Abstract:
یکی از سوالاتی که ذهن انسان را به خود مشغول می دارد این است که خداوند چگونه انسان را خلق کرده آیا به یکباره و گفتن کن فیکون و یا مراحی طی شده تا انسان به موجودی کامل تبدیل شود. با تکانش در آیات الهی می توان گفت در رابطه با خلقت اولیه آدم، باری تعالی با فراخور عقول انسان صحبت کرده و بسیار سربسته و اشاره وار از جنس انسان و آغاز خلقت او سخن رانده است که موجب ابهام و اختلافاتی چند شده است.
Machine summary:
دوفصلنامه تخصصی پژوهشهای نوین در آموزههای قرآن و سنّت سال سوم، شماره ششم/ پائیز و زمستان 1399ش- 1442ق، صص176-151 واکاوی مراحل خلقت انسان در تفاسیر فریقین هنگامه آراسپ 1 (تاریخ دریافت: 15/5/99؛ تاریخ پذیرش: 19/9/99) چکیده یکی ازسوالاتی که ذهن انسان را به خود مشغول میدارد این است که خداوند چگونه انسان را خلق کرده آیا به یکباره وگفتن کن فیکون ویا مراحلی طی شده تا انسان به موجودی کامل تبدیل شود.
و منظور از «صلصال من حمإ من مسنون» صلصال صدایی که از هر چیز خشکی و امثال آن به گوش میرسد وگِل خشکیده و ناپخته را هم صلصال میگویند وحمإٍ مسنون، گل خشکیدهای که ازلایههای متعفن باشد و مسنون که مدتی طولانی مکث داشته باشد که اشاره به تطوری که ماده خلقت انسان پیدا میکند، دارد و صلصال کالفخار را کلوخی چون سُفال و گِل پخته و برخی صلصال را متعفن گفتهاند و حمإ، گل سیاه و متعفن و نیز لایه متغیر و گل خشکیده و گل بدبو، و علامه میگویند، البته بین تعاریف اینها تناقض نیست بلکه حالات مختلف مبدأ خلقت آدمی است(طباطبایی، 1374: 12/222 و مکارم، 1374: 11/78 و قمی، 1368: 7/115 و طبرسی،1360: 13/183و مصباح، 1386: 3/328 و آلوسی، 1415:7/278 و فخر رازی، 1420: 19/137 و زمخشری 1407/2/576 و محلی و سیوطی، 1416: 1/266 و ابن عاشور،13/34 و سمرقندی، 2/255).