بررسي پژوهشگران تاکنون پژوهشي در زمينه اثربخشي آموزش فرزندپروري ذهن آگاهانه بر سلامت روان وکفايت فرزندپروري و مادران کودکان با نيازهاي ويژه در داخل کشور انجام نشده است .
بر همين اساس و با توجه به مط الب فوق هدف کلي پژوهش حاضر، تعيين تأثير آموزش فرزندپروري ذهن آگاهانه بر سلامت روان وکفايت فرزندپروري مادران کودکان با نيازهاي ويژه است .
اين يافته ها نشان ميدهد آموزش فرزندپروري ذهن آگاهانه منجر به کاهش علائم روانپزشکي در آزمودنيهاي گروه آزمايش در مقايسه با گروه گواه در مرحله پس آزمون شده است .
اين يافته ها نشان ميدهد آموزش فرزندپروري ذهن آگاهانه منجر به افزايش کفايت فرزندپروري در آزمودنيهاي گروه آزمايش در مقايسه با گروه گواه در مرحله پس آزمون شده است .
پيشنهاد مي شود در پژوهشهاي آينده تأثير آموزش فرزندپروري ذهن آگاهانه بر ابعاد ديگر زندگي مادران کودکان با نيازهاي ويژه و همچنين اثربخشي آن بر پدرها نيز بررسي شود.
Parenting in families with a child with autism spectrum disorder and a typically developing children: Mothers’ experiences and cognitions.