Abstract:
هدف این پژوهش معرفی یک شبکه مالی بر مبنای روابط غیرخطی موجود بین سهام برای بهینهسازی سبد سهام سرمایه گذاران، شناسایی رهبران بازار سهام ایران با استفاده از معیارهای مرکزیت و در نهایت خوشهبندی شبکه مالی غیرخطی است. در این پژوهش، تعداد100 شرکت برتر پذیرفته شده در بورس با بیشترین سرمایه ثبت شده در دوره زمانی 11 ساله (دی ماه 1388 تا دی ماه 1398) انتخاب شدند. نتایج حاکی از آن است که با توجه به معیار درجه مرکزیت، سهام سیمان سپاهان، تامین سرمایه امید و سرمایهگذاری امید، با توجه به معیار مرکزیت نزدیکی، سهام سرمایهگذاری غدیر، سرمایهگذاری توسعه ملی و و فولاد خوزستان، با توجه به معیار مرکزیت بینابینی، سهام سرمایهگذاری غدیر، سیمان سپاهان و سرمایهگذاری توسعه ملی و با توجه به معیار مرکزیت تنگنا سهام فولاد خوزستان، سیمان سپاهان و بین المللی توسعه ساختمان بیشترین تاثیرگذاری را در بازار سهام دارند و به عنوان رهبران بازار شناسایی شدند. برای خوشهبندی سهام برتر از الگوریتم سریع حریصانه استفاده گردید که در آن شبکه به 11 خوشه تقسیم شد و هریک از این خوشهها نشاندهنده بیشترین ارتباط موجود در بین سهام شرکتها در شبکه مالی است.
The purpose of this study is to introduce a financial network based on non-linear relationships between stocks to optimize the portfolio of investors,identify the leaders of the Iranian stock market using centrality criteria and finally clustering non-linear financial network.In this study,the top 100 companies listed on the stock exchange with the highest capital registered in the 11-year period (December 2009 to January 2020) were selected.The results show that according to the degree centrality, the stocks of Sepahan Cement,Omid Capital Financing,and Omid Investment,according to the criterion of closeness centrality,Ghadir investment stocks, investment of National Development and Khuzestan Steel, According to the closeness centrality,Ghadir investment stocks,National Development and Khuzestan Steel Investment Group, according to the betweenness centrality,Ghadir Investment stocks, Sepahan Cement and National Development Investment and according to the bottleneck centrality, the stocks of Khuzestan Steel,Sepahan Cement and International Building Development have the most impact on the stock market and were identified as market leaders. To categorize the top stocks, the fast greedy algorithm was used, in which the network was divided into 11 clusters, and each of these clusters represents the largest relationship between the shares of companies in the financial network.
Machine summary:
برای خوشهبندی سهام برتر از الگوریتم سریع حریصانه استفاده شد که در آن شبکه به 11 خوشه تقسیم شد و هریک از این خوشهها نشاندهندۀ بیشترین ارتباط موجود بین سهام شرکتها در شبکۀ مالی است.
این شبکه به سرمایهگذاران در ایجاد سبد بهینه و درنهایت، حداکثرسازی سود سرمایهگذاری کمک خواهد کرد؛ همچنین این پژوهش به دنبال شناسایی سهام برتر و رهبران بازار سهام با استفاده از معیارهای مرکزیت و موقعیت مکانشناختی آنها در شبکۀ مالی است که با استفاده از چهار معیار، رهبران بازار Complex Networks Small-World Scale-Free Minimum Spannig Tree از راههای مختلف معرفی خواهند شد و درنهایت، سهام منتخب در بازار سهام خوشهبندی میشود که هریک از این خوشهها نشاندهندۀ ارتباط قویتر و محکمتر سهام آن خوشه است.
بیشترین پژوهش درزمینۀ شبکه، ارتباط بین اعتبارات بین بانکی است (Boss, Elsinger, Summer & Thurner, 2004; Iori, Jafarey & Padilla, 2006; Soramaki, Bech, Arnold, Glass & Beyeler, 2007).
یکی دیگر از حوزههای پژوهشی متمرکز بر توسعه، روشهایی است که شبکههای مستقر در مجاورت سری زمانی اقتصادی تجربی یا ایجادشده توسط مدلهای مالی را تأمین میکند (Mantegna, 1999; Bonanno, Caldarelli, Lillo, & Mantegna, 2003; Onnela, Kaski & Kertész, 2004; Tumminello, Aste, Di Matteo & Mantegna, 2005)؛ بنابراین بهطور کلی طبیعت پویای بازار مالی شبکهای پیچیده در نظر گرفته میشود، بازار سهام دارای دادههای کلان است و روزانه بر حجم این دادهها افزوده میشود و بهطور مرتب نیز تغییر و تصمیمگیری را برای سرمایهگذاران و مدیران شرکتها مشکلتر میکنند؛ درنتیجه لزوم استفاده از شبکه در دنیای بازار سهام آشکار میشود.