Abstract:
دولت، برآیند نیروهای موجود در ساخت قدرت سیاسی جوامع است و در جایگاه کارگزار نظام سیاسی، بازیگر کلیدی امور اجتماعی، ازجمله توسعه جوامع است. بُعد اجتماعی ساخت قدرت سیاسی سبب میشود تا دولتها متناسب با منشأ اجتماعی و منافع طبقاتی خود، رویکرد خاصی نسبت به توسعه اقتصادی اتخاذ کنند و در راستای نیل به اهداف توسعه، سیاستهای اجتماعی مشخصی را در پیش بگیرند. فراگرد برهمکنش «وجوه اجتماعی ساخت قدرت دولت»، «سیاستگذاری اجتماعی» و «توسعه اقتصادی»، تعیینکننده جهتگیری، اهداف و بازتابهای توسعهای ساخت قدرت سیاسی است. هدف این پژوهش تبیین رابطه وجوه اجتماعی دولت و توسعه اقتصادی در ایران از طریق سیاستگذاری اجتماعی است. این تحقیق با رویکرد کمی و روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است. دادهها به دو روش کتابخانهای و پیمایش خبرگی گردآوری شده و در تحلیل از روش همبستگی استفاده شده است. جامعه آماری شامل اساتید دانشگاههای تهران در تخصصهای مربوط به موضوع مقاله است. در این تحقیق مؤلفههای اجتماعی بهصورت مجزا احصا شده و شاخصهای آن در رابطه با سیاستگذاری اجتماعی توسعه اقتصادی بررسی و تحلیل شده است. نتایج نشان میدهد که شاخصهای وجوه اجتماعی ساخت قدرت سیاسی در هفت مؤلفه «سرمایه اجتماعی»، «ساخت اجتماعی جمعیت»، «فقر و توزیع درآمد»، «حمایت و تأمین اجتماعی»، «وجوه اجتماعی حکومت»، «حقوق اجتماعی» و «رسانه و ارتباطات اجتماعی» با سیاستگذاری اجتماعی توسعه اقتصادی در ایران ارتباط دارند.
The social dimension of the political power construction causes that governments to take a particular approach to economic development in accordance with their social origins and class interests and pursue specific social policies in accordance with their development goals. The interaction process of "social aspects of state power construct", "social policy making" and "economic development" determines the direction, goals and reflections of the development of political power construct. The purpose of this study is to explain the relationship between the social dimensions of government and economic development in Iran through social policy making. this research has been done with a quantitative approach and descriptive- analytical method. Data were obtained applying two ways of library and expert survey. The co-occurrence analysis has been used to analyzed the obtained data. The statistical population includes professors of Tehran universities with specialties relevant to the subject of the current study. In this research, social components have been counted separately and its indicators in relation to social policy of economic development have been studied and analyzed. The results show that the indicators of social aspects of political power construction in seven components: "social capital", "social structure of population", "poverty and income distribution", "social support and security", "social aspects of government", "Social rights" and "Social Media and Communications" are related to the social policy of economic development in Iran.
Machine summary:
اين تحقيق با هـدف تبيـين رابطـه ابعـاد اجتمـاعي سـاخت قدرت سياسي (دولت ) متناسب با الزامات توسعه اقتصادي به صـورت عـام و بررسـي ايـن رابطه از طريق درک و تبيين عنصر سياست گذاري اجتماعي توسعه اقتصادي در ايران انجـام شده است .
مطالعات و پژوهش هاي زيادي براي سنجش توسعه اجتماعي، بـا متغيرها و معرف هايي همچون ميزان شهرنشيني، سطح اشتغال زنـان از کـل اشـتغال ، ميـزان باسوادي ، شمار دانش آموختگان در مراکز آموزش عـالي نسـبت بـه کـل جمعيـت ، سـرمايه اجتماعي، دسترسي به منابع و امکانات بهداشتي و درمـاني، محـيط زيسـت ، حمايـت هـاي اجتماعي و بيمه ها، جرائم و امنيت عمومي، توزيع درآمد و رفاه اقتصادي، برابـري در برابـر قانون ، رعايت عملي حقوق اقليت ها، ميزان توسـعه تشـکل هـاي اجتمـاعي و ...
اميدي در مقاله اي با عنوان «تحولات سياست گذاري اجتماعي در عصر پهلوي: فراز و فـرود رابطه دولت و ملت »، نتيجه ميگيرد که دولت در اين مقطع تـلاش کـرده تـا بـا اتکـاي بـه درآمدهاي رو به افزايش نفت ، نقش بيشتري را در حوزه رفاه بر عهده گيرد تا ضمن ايجـاد سطح رفاه نسبي براي گروه هاي مختلف اجتماعي، از ايـن طريـق نـوعي کنتـرل و نظـارت اجتماعي را نيزِ اعمال کند (١٣٩٥: ١٥١).
مدل مفهومي رابطه عناصر سياست گذاري اجتماعي با توسعه اقتصادي از بررسي نظري وجوه اجتماعي جوامع ، خصوصاً آن دسته از مؤلفـه هـاي اجتمـاعي کـه بـا ساخت قدرت سياسي و امر سياسي در ارتباط هستند، چنين برميآيد که مؤلفه هاي سـرمايه اجتماعي، حقوق اجتماعي، توزيع درآمـد، سـاختار جمعيـت ، ارتباطـات اجتمـاعي، وجـوه اجتماعي دولت و نظام حمايت و تـأمين اجتمـاعي، بـر سياسـت گـذاري اجتمـاعي دولـت تأثيرگذارند و سياست گذاري نيز با توسعه اقتصادي ارتبـاط دارد.