Abstract:
این مقاله با تبیین تاریخچه، خاستگاه و رویکردهای آزادی آکادمیک در غرب معاصر، به بررسی و نقد مبانی آن میپردازد. بدین منظور از روش توصیفی و تحلیلی استفاده شد. از میان دستهبندی رویکردهای تجویز آزادی آکادمیک، دستهبندی بروبیکر در سه رویکرد (معرفتشناختی، سیاسی، اخلاقی) توصیف و پژوهش در دو زمینه اسناد (بیانیهها و لوایح حقوقی) و دیدگاههای صاحبنظران (جاندیویی، برتراندراسل، جان سرل، استنلی فیش، دونا ایبن و ریچارد رورتی) پیگیری شد. جمعبندی تعاریف و تجویزها، نتایج نشان داد: آزادی و عدالت، علم و خیر جمعی، بارزترین مبانی غرب در بنای آزادی آکادمیک است. این مبانی که متأثر از پیشفرضهای فلسفی برگرفته از امانیسم است، با استمداد از نظرات متفکران معاصر مسلمان مورد نقد قرار گرفت.
This article explores the meaning and critique of its foundations by explaining the history , origins , and approaches to academic freedom in the contemporary West. For this purpose , descriptive and analytical methods were used. From the categorization of approaches to the prescription of libertarianism , the Brubaker classifies three approaches (epistemological , political, and ethical) in two areas of documentation (statements and bills) and views of scholars (John Dewey , Bertrand- Russell, John Searle , Stanley Fish , Donna Ibn and Richard Rorty). Concluding definitions and prescriptions, the results showed: freedom and justice , science and goodwill are the most prominent principles of the West in the construction of libertarianism. These foundations , which are influenced by the philosophical assumptions of humankind , were criticized by the views of contemporary Muslim thinkers. By summarizing and analyzing the content of the critique of academic freedom from the perspective of Muslim thinkers, we can consider three concepts (characteristics) of the comprehensiveness of Islam, divine law, and a righteous society in the Islamic view of academic freedom, different from the West.
Machine summary:
بـا توجـه بـه راهبـرد هفـتم مبني بر «تقويت منطق خردورزي و روحيه آزادانديشي، پرسشگري و پاسـخگويي و نقدپـذيري در فضاي عمومي و علمي دانشگاه » (سند دانشگاه اسلامي مصوب شوراي عالي انقـلاب فرهنگـي) و اقدامات بيان شده در ذيل آن ، تأمين زيرساخت هاي لازم از جمله برنامـه ريـزي، طراحـي و اجـراي دوره هاي آموزشي، جهـت توسـعه آزادانديشـي و يـاددهي و يـادگيري آزادي علمـي اهميـت دارد و براساس اصل هشتم اين سند، ضروري است اين اقدامات با رويکرد اسلامي انجـام شـود.
پـژوهش هـاي آزاد علمـي در 2 دانشگاه برلين و الگوي همبولتي به عنوان يک اصل پذيرفته شـد و آزادي آکادميـک بـراي اسـتادان (Lehrfreihit) و آزادي آکادميک براي دانشجويان ٣ (lernfreiheit) مورد تأکيد قرار گرفت ؛ اين دو مفهوم توسط دانش آموختگان آمريکايي دانشگاه هاي آلمان به ايالات متحده آمريکا معرفي شد؛ اّما بار معنايي آن با Academic Freedom تقرير شد.
5. Academic Freedom And University Autonomy, CEPES Papers On Higher Education آکادميک و مسئوليت هاي اجتماعي آموزش عـالي، آمـوزش عـالي در يـک جامعـه دموکراتيـک و خودگرداني و استقلال دروني را تبيين نمـود و در تلاشـي بـه دنبـال ايـن خواسـته اسـت کـه آزادي آکادميک نه تنها يک حق است ؛ بلکه يک التزام ميباشد، آن هم التزام اخلاقي و پيش زمينه اي بـراي توسعه دانش است .
بـا توجه به اين ه ک حق تحصيل تنها در يک فضـاي آزادي آکادميـک و اسـتقلال مؤسسـه هاي آمـوزش عالي به طور کامل به دست ميد، بـا اذعـان بـه آسـيب پـذيري اساسـي جامعـه علمـي در مقابـل فشارهاي سياسي و اقتصادي ، رعايت اصولي مربوط به آموزش و تحصيل مورد تأکيد است و آزادي آکادميک يک پيش شرط لازم براي عملکردهاي تحصيلي، پژوهشي، اداري و خدماتي است که بـه دانشگاه ها و ديگر مؤسسات آموزش عالي واگذار شده است .