Abstract:
اهداف: بازنشستگی یک موضوع بالقوه چالش برانگیز در سالمندی است که تاثیرات متفاوتی در ابعاد مختلف زندگی افراد سالمند دارد. این مطالعه با هدف درک پیامدها، موانع و تسهیلکنندههای روانی اجتماعی بازنشستگی انجام شد.
مواد و روشها: در این پژوهش از روش تحلیل محتوای کیفی قراردادی استفاده شد. نمونهها با استراتژی حداکثر تنوع و به روش نمونهگیری هدفمند انتخاب شدند. نمونه این تحقیق را 22 نفر از افراد دارای تجربه یا تخصص حوزه بازنشستگی تشکیل دادند. دادهها با تکنیک مصاحبه نیمه ساختار یافته در بازه زمانی اسفند ماه 1397 تا شهریور ماه 1398جمع آوری شد. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از رویکرد گرانهایم و لاندمن (2004) انجام شد.
یافتهها: مشارکت کنندگان این پژوهش 59 درصد مرد و 41 درصد زن بودند. براساس نتایج مطالعه، 4 طبقه اصلی و 13 زیرطبقه استخراج شد که جنبههای مختلف روانی و اجتماعی پدیده بازنشستگی را پوشش میدادند. طبقه چالشهای روانی و اجتماعی شامل زیرطبقات محرومیت عاطفی، کاهش تاب آوری روانی، فقدان نقش، انزوای اجتماعی و چالشهای خانوادگی بود. دو زیرطبقه توسعه علایق و فعالیتهای فعالانه و آزادی و رهایی، طبقه رشد بعد از بازنشستگی را تشکیل دادند. در طبقه موانع سازگاری بازنشستگی، زیر طبقات مشکلات در سلامت، فقدان برنامه بازنشستگی و نقص ساختار کلان شناسایی شدند. زیرطبقات ویژگیهای فردی، ویژگیهای شغلی و سیستمهای حمایت اجتماعی نیز در طبقه تسهیل گرهای زمینهای و حمایتی قرار گرفتند.
نتیجهگیری: نتایج پژوهش نشان داد که افراد در مرحله بازنشستگی با چالشهای روانی اجتماعی و یا فرصتهای رشد دهنده مواجه میشوند. گرچه موانع و تسهیل گرهایی نیز در سازگاری با بازنشستگی نقش دارند. بنابراین توجه به آمادهسازی برای بازنشستگی، به عنوان موضوع مهمی در حوزه خدمات سالمندی مطرح میشود. ارائه دهندگان خدمات سالمندی و متخصصان سلامت میتوانند با استفاده از نتایج این مطالعه در مداخلات خود، زمینه ارتقاء بهزیستی روانی و اجتماعی بازنشستگان و خانوادههای آنها را فراهم سازند.
Objectives‏: Retirement as a potential challenge transition in aging has different‏ effects on elderly people’s lives. The purpose of this study ‏was to identify the psychosocial consequences, obstacles, and facilitators of retirement.
Methods ‏&Materials‏: The conventional content analysis method was used in this study. Samples were based‏ on‏ maximum diversity and purposeful sampling strategy. Participants were 22 experienced or scientific experts in retirement. Data were collected through semi-structured interviews from February 2019 to September 2019. Granheim and Landman (2004) approach ‏was used in data analysis.
Results‏: Fifty-nine percent of entire participants were male and forty one percents were female. Four main categories and thirteen subcategories were extracted which covered different psychosocial aspects of retirement. Psychosocial challenges were included emotional deprivation, reduction of psychological resilience, roles loss, social isolation, and family challenges. Post-retirement growth was categorized into two subcategories including develop active interests and activities, and freedom. In Retirement adjustment obstacles category identified health problems, lack of retirement plans, and macro system deficit as subcategories. Besides, contextual and supportive facilitators category was included individual characteristics, job characteristics, and social support systems.
Conclusion‏: The results showed that individuals face psychosocial challenges or growth opportunities in retirement. Furthermore, some obstacles and facilitators can affect retirement adjustment. Therefore, the preparation for retirement is an important subject in elderly care services. elderlyService providers and health care professionals can use the finding of this study in their interventions to promote the psychosocial well-being of retirees and their families.