Abstract:
منظومههای رمزی و تمثیلی، که از شاهکارهای ادبی ایران زمین محسوب میشوند، نمونههایی در سرزمینهای دیگر، نظیر دو اثر از مشرق زمین به نامهای ئیچینگ و فنگشنینآی دارند. پژوهش حاضر به شیوة تحلیلی ـ تطبیقی در نظر دارد به مقایسه و مطابقت منطقالطیر با این دو کتاب بپردازد. در هر سه اثر از پرندگانی چون سیمرغ، بط، خروس، غاز و درنا در حوزة سیروسلوک عرفانی سخن به میان آمده است. با توجه به قدمت این دو کتاب و تحقیقات انجام شده میتوان گفت که چینیان در حوزة مذهب و برخی صنایع، متأثر از ایران پیش از اسلام بودهاند، اما پس از اسلام در حوزة فرهنگی و تجاری، هنر، نمادپردازی، داستانهای ادبی و عرفانی، سبکهای نگارش در متون نظم و نثر شباهتهای زیادی میان آنان وجود دارد و در این میان، عطار مستثنی از این امر نبوده است. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که شباهتهایی میان الگوها، کنشها و تناسبهای (توجه به سیروسلوک، طهارت، تهذیب باطنی، دوری از خودفریفتگی، توجه به غایتالغایات و تحمل مشکلات و مصائب سلوک با اشراف اندیشه ابدیّت و جاودانگی) میان پرندگان یادشده در هر دو فرهنگ و ادب عرفانی وجود دارد.
Symbolic and allegorical poems are considered as literary masterpieces of Persian language and have similar examples in other languages such as two works from China called I Ching and Feng Shen Yen I. The present study intends to compare Mantiq-ut-Tayr with these two books by employing descriptive-analytical method. In all three works, birds such as Phoenix (Simorgh), duck, rooster, goose and crane are mentioned when talking about suluk (spiritual journey). Considering the antiquity of these two books and based on the researches, it can be said that the Chinese were influenced by pre-Islamic Iran in religion and some arts. In the Islamic period, in the fields of art, symbolism, literary and mystical stories, writing styles in poetry and prose, many similarities can be found between Iranian and Chinese cultures. The results indicate that there are similarities between the patterns and actions of these birds (such as attention to suluk or spiritual journey, purity, purification of the soul, avoidance of self-deception, attention to the end of all ends, tolerance of sufferings and attention to the idea of eternity and immortality) in both Iranian and Chinese mystical traditions.
Machine summary:
با توجه به قدمت اين دو کتاب و تحقيقات انجام شده مي توان گفت که چينيان در حوزة مذهب و برخي صنايع ، متأثر از ايران پيش از اسلام بوده اند، اما پس از اسلام در حوزة فرهنگي و تجاري ، هنر، نمادپردازي ، داستان هاي ادبي و عرفاني ، سبک هاي نگارش در متون نظم و نثر شباهتهاي زيادي ميان آنان وجود دارد و در اين ميان ، عطار مستثني از اين امر نبوده است .
سؤال پژوهش سؤالات مورد نظر در اين پژوهش عبارتند از: در حوزة ادبيات عرفاني و در خصوص بيان مباحث عرفاني ميان کتاب هاي مهم ، 1 چه وجوه اشتراکي نسبت به برخي پرندگان مطرح شده در دو منظومۀ ئيچينگ و فنگ شن ين آي ٢ با منطق الطير عطار وجود دارد؟ در راستاي همين سؤال ، موارد ذکر شده چه تفاوت هايي با يکديگر دارند؟ نمادپردازي کتب مذکور، بر نمادپردازي منطق الطير چه تأثيراتي داشته است ؟ اهداف و ضرورت پژوهش هدف کلي از نگارش اين مقاله ، تحليل جايگاه عرفاني تعدادي از پرندگان مشترک در دو اثر ئيچينگ و فنگ شن ين آي از متون عرفاني چين با منطق الطير 1.
درنا اين پرنده بعد از سيمرغ ، جايگاهي خاص را در اسطوره هاي چين به خود اختصاص داده است .
در منطق الطير عطار به پرنده اساطيري سيمرغ که داراي نام هاي متفاوت نزد اقوام ديگر است ، توجه نشان ميدهد.
"Eždehā dar Ostūrehā va Farhange rān va Č n" Dragon in the myths and culture o Iran and China).