Abstract:
در تمام ادیان و مذاهب، اموری وجود دارد که از احترام ویژهای برخوردارند و مقدس محسوب میشوند. با توجه به اینکه مقدسات در ادیان و فرهنگهای مختلف متفاوتاند، لازم است مبانی و علل تقدس مقدسات اسلامی بیان گردد تا جایگاه اصیل مقدسات اسلامی روشن، و علت حرمت آنها مشخص شود. مقدسات اسلامی دارای مبانی متعدی هستند که تقدس مقدسات، لزوم احترام به آنها، و درنتیجه حرمت اهانت به آنها، مبتنی بر این مبانی است. در این تحقیق مبانی مقدسات اسلامی با شیوه تحلیلی بررسی شده است. بنابر یافتههای این تحقیق، برخی از این مبانی عبارتند از:
1. ارادهی تشریعی خداوند: براساس ارادهی تشریعی خداوند، تنها قانون خداوند ملاک و معیار است و براساس آن، بسیاری از امور، مقدساند و احترام به آنها لازم و اهانت به آنها حرام است.
2. وجوب تعظیم شعائرالله: شعائرالله عبارتاند از هر چیز محترمی که نشانه و علامت دین و اطاعت خداوند باشد.
3. تعظیم حرماتالله: بنابر نظر مفسران، منظور از حرمات، چیزی است که احترام آن لازم، و هتک و اهانت به آن حرام است.
4. عدالت: با توجه به اینکه عدالت عبارت از دادن حق به صاحب حق است، حق مقدسات، رعایت حقوق و احترام به آنها، و درنتیجه حرمت اهانت به آنها است.
5. طهارت مقدسات: تمام مقدسات پاک، و رعایت این طهارت و پاکیها لازم است. پذیرش اسلام موجب طهارت از کفر و ناپاکی مادی است و التزام به آن موجب طهارت روحی و معنوی میشود.
فی جمیع الأدیان والمذاهب هناک أمور تحظی باحترام وافر وتعد من المقدسات. ومع لحاظ تفاوت المقدسات عند الأدیان والثقافات المختلفة، فمن اللازم بیان مبانی وعلل هذا التقدیس لما یستحقه من المقدسات الإسلامیة؛ کی تتبین المکانة الأصلیة للمقدسات الإسلامیة وعلل حرمتها. هناک عدة مبانی للمقدسات الإسلامیة التی یبتنی علیها تقدسها وضرورة احتراممها وفی النتیجة حرمة إهانتها. تتناول هذه المقالة مبانی المقدسات الإسلامیة بطریقة تحلیلیة، ومن ضمن هذه المبانی ما یلی من أمور:
1. الإرادة التشریعیة لله تعالی: فعلی ضوء الإرادة التشریعیة، الملاک والمعیار هو القانون الإلهی بمفرده. وعلی أساسه تتقدس الکثیر من الأمور مقدسة، ویجب احترامها، وتحرم إهانتها.
2. وجوب تعظیم شعائر الله سبحانه: وشعائر الله عبارة عن أی شیء محترم یعد علامة للدین وإطاعة للباری عز وجل.
3. تعظیم حرمات الله: فعلی رأی المفسرین المقصود من الحرمات الأمور التی من اللازم احترامها، والتی یحرم هتکها وإهانتها.
4. العدالة: إن العدالة هی إعطاء الحق لصاحبه، وعلیه فحق المقدسات رعایة الحقوق واحترامها، وبالنتیجة حرمة إهانتها.
5. طهارة المقدسات: فجمیع المقدسات طاهرة، وتلزم رعایة طهارتها ونزاهتها. وقبول الإسلام یوجب الطهارة من الکفر والقذارة المادیة، والالتزام بذلک موجب للطهارة الروحیة والمعنویة.
In all religions and sects, there are issues, which are particularly respected and considered sacred. As the sacred symbols and issues are varied in different religions and sects, this article examines the fundamental principles of Islamic sanctities to demonstrate their status Islam and the reasons behind them. The sanctities of the Islamic have different fundamental principles based on which are the reasons for their sanctities, necessity of respecting them and forbiddances of disrespecting them. This article studies analytically the principles. Based on this study some of the principles are as follows:
1 .God's Legislative Will: According to God's legislative will, only God's law is the criterion, and according to it, many things are sacred, and respecting them is necessary and insulting them is forbidden.
2. Obligation to glorify the rites related to God: The rites related God are all honorable issues that are signs of religion and obedience to God.
3. Respecting the sanctities related to God: According to the commentators, the meaning of sanctity is something that is necessary to respect, and it is forbidden to disrespect it.
4. Justice: Considering that justice is fulfilling the right to everything, the right of the sanctities should be fulfilled and consequently they should be respected and any disrespect should be avoided.
5. Purification of the sacred: All sacred issues are purified, and observance of this purity is necessary. Embracing Islam leads to purification from material disbelief and impurity, and adherence to it leads to spiritual and spiritual purity.
Machine summary:
) بنابراين براساس ارادهی تشريعي خداوند، تنها قانون و حکم و خواست خداوند ملاک و معيار است؛ و براساس قانون و ارادهی تشريعي خداوند، تقدس و لزوم احترام به مقدسات و نيز حرمت اهانت به آنها اثبات ميشود؛ زيرا آيات بسياري بر اين امر صراحت دارند.
براساس اين قانون الهي، بسياري از امور، مقدساند و احترام به آنها لازم و اهانت به آنها حرام است؛ درنتيجه، اهانتي که منجر به رد ربوبيت تشريعي شود، موجب کفر ميشود؛ زيرا تمام مقدسات، تقدس خود را از اراده و ربوبيت تشريعي خداوند ميگيرند و احترام، تعظيم و ضرورت حفظ جايگاه آنها، براساس قانون الهي اثبات ميشود.
قسمت دوم: تعظيم شعائرالله يکي از مباني تقدس مقدسات و لزوم احترام و نيز حرمت اهانت به مقدسات، وجوب تعظيم «شعائرالله» در قرآن کريم است.
»(همان، ص562) حرمت اهانت به شعائرالله يکي از آياتي که بر حرمت اهانت به شعائرالله صراحت دارد، آيهی دوم سورهی مائده است: {يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا لا تُحِلُّوا شَعائِرَ اللَّهِ وَلاَ الشَّهْرَ الْحَرامَ وَلاَ الْهَدْيَ وَلاَ الْقَلائِدَ وَلاَ آمِّينَ الْبَيْتَ الْحَرامَ يَبْتَغُونَ فَضْلاً مِنْ رَبِّهِمْ وَرِضْواناً} (مائده (5): 2) در اين آيه، از حلال کردن، و بهتعبيرديگر بياحترامي و اهانت کردن به شعائرالله نهي شده است؛ بنابراين اهانت به شعائر الهي حرام است.
» (مکارم شيرازي، 1374، ج14، ص90) برخي ديگر از مفسران در تفسير اين آيه ميگويند: «حرمت، يعني آنچه که هتک آن جايز نيست؛ و تمام واجبات الهي، اعم از مناسک حج و غير آن، محرمات الهياند و هتک آنها جايز نيست.