Abstract:
تبیین موضوع: برخورداری فضاهای شهری از شاخص های و مؤلفه های شهر دوستدار کودک، یکی از شاخص های کلیدی توسعه پایدار شهری است و سطح و وضعیت آن نشانگر میزان توجه سیاست گذاران و متولیان امور شهری به علایق، نیازها و خواسته های قشرهای مختلف جامعه به ویژه کودکان، به عنوان سرمایه انسانی آینده شهرها است. هدف مقاله حاضر بررسی وضعیت شهر دوستدار کودک، شناسایی چالش ها و راهکارهای بهبود آن و همچنین بررسی و تحلیل ارتباط آن با شاخص های کیفیت، ایمنی و امنیت کاربری های مورد نیاز کودکان در شهر جهرم است. روش: پژوهش کاربردی حاضر با استفاده از ترکیبی از روش های توصیفی ـ تحلیلی، همبستگی و علی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش را کودکان دارای سن 6 تا 12سال ساکن در شهر جهرم تشکیل می دهد که با استفاده از روش های برآورد حجم نمونه 372 نفر از آن ها به عنوان نمونه برآورد گردید. ابزار اصلی پژوهش جهت گردآوری داده های مورد نیاز، پرسشنامه محقق ساخته است که روایی و پایایی آن با رعایت اصول روش های تحقیق میدانی تأیید شده است. یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد وضعیت شهر دوستدار کودک با میانگین 2/1، به صورت معناداری پایین تر از سطح متوسط قرار دارد. نتایج بررسی همبستگی دو متغیر کیفیت و ایمنی و امنیت کاربریهای مورد نیاز کودکان با شهر دوستدار کودک نشان داد میزان همبستگی محاسبه شده با مقدار 0/665 و 0/535، به لحاظ آماری معنادار بوده و از نوع مثبت می باشد. نتایج رگرسیون چند متغیره نشان داد در مدل برازش شده، 59/9 درصد از واریانس شهر دوستدار کودک به واسطه متغیرهای مستقل تبیین شده است. میزان ضریب رگرسیونی استانداردشده شاخص های ایمنی و امنیت و کیفیت کاربری مورد نیاز کودکان به ترتیب با میزان 0/571 و 0/421، به لحاظ آماری معنادار بوده است. نتایج: نتایج پژوهش نشان داد کمبود و ضعف کمی و کیفی فضاهای آموزشی، ورزشی، تفریحی، بهداشتی و امنیتی مورد نیاز کودکان و همچنین عدم توجه به نظرات و خواستههای کودکان در طراحی فضاهای مختلف مورد نیاز آنها، مانع تحقق پذیری شهر دوستدار کودک در محدوده مطالعاتی هستند و لازم است این مسائل و مشکلات با اتخاذ تدابیر لازم تا حد قابل توجهی مرتفع شوند، چراکه کودکان سرمایه های اصلی آینده شهرها هستند و لازم است نیازها و خواسته های آن ها تا حد قابل توجهی برآورده شود.
Objective: Existence of indicators of child-friendly city in urban space is one of the key
indicators of sustainable urban development, its level and status indicate the degree of
attention of policy makers, and urban affairs trustee to needs and wants of different segments
of society, especially children as the future human capital of cities. Aim of this study is to
investigate the situation of child-friendly cities, identify challenges and ways to improve it, as
well as to investigate and analyze its relationship with quality, safety and security of required
child-friendly uses in Jahrom.
Methods: Present applied research has done using a combination of descriptive-analytical,
correlational and causal methods. Statistical population of this study consists children aged 6
to 12 years living in Jahrom and sample of 372 persons has estimated using sample size
estimation. Main research tool for collecting the required data is a researcher-made
questionnaire and validity and reliability has confirmed by observing principles of field
research methods.
Results: Findings of study revealed that the situation of child-friendly cities with an average
of 2.1 is significantly lower than the average level. Results of correlation between two
variables of quality and safety and security of the uses required by children in the childfriendly
city showed that calculated correlation with the values of 0.665 and 0.535 is
significant and positive. Results of multivariate regression revealed that in the fitted model,
59.9% of the child-friendly city variance has explained by independent variables.
Standardized regression coefficient of safety and security indicators and quality of required
uses by children with values of 0.571 and 0.421 respectively were statistically significant.
Conclusion: Results of this study revealed that the lack and weakness of quantity and quality
of educational, sportive, recreational, health and security spaces required by children as well
as lack of attention to opinions and demands of children in designing different spaces needed
by them, hinders the realization of a child-friendly city in the study area. Therefore, it is
necessary to solve these issues and problems by taking the necessary thoughts, because
children are the main future assets of cities and it is necessary to meet their needs and wants
as considerable.
Machine summary:
بررسی وضعیت شهر دوستدار کودک و ارتباط آن با شاخص های کیفیت ، ایمنی و امنیت کاربریهای مورد نیاز کودکان در شهر جهرم نیکو ابهری a علی شمس الدینی bو١ بختیار عزت پناه c a دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد مرند، دانشگاه آزاد اسلامی، مرند، ایران .
در واقع مقوله شهر دوستدار کودک یک جنبش جهانی است که از اجرایی شدن حقوق کودکان در سطح شهرها و جوامع حمایت میکند (٧ :٢٠١١ ,Child Watch &UNICEF ) و در واقع شهر مناسب برای کودکان ، شهری مناسب برای همه سنین است (٣ :٢٠١٧ ,Sawsan).
نتایج پژوهش امیری و شکوهی (١٣٩٣)، با عنوان «اصول و ضوابط مطلوب شهر دوستدار کودک» نشان داد امنیت ، بهداشت و سلامت ، مشارکت ، ایمنی، فضای سبز و پوشش گیاهی، مبلمان و اثاثیه شهری، حمل و نقل و شبکه معابر، فضاهای آموزشی، فرهنگی و تفریحی، فضاهای محله ای و کاربری، مهم ترین اصول و ضوابط مطلوب شهر دوستدار کودک در شهرها هستند که لازم است برای کودکان از وضعیت مناسبی برخوردار باشند.
داده ها و روش شناسی هدف پژوهش کاربردی حاضر که با روش های توصیفی ـ تحلیلی، همبستگی و علی انجام شده است ، ارزیابی وضعیت شهر دوستدار کودک، شناسایی چالش ها و راهکارهای ارتقای سطح آن و همچنین بررسی ارتباط آن با کیفیت و ایمنی و امنیت کاربریهای مورد نیاز کودکان در شهر جهرم است .