Abstract:
پرورش خلاقیت یکی از عالیترین اهداف نظامهای آموزشی است. اما ماهیت و چگونگی خلاقیت امری پیچیده و مبهم است. هدف این پژوهش آن بوده که تا حدودی این ابهام را برطرف کند. گادامر یکی از مهمترین فیلسوفان هرمنوتیک فلسفی است که فهم و شرایط امکان آن را مورد تأمل قرار داده است. در این پژوهش در چارچوب نظریۀ هرمنوتیک فلسفی گادامر یک تبیین جدید از خلاقیت ارائه شده است. بر اساس این تبیین خلاقیت نوع خاصی از فهم دانسته شده، فهمی که در چارچوب نظریۀ گادامر معنا مییابد؛ لذا با بهکارگیری روش تحلیلی-استنباطی، ضمن تبیین دیدگاه گادامر دربارۀ فهم، خلاقیت بهعنوان اصیلترین نوع فهم و بهعنوان مصداقی از حکمت عملی مورد نظر گادامر، معرفی شده است. بر حسب این تبیین از خلاقیت، اصول راهنمای عمل مربیان برای پرورش خلاقیت عبارتند از: اصل پرورشپذیربودن خلاقیت، اصل آموزشناپذیر بودن خلاقیت، اصل اختصاصی بودن خلاقیت و اصل سنجشناپذیربودن خلاقیت. دلالتهای دیگر تربیتی که ناظر به هدف آموزش و پرورش، شکل نظام آموزشی، روش تدریس، برنامۀ درسی، یادگیری، ارزشیابی، انگیزش و روش تحقیق بود نیز استخراج گردید.
Machine summary:
گادامر براي پاسـخ به اين پرسـش که فهم ، چگونه ممکن مي شـود، دربارة روش ، مفهوم نبوغ ، زبان ، ســنت ، بازي و گفت وگو ســخن گفته و تلقي بديعي از حکمت عملي ارسـطو ارائه داده اسـت .
بنـابراين پژوهش حـاضـــر بر آن اســـت کـه در چهـارچوب هرمنوتيک فلسـفي گادامر و با تکيه بر ديدگاه هاي او نسـبت به هسـتي شـناسـي فهم ، نقد روش ، مفهوم نبوغ ، هوشــمندي و حکمت عملي وي ، پيش فرض هاي رويکردهاي فعلي به خلاقيت را به چالش کشـيده و نشـان دهد که خلاقيت نه يک توانايي عمومي بلکه يک توانايي اختصاصي فاقد ملاکهاي لازم جهت بررسي به شيوة تجربي بوده ، سنجش ناپذير و آموزش ناپذير است .
بنابراين گادامر درســتي يا نادرســتي و ســنجش را دربارة حکمت نظري و ســازنده صـادق مي داند ولي دربارة حکمت عملي که در آن گزاره ها و دسـتورالعمل هاي از پيش تعيين شـده ، پاسـخگوي نياز موقعيت نيسـتند (خلاقيت در چنين شـرايطي رخ مي دهد) از اصطلاح سودمندي يا مناسب بودن استفاده مي کند و معتقد است که سنجش يا درستي و نادرسـتي و در نتيجه امکان سـنجش پذيري دربارة اين نوع هوشـمندي صـدق نمي کند.
p ,٢٠٠٤ ,Gadamer)؛ بنابراين از نظر گادامر مي توان بين آن چه باعث توليد دانش و محتوا مي شود (فهم اصيل يا خلاقيت ) و بين آن چه فعاليت روش مندانه در رشته هاي علمي يا هنري است ، تفاوت قائل شد.