Abstract:
مساله ی ادبیات و بازنمایی جهان اجتماعی در آن یکی از مهمترین عرصههای مطالعاتی جامعه
شناسی است. برای شناخت تاریخ اندیشه به ویژه اندیشه ی اجتماعی میتوان از آثار ادیبان کمک
گرفت. رمان ژانری مناسب برای تحلیل سیاسی و اجتماعی تاریخ معاصر مینماید. بحث در ساختارهایی
که اثر را به وجود آورده و یافتن ارتباط دوسویه ی کلیت اثر ادبی با کلیت اوضاع اجتماعی دورهای که
اثر در آن تکوین یافته؛ هدف اصلی این پژوهش بوده است. برای این منظور رمان سالهای ابری را
که دوران پرالتهاب تاریخ ایران یعنی سالهای حکومت پهلوی دوم (۱۳۵۷- ۱۳۲۰) را در بر میگیرد.
انتخاب کرده و با استفاده از روش ساختارگرایی تکوینی و نقد تکوینی گلامن، بر این مهم دست یافته
است. نگارنده در این مقاله کوشیده است با استفاده از نقد جامعه شناختی که بر ارتباط ادبیات با محیط
و طبقات اجتماعی تاکید میکند و بر اقتصاد رایج جامعه متکی استء به تحلیل رمان مورد نظر بپردازد.
در نقد جامعه شناختی به روابط متقابل بین ادبیات و اجتماع توجه میشود.
در این پژوهش پس از بازسازی بافت تاریخی متن و قرار دادن نویسنده و متن در چارچوب ایدئولوژی طبقه ای که نویسنده به آن تعلق دارد، به این نتیجه رسیدیم که نویسنده به عنوان کارگذار
طبقه ی اجتماعی با رسیدن به آگاهی ممکن گروه توانسته است آگاهی طبقاتی عامل اصلی پیدایش
رمان(طبقات) را به خوبی نمایان سازد.
Machine summary:
در اين پژوهش پس از بازسازي بافت تاريخي متن و قرار دادن نويسنده و متن در چارچوب ١ - دانشيار پژوهشکده ي علوم انساني تهران ٢ - کارشناس ارشد زبان و ادبيات فارسي فصلنامه ي تخصصي زبان و ادبيات فارسي 138 يدئولوژي طبقه اي که نويسنده به آن تعلق دارد، به اين نتيجه رسيديم که نويسنده به عنوان کارگذار طبقه ي اجتماعي با رسيدن به آگاهي ممکن گروه توانسته است آگاهي طبقاتي عامل اصلي پيدايش رمان (طبقات ) را به خوبي نمايان سازد.
بر اين اساس جهان بيني که در رمان ارائه مي شود و بيانگر طبقه ي اجتماعي شخصيت هاي رمان است ، حکايت از پايگاه اجتماعي نويسنده و نوع نگاه او به مسائل اجتماعي، سياسي و فرهنگي زمان مطرح شده در رمان دارد.
در واقع نويسنده در رمان "سال هاي ابري" با تأکيد بر طبقه ي کارگر و نماياندن زندگي هر روزه و مشـکلات و مسائلي که با آن دست و پنـجه نرم مي کنند، توانسته است از پس اين مهم به خوبي بر آيد.
از آنجا که نويسنده در نشان دادن طبقه ي کارگر تلاش کرده است و شخصيت اصلي رمان جزء طبقه ي کارگر محسوب مي شود بنابراين ارزش هاي اين طبقه نيز منعکس شده است .
نويسنده با توجه به آگاهي خود از تاريخ منعکس شده در رمان و خلق 169 شماره ٤، تابستان ١٣٨٩ انسان هاي واقعي و اجتماعي و همچنين قرار دادن اين افراد و شخصيت ها در طبقات اجتماعي، ويژگي هاي بارز طبقات آنها را آشکار کرده است .