Abstract:
هدف: هدف پژوهش حاضر تدوین الگوی روان درمانی یکپارچه نگر مبتنی بر آموزه های دینی-روان شناختی با رویکرد اسلامی و ارزیابی اثربخشی آن بر کاهش گرایش به رفتارهای پرخطر (گرایش به مصرف الکل، مواد مخدر و سیگار) در نوجوانان بود. روش: پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه ی آماری پژوهش حاضر شامل همه دانش آموزان پسر دوره دوم متوسطه بود که در سال تحصیلی 1397-1396 در شهر اردبیل مشغول به تحصیل بودند. ابتدا 200 نفر از دانش آموزان به صورت تصادفی چندمرحلهای انتخاب شدند و سپس30 دانش آموز دارای رفتارهای پرخطر بر اساس مقیاس خطرپذیری نوجوانان ایرانی، با توجه به ملاک های ورود و خروج انتخاب گردید و به صورت تصادفی در گروه آزمایش (15 نفر) و گروه کنترل (15 نفر) گمارده شدند. برای گروه آزمایش، برنامه آموزشی طراحی شده مبتنی بر آموزه های دینی-روان شناختی به مدت 10 جلسه 60 دقیقه ای برگزار گردید و گروه کنترل مداخله ای دریافت نکرد. برای تحلیل داده ها از تحلیل کوواریانس چندمتغیری استفاده گردید. یافته ها: نتایج نشان داد که آموزش مبتنی بر آموزه های دینی-روان شناختی به طور معناداری باعث کاهش گرایش به رفتارهای پرخطر در نوجوانان شد. نتیجه گیری: روان درمانی یکپارچه نگر مبتنی بر آموزه های دینی-روان شناختی با رویکرد اسلامی، مداخله ای موثر و کارآمد در کاهش گرایش نوجوانان به رفتارهای پرخطر شایع در این گروه سنی به ویژه مصرف الکل، مواد مخدر و سیگار است.
Objective: The aim of this study was to develop an integrated psychotherapy model based on religious-psychological teachings with Islamic approach and evaluate its effectiveness on reducing the tendency to high-risk behaviors (tendency to use alcohol, drug, and cigarette) in adolescents. Method: The present study was quasi-experimental with pretest-posttest design with a control group. The statistical population of the present study included all male high school students who were studying in Ardabil in the academic year 2017-2018. First, 200 students were selected by multi-stage random sampling method and then 30 students with high-risk behaviors determined by the Iranian adolescentschr('39') risk scale were selected according to the exclusion and inclusion criteria and were randomly assigned into the experimental group (n = 15) and the control group (n = 15). For the experimental group, the educational program designed based on religious-psychological teachings was held for ten 60-minute sessions and the control group did not receive any intervention. Multivariate analysis of covariance was used to analyze the data. Results: The results showed that education based on religious-psychological teachings reduced significantly the tendency to high-risk behaviors in adolescents. Conclusion: Integrative psychotherapy based on religious-psychological teachings with Islamic approach is an effective and efficient intervention in reducing adolescentschr('39') tendency to high-risk behaviors common in this age group, especially the use of alcohol, drug, and cigarette.
Machine summary:
نتیجه گیری: روان درمانی یکپارچه نگر مبتنی بر آموزه های دینی -روان شناختی با رویکرد اسلامی ، مداخله ای موثر و کارآمد در کاهش گرایش نوجوانان به رفتارهای پرخطر شایع در این گروه سنی به ویژه مصرف الکل ، مواد مخدر و سیگار است .
Brown, Esbensen & Geis Douglas & Nolen 6.
Kloep, Guney, Cok & Simsek 3.
Lowe, Acevedo, Griffin & Gilbert 2.
Krause, Ironson, Pargament & Hill 7.
Taliaferro, Rienzo, Pigg & Dodd 5.
Stone, Becker, Huber & Catalano 11.
ـبا توجـه ـبه مطـاـلب فوق ، این پژوهش ـبا این هـدف انجـام شـــد تـا ویژگیهـا، اهـداف ، مراحـل ، روش هـا و فنون برنـامـه آموزشـــی مبتنی بر آموزه هـای دینی - روان شـناختی با رویکرد اسـلامی را بررسـی و تدوین کرده و به این سـوال پاسـخ علمی دهد که آیا مداخله مبتنی بر آموزه های دینی -روان شـناختی با رویکرد اسـلامی میتواند گرایش نوجوانان به رفتارهای پرخطر را کاهش دهد؟ روش جامعه ، نمونه و روش نمونه گیری طرح پژوهشـی این مطالعه در دو بخش شـامل روش کمی و کتابخانه ای تنظیم شـده اسـت .
طبق نتایج غیر معنادار این آزمون ، میـانگین نمرات در مولفـه هـای رفتـارهـای پرخطر در دو موقعیـت پیش آزمون و پس آزمون در دو گروه برنامه آموزشــی یکپارچه نگر مبتنی بر آموزه های دینی -روان شــناختی با رویکرد اسـلامی و گروه کنترل دارای توزیع نرمال بود.
Iles, Boekeloo, Seate & Quinton 2.
پیشــنهاد میشــود در پژوهش های آتی مداخله ی مبتنی بر آموزه هـای دینی -روان شـــنـاختی بـا رویکرد اســـلامی بر روی نوجوانـان دختر بـا گرایش بـه رفتـارهـای پرخطر اجرا شـــود.