Abstract:
در میان همة ژانرهای ادبی، رمان بیشترین ارتباط را با جامعه و زندگی واقعی دارد. همچنین نویسندگان زن، برای نوشتن از جنبههای گوناگون زندگی و جنسیت خویش، از آغاز گونة ادبی رمان را برگزیدهاند. این مقاله با روش تحلیل محتوایی به بررسی مسائل مربوط به زنان در رمانهای نویسندگان زن سه دهة 1370، 1380 و 1390 ایران میپردازد و تأثیر تحولات اجتماعی و فرهنگی هر دهه را بر محتوای رمانها نشان میدهد. به همین منظور، از هر دهه دو رمان برای بررسی انتخاب شده و نتیجه حاکی از آن است که دگرگونیهای اجتماعی و فرهنگی تأثیر بسیاری بر دیدگاه نویسندگان زن در پرداخت شخصیتها و مسائل زنانه دارد و تحول محتوای رمانها منطبق با تحولات جامعه و متأثر از آن است. در رمانهای دهة 1370، سلطة مردانه و خشونت پررنگتر است و زنان قدرت و جایگاهی ندارند. شخصیتهای زن رمانهای دهة 1380 نیز شرایط تقریباً مشابهی با دهة قبل دارند و بحث هویتیابی در این دهه بسیار پررنگ و مهم است. زنان رمانهای دهة 1390 اما به استقلال و آزادی عمل دست یافتهاند، فعالانه در جامعه حضور مییابند و دغدغهها و مطالبات متفاوتی دارند.
Literature is one of the most important tools for understanding the culture and type of thinking of any society, and among all literary genres, the novel has the most connection with society and real life. Female writers have also chosen the novel to write about various aspects of their lives and genders from the beginning. This article examines issues related to women in the novels of Iranian women writers in the 70's, 80's and 90's with the method of content analysis and reveals the impact of social and cultural developments of each decade on the content of novels. For this reason, two novels have been selected from each decade, and the results of studies show that social and cultural developments have a great impact on the views of women writers inpaying attention to the characters and female themes of novels And the evolution of the content of the novels is in line with the evolution of society and is affected by it. In the novels of the seventies, male domination and violence are more prominent, and women do not have much power and status. The female characters of the novels of the eighties also have almost the same conditions as in the previous decade, and the discussion of identification in this decade is very important. But womenin nineties novels, have achieved independence and freedom of action. They are active in society, and have different concerns and demands.
Machine summary:
این مقاله قصد دارد به بررسی جنسیت و مسائل زنان در رمان های نویسندگان زن سه دهـۀ ١٣٧٠، ١٣٨٠ و ١٣٩٠ ایران بپردازد و به این سؤال پاسخ دهد که تحولات اجتماعی در جامعـۀ ایران طی این سه دهه چه تأثیری بر نگاه نویسندگان در پردازش شخصـیت هـای زن و نقـش و جایگاه آنان داشته و مصادیق جنسیتی در فراگرد خلق رمان ها طـی ایـن سـه دهـه چـه انـدازه دست خوش تغییر و تحول شده است ؟ پیشینۀ پژوهش دربارٔە نویسندگان زن ، جنسیت و مسائل زنانه در رمان ها، پژوهش های بسیاری انجام شده است ، اما به شکلی که در این مقاله به صورت مقایسه بین سه دهه مورد نظر است کاری تا کنـون بـه چـاپ نرسیده است .
وجه تمایز مقالۀ حاضر با دیگر پژوهش های حوزٔە زنان و رمـان در ایـن اسـت کـه عـلاوه بـر بررسی مصادیق فرهنگ جنسیتی در رمـان هـای نویسـندگان زن طـی سـه دهـه و نشـان دادن تحولات آن ، به تأثیر دگرگونی های اجتماعی و فرهنگی هر دهه بر تحول مسائل مربوط به زنـان در رمان ها نیز پرداخته است و با تطبیق شرایط اجتماعی و فرهنگی هر دهه و جایگـاه زنـان در آن ، با رمان های به چاپ رسیده در همان دهه ، در پی اثبات تأثیر متقابل این دو بر یکدیگر است .