Abstract:
این نوشتار ابتدا مخاطب را به یکی از اصلی ترین خیابان های تهران در دهه 1321 تا 1341 می برد تا
آنها که آن دوران را در بایگانی ذهن خود دارند، مروری بر خاطراتشان باشد و نسل های جوان تر نیز
بتوانند در حال و هوای آن روزگاران قرار بگیرند. سپس سبک خدمت رسانی صاحبان مشاغل مختلف
به ساکنان تهران آن زمان که در کوچه ها به صورت سیار انجام می گرفت، شرح داده می شود. افراد
شاغل در این نوع حرفه ها را عموما دوره گرد می نامیدند. این نوشتار مبتنی بر مشاهدات شخصی
نگارنده است و هدف از نگارش و ارائه آن، معرفی مشاغل و خدمت رسانان دوره گرد در تهران قدیم
است. مهم ترین این مشاغل عبارتند از: نانی، شیری، رفتگر، نمکی، مسگری، آب حوضی، آب شاهی،
کاسه بشقابی، چینی بندزنی، چوبکی، لحاف دوزی، بستنی فروش، یخی، روزنامه ای، ج جغه ای،
تصنیف فروش، شهرفرنگی، پرده خوانی، معرکه گیری، کت وشلواری، بزازی و طوافی
Machine summary:
مروري بر مشاغل سيار تهران قديم 1 منيژه مشيري چکيده اين نوشتار ابتدا مخاطب را به يکي از اصليترين خيابان هاي تهران در دهه ١٣٢٠ تا ١٣٤٠ ميبرد تـا آنها که آن دوران را در بايگاني ذهن خود دارند، مروري بر خاطراتشان باشد و نسل هاي جوان تر نيـز بتوانند در حال و هواي آن روزگاران قرار بگيرند.
از حدود اواسط دهه ١٣٢٠ تا اواخر دهه ١٣٤٠ کوچه هاي تهران از صبح تـا غـروب جولانگاه افرادي بود که خدمات يا محصولاتشان را به درب خانه هـا مـيآوردنـد و بـه صاحبخانه ها عرضه ميکردند.
اين افراد از صبح زود تا قبل از پايـان روز، يـک بـه يـک سر و کله شان پيدا ميشد و ترتيب آمدنشان بسته به خـدمت يـا محصـولي داشـت کـه عرضه ميکردند.
ناني ناني تقريبا اولين کسي بود که صبح زود، با دوچرخه نان سنگگ و بربـري را بـه در خانه ها ميآورد و ماهيانه مبلغي بابت اين سرويس از صاحبخانه دريافت ميکرد.
اين بوق عبارت از يک شيپور فلزي بود که انتهايش بـه يـک محفظه گلابي شکل از لاستيک سياهرنگ وصل بـود؛ درسـت مثـل بـوق درشـکه هـاي قديمي که در خيابان هاي تهران قديم تردد ميکردند.
افراد خانه هر کـدام سطل زباله خود را که در آن زمان بيشتر از جنس روي يا آهن سفيد بـود، بـه در خانـه ميبردند و آشغالي آن را به درون بشکه خالي ميکرد.
خانم هـاي خانـه دار نمک سنگ را از نمکي ميگرفتند و در خانه به تکه هاي کوچک تر تقسـيم مـيکردنـد و هنگام خيس کردن برنج براي درست کردن چلـو، ايـن تکـه هـاي نمـک را روي بـرنج ميگذاشتند.