Abstract:
هدف از انجام مقاله حاضر بررسی محتوای کتابهای آموزش زبان فارسی دوره ابتدایی از نظر میزان توجه به ساحتهای تربیتی در دو بازه قبل و بعد از سند تحول بنیادین نظام آموزش و پرورش بود. به این منظور، تغییرات محتوای کتب به شیوه تحلیل محتوا بررسی و مقایسه شد. پیکره زبانی مورد تحلیل در این پژوهش توصیفی و تحلیلی، کتابهای فارسی اول تا پنجم در دوره بلافاصله قبل از اجرای سند تحول و کتابهای فارسی اول تا ششم بلافاصله پس از اجرای سند تحول بنیادین آموزش و پرورش در سال 1390 بود. ابزار جمعآوری اطلاعات، سیاهه تحلیل محتوا با روایی تایید شده توسط متخصصان و ضریب توافق کدگذاری بالا بود. دادههای حاصل از کد گذاری محتوای کتب، با استفاده از آمار توصیفی و روش آنتروپی شانون، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافتهها نشان میدهد که در دوره قبل از اجرای سند، بیشترین ضریب اهمیت مربوط به بُعد اعتقادی-اخلاقی-عبادی و بُعد اقتصادی-حرفهای است (18/0 ) و کمترین ضریب اهمیت مربوط به بُعد زیستی-بدنی ( 14/0). پس از اجرای این سند نیز، بیشترین ضریب اهمیت در همین ابعاد بود. شاخصهای کتب منطبق با این سند تغییر نکرده و میزان توجه به مؤلفههای تربیتی مورد نظر در سند تحول، در کتب فارسی پایههای متفاوت دوره ابتدایی به طور نامتوازن توزیع شده است.
The purpose of the study was to compare the amount of attention paid to educational domain elements derived from the reform document in the two periods before and after its implementation. In line with the purpose of the study, changes in the content of Persian (Farsi) textbooks after the implementation of the on Education Fundamental Reform Document by the Iranian Ministry of Education were analyzed. The corpus of textbook content analyzed in this study included the whole content of textbooks used for the first to the fifth grade in the period immediately prior to the implementation the document and the whole content of textbooks used for the first to sixth grades in the period immediately following the implementation of the document in 2011. The collected data were coded using a content analysis checklist with high validity and acceptable coding agreement. The data were analyzed using descriptive statistics and Shannon entropy method was employed to determine the significance of coded themes. The results show that highlighting educational domains in the document has been unevenly distributed in textbooks for teaching Persian in elementary schools.
Machine summary:
7. 2 حسين قربانپور آراني 1 3 عباس زارعي ٢ سميه باقري هدف از انجام مقاله حاضر بررسي محتواي کتاب هاي آموزش زبان فارسي دوره ابتدايي از نظر ميزان توجه به ساحت هاي تربيتي در دو بازه قبل و بعد از سند تحول بنيادين نظام آموزش و پرورش بود.
هدف اين مقاله بررسي و مقايسه کتاب هاي فارسي از نظر محتوا در دو دوره قبل و بعد از سند تحول بنيادين آموزش و پرورش در دوره ابتدايي است تا مشخص شود آيا ميزان توجه به ساحت هاي تربيتي مورد نظر اين سند در محتواي جديد تغيير يافته است يا خير.
داده هاي کيفي مورد بررسي در اين پژوهش ، متون کتب فارسي ابتدايي در دو دوره بلافاصله قبل و بعد از اجراي سند تحول بنيادين بوده اند که با توجه به اهداف پژوهش انتخاب شده اند.
٤. يافته هاي تحقيق در اين پژوهش ، تحليل محتواي کتاب هاي درسي فارسي دوره ابتدايي بر اساس توجه به ابعاد شش گانه تربيتي مندرج در سند تحول بنيادين آموزش و پرورش انجام شده و اين ابعاد در دو دوره بلافاصله پيش و پس از اجراي سند تحول بنيادين مورد مقايسه و بررسي قرار گرفته است .
يافته هاي تحقيق در خصوص محتواي کتاب هاي درسي فارسي دوره ابتدايي از لحاظ مقادير فراواني، بار اطلاعاتي و ضريب اهميت ساحت هاي شش گانه سند تحول آموزش و پرورش ، حاکي از آن است که برخي از ابعاد تربيتي مانند ابعاد اعتقادي هم در کتابهاي فارسي قبل از اجراي سند و هم در کتابهاي بعد از آن بسيار مورد توجه بوده اند.