Abstract:
مسئله مکانیابی تسهیلات یکی از مهمترین و کاربردیترین مباحث در حوزه مسائل تصمیمگیری است. کاهش هزینهها همواره یکی از اصلیترین اهداف این مسائل بوده است. در سالهای اخیر با افزایش نگرانیهای زیستمحیطی، توجه به انتشار گازهای مضر و آلودگیهای ناشی از آنها بهعنوان یکی دیگر از معیارهای تأثیرگذار در امر مکانیابی تسهیلات و نیز تخصیص مشتریان به آنها درآمده است. در این مقاله، مسئله دوهدفه مکانیابی تسهیلات ظرفیتدار چندمنبعی و چندمحصولی با توجه همزمان به هزینههای مالی و میزان انتشار گاز موردبررسی قرار گرفته است. ابتدا، مدل ریاضی مسئله ارائه و سپس برای حل مسئله از روش تجزیهوتحلیل پایدار به کمک شبیهسازی مونتکارلو استفاده شده است. با بهکارگیری این روش میتوان میزان پایداری جوابهای بهینه پارتو بهمنظور تصمیمگیری بهتر برای تأسیس انبارها و تخصیص مشتریان به آنها را تعیین نمود. درنهایت، نتایج محاسباتی ارائه و تحلیل شده است.
Facility location problem is one of the most important and useful topics in the field of decision-making. Cost reduction is always one of the main criteria in these problems. Since environmental concerns increment in recent years, harmful gas emissions and environmental pollution is regarded as other affective criteria in locating of facilities and also allocating them to customers. In this paper, a capacitated bi-objective facility location problem with multi-source and multi-product is studied. In this problem, financial costs and gas emissions are considered simultaneously. First the mathematical model is presented, and then a robustness analysis using Mont Carlo simulation method is applied for solving it. Through using this method it is possible to determine stability level of Pareto optimal solutions to make better decisions for establishing facilities and allocating customers to them. Finally, the computational results are presented.
Machine summary:
روش تجزيه وتحليل پايدار با استفاده از شبيه سازي مونت کارلوبراي حل مسئله دوهدفه مکانيابي تسهيلات ظرفيت دار چندمحصولي و چندمنبعي در لجستيک سبز مهسا جهانگرد١، فروغ معين مقدس ٢* ١-کارشناسيارشد مهندسي صنايع ، دانشکده فني مهندسي، دانشگاه بجنورد، بجنورد، ايران ٢-استاديار،گروه رياضي،دانشکده علوم پايه ، دانشگاه بجنورد، بجنورد، ايران دريافت : ١٣٩٦/١/٢٧ پذيرش: ١٣٩٦/٨/١٧ چکيده مسئله مکانيابي تسهيلات يکي از مهم ترين و کاربرديترين مباحث در حوزه مسائل تصميم گيـري است .
ازاين رو،اخيراًپژوهش هايي در خصوص مسائل بهينه سازي چندهدفـه بـا هدف کاهش اثرات مخرب ناشي از گازهـاي گلخانـه اي صـورت گرفتـه اسـت مسـئله موردبحث در پژوهش حاضر يـک مسـئله دوهدفـه اسـت کـه هـدف اول کمي ه کـردن هزينه ها و هدف دوم کمينه کردن ميزان انتشـار گـاز دياکسـيد کـربن (co٢)ناشـي از عمليات است .
طي سالهاي گذشـته پـژوهش هـاي زيـادي نيـز در خصـوص مسـائل مکـا يـابي چندهدفه با در نظر گرفتن هدف اقتصادي و اهداف ديگر صورت گرفته که ازاين دست ميتوان به اين موارد اشاره کرد: ليائو و همکارانش در سال ٢٠١١مدل چنـدهدفـه اي پيشنهاد دادند که تصميمات موجودي را ادغام کرده و به يک مدل مکانيابي تسـهيلات معمولي تبديل ميکرد.
آنهانشان دادند که جواب بهينه حاصل از حل مدلهايي که تنها بر اساس اهداف اقتصادي باشد، ممکن است براي مسائلي که اهداف زيست محيطي را نيز موردتوجه قرار ميدهند، بهينه نباشد؛ازاين رولازم است اين هـدف نيـز بـه عنـوان يکي از اهداف اصلي در طراحي شبکه زنجيره تأمين به مسائل اضافه شود [١٩].
اين مسئله شامل دو تابع هدف است که هـدف اول بـه حـداقل رسـاندن هزينـه هـاي احداث، نگهداري و ارائه خدمات به مشتريان اسـت و هـدف دوم،کمينـه کـردن ميـزان 1.